Những hành vi bị cấm trên mạng xã hội

Câu hỏi
Cháu và các bạn cùng lớp ai cũng có tài khoản facebook. Thời gian gần đây cháu thấy có nhiều trường hợp vi phạm và bị phạt hành chính về hành vi vi phạm trên không gian mạng. Chúng cháu đang tranh luận mà chưa ngã ngũ như thế nào là vi phạm và được phép đăng những tin gì trên facebook? Vậy cháu viết thư này xin hỏi Báo PNTĐ những quy định cụ thể về các hành vi bị cấm trên mạng xã hội?

Quang Hùng (Học sinh lớp 11, Hà Nội)

Trả lời
Việc ứng dụng và phát triển mạnh mẽ công nghệ thông tin trong các lĩnh vực của đời sống đã góp phần to lớn đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, nâng cao chất lượng y tế, giáo dục. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu việt của công nghệ thông tin mang tính tích cực, một số người lợi dụng không gian mạng đưa những thông tin bịa đặt, sai sự thật, xâm phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm của người khác, kêu gọi, vận động, xúi giục gây rối hoặc lan truyền những thông tin không đúng sự thật hoặc làm nhục, vu khống tổ chức, cá nhân trên không gian mạng. Ngoài ra, có thể có những cuộc tấn công có chủ đích về chính trị và hoạt động phạm tội…

Trước tình hình đó, tính cấp thiết cần phải có biện pháp quản lý nhà nước hữu hiệu và cơ sở pháp lý ổn định một cách đồng bộ và khả thi trong việc thi hành, tạo điều kiện cho sự phát triển mọi mặt của đời sống xã hội trên môi trường internet, an ninh mạng phù hợp với sự phát triển tất yếu của kinh tế - xã hội, quốc phòng. Ngày 12/6/2018 tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa IV đã thông qua Luật An ninh mạng với tỷ lệ khá cao (86,86%). Luật An ninh mạng có hiệu lực từ ngày 1/1/2019 và cũng đã được sự đồng thuận ủng hộ của đông đảo quần chúng nhân dân.

Liên quan đến vấn đề bạn hỏi về những hành vi bị cấm, đã được quy định rất rõ tại Điều 8. Luật An ninh mạng. Các hành vị bị nghiêm cấm về an ninh mạng:

“1. Sử dụng không gian mạng để thực hiện hành vi sau đây:

1. a) Hành vi quy định tại khoản 1 Điều 18 của Luật này (là hành vi sử dụng không gian mạng, công nghệ thông tin, phương tiện điện tử để vi phạm pháp luật về an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội;)
2. b) Tổ chức, hoạt động, câu kết, xúi giục, mua chuộc, lừa gạt, lôi kéo, đào tạo, huấn luyện người chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
3. c) Xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xúc phạm tôn giáo, phân biệt đối xử về giới, phân biệt chủng tộc;
4. d) Thông tin sai sự thật gây hoang mang trong Nhân dân, gây thiệt hại cho hoạt động kinh tế - xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác;

đ) Hoạt động mại dâm, tệ nạn xã hội, mua bán người; đăng tải thông tin dâm ô, đồi trụy, tội ác; phá hoại thuần phong, mỹ tục của dân tộc, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng;

1. e) Xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội.
2. Thực hiện tấn công mạng, khủng bố mạng, gián điệp mạng, tội phạm mạng; gây sự cố, tấn công, xâm nhập, chiếm quyền điều khiển, làm sai lệch, gián đoạn, ngưng trệ, tê liệt hoặc phá hoại hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.
3. Sản xuất, đưa vào sử dụng công cụ, phương tiện, phần mềm hoặc có hành vi cản trở, gây rối loạn hoạt động của mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, phương tiện điện tử; phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng viễn thông, mạng Internet, mạng máy tính, hệ thống thông tin, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, phương tiện điện tử; xâm nhập trái phép vào mạng viễn thông, mạng máy tính, hệ thống thông tin, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu, phương tiện điện tử của người khác.
4. Chống lại hoặc cản trở hoạt động của lực lượng bảo vệ an ninh mạng; tấn công, vô hiệu hóa trái pháp luật làm mất tác dụng biện pháp bảo vệ an ninh mạng.
5. Lợi dụng hoặc lạm dụng hoạt động bảo vệ an ninh mạng để xâm phạm chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc để trục lợi.
6. Hành vi khác vi phạm quy định của Luật này.”

Nội dung tại Điều 9 Luật An ninh mạng cũng đã quy định rõ người nào có hành vi vi phạm quy định của luật này thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật, xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Những quy định trong Bộ luật đã rất rõ ràng, cụ thể; Tuy nhiên thời gian qua, một số người do thiếu hiểu biết mà đăng tải những vidieo, clip không đúng với thuần phong mỹ tục và văn hóa, truyền thống của người Việt Nam, chẳng hạn như cách nấu ăn dung tục, mất vệ sinh, loan truyền những thông tin thất thiệt gây hoang mang trong đời sống xã hội. Ví dụ như trong khi tình hình dịch bệnh Covid-19 đang có những diễn biến phức tạp, thì đâu đó lại có người đưa tin đồn thất thiệt, chưa được kiểm chứng, rồi tin đồn lại được tiếp tục chia sẻ sai sự thật về tình hình dịch bệnh, làm ảnh hưởng không tốt đến tinh thần chống dịch của quần chúng nhân dân… Tất cả những việc làm sai trái đó đều đã bị Sở Thông tin và Truyền thông xử phạt theo quy định, cam kết không tái phạm và tự giác gỡ bỏ thông tin.

Hy vọng rằng những tư vấn trên đây đã giải đáp phần nào băn khoăn của các cháu khi sử dụng không gian mạng, tránh được những vi phạm đáng tiếc.

Luật sư: TRẦN THU THỦY/baophunuthudo.vn