‘Du lịch đêm’ là hướng đi đúng đắn để phát triển du lịch

Phát triển du lịch đêm là vấn đề được một số đại biểu Quốc hội quan tâm tại phiên chất vấn Quốc hội chiều 5/6. 

Đại biểu Vũ Thị Liên Hương (Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Ngãi) cho rằng, với điều kiện tự nhiên, khí hậu và thời tiết của Việt Nam, "du lịch đêm"là một hướng đi đúng đắn để phát triển du lịch. 

Tuy nhiên hiện nay, sản phẩm du lịch đêm còn đơn điệu, chưa đa dạng, đặc sắc để thu hút và giữ chân du khách, mặt khác tiềm ẩn các nguy cơ phát sinh các tệ nạn xã hội. Đại biểu hỏi về các giải pháp khắc phục về vấn đề này.

Hay đại biểu Lưu Bá Mạc (Đoàn ĐBQH tỉnh Lạng Sơn) đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp trong việc đổi mới sản phẩm du lịch đêm cũng như lộ trình của việc thí điểm, nhân rộng loại hình du lịch này trong thời gian tới.

Trả lời câu hỏi của các đại biểu về phát triển du lịch đêm, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, ngày 27/7/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1129/QĐ-TTg về Phê duyệt Đề án phát triển kinh tế ban đêm ở Việt Nam, trong đó có giao nhiệm vụ cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xây dựng thí điểm, ban hành một số sản phẩm du lịch đêm.

Bộ đã lựa chọn 12 tỉnh, thành phố để tập trung thực hiện một số sản phẩm du lịch ban đêm. Nhìn lại từ khi ban hành đề án cũng như sự nỗ lực của các địa phương trong vùng trọng điểm kinh tế du lịch thường xuyên có khách quốc tế đã nhận được những tín hiệu bước đầu khá tích cực.

Bộ trưởng dẫn chứng, Hà Nội đã biết phát huy các giá trị di tích, di sản để làm nên một sản phẩm, điển hình nhất mà các đại biểu đã thấy đó là Văn Miếu Quốc Tử Giám trở thành sản phẩm tinh hoa đạo học, ngay trong một thiết chế thể thao văn hóa của Hà Nội bắt đầu giới thiệu về tinh hoa văn hóa của Thủ đô. 

Ở Ninh Bình, từ Cố đô Hoa Lư có đêm Cố đô Hoa Lư, ở quận 1 TPHCM có sắc màu đêm Sài Gòn và nhiều địa phương khác cũng đều tìm được một số sản phẩm.

Các sản phẩm này tập trung vào các loại hình văn hóa, loại hình đi bộ, phố đi bộ để thưởng ngoạn nghệ thuật đường phố hay thưởng thức ẩm thực, vì vậy đã thu hút và đáp ứng được một phần nhu cầu của khách. 

Tuy nhiên, đây cũng là một vấn đề mới và khó, không chỉ là một ngành làm được, bởi vì du lịch là ngành mũi nhọn trong sản phẩm kinh tế tổng hợp, liên quan đến nhiều cấp, nhiều ngành. 

Để có giải pháp căn cơ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề xuất cần giải bài toán liên quan đến quy hoạch, lực lượng lao động, chế độ chính sách cho những hoạt động biểu diễn, công tác nghiên cứu thị trường…

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ gợi mở một số nhóm sản phẩm dựa trên văn hóa từng địa phương; phát triển các loại hình ẩm thực; đáp ứng nhu cầu mua sắm. 

Về sản phẩm du lịch đêm, Bộ trưởng nêu rõ, hiện tại không có vướng mắc, các quy hoạch đã được phê duyệt, các địa phương cũng đã công bố quy hoạch. Còn gói sản phẩm về du lịch đêm mà Bộ đưa ra thì mang tính chất hướng dẫn, thí điểm. Nhưng chúng ta cũng phải xác định nguyên lý của thị trường: "Bán cái người ta cần, chứ không phải bán cái mà mình có".

"Chúng tôi cũng có tìm hiểu một số gói sản phẩm du lịch đêm của một số quốc gia thì không phải tất cả đều đưa vào xây dựng mà họ cũng lựa chọn theo phân khúc của thị trường, cũng không phải tất cả đều phải làm mà làm ở những điểm nào có tính chất trọng yếu", Bộ trưởng nói.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Đào Chí Nghĩa về giải pháp căn cơ thúc đẩy hoạt động liên kết du lịch giữa các địa phương, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh, chúng ta không thể không liên kết. Trong triết lý kinh doanh cũng đã khẳng định: "Đi nhanh thì đi một mình, đi xa thì đi cùng nhau", phát triển du lịch cũng không nằm ngoài triết lý đó.

Về giải pháp, Chính phủ đã có Ban Chỉ đạo của vùng, cơ chế điều phối vùng rất cụ thể, Thủ tướng Chính phủ cũng đa phân công thành viên Chính phủ đi địa phương để lắng nghe, chia sẻ tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc… 

Đặc biệt trong Nghị quyết 82/NQ-CP năm 2023 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đẩy nhanh phục hồi, tăng tốc phát triển du lịch hiệu quả, bền vững chỉ rất rõ là mỗi địa phương phải xây dựng sản phẩm du lịch đặc sắc, độc đáo, chính điều này sẽ phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương. 

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng, chúng ta phải tăng cường thanh tra chuyên ngành, thanh tra điểm đến để lập lại kỷ cương, tránh tình trặng chặt chém, để du khách đến Việt Nam vì sự khác lạ của nền văn hóa, sẽ được trải nghiệm cảnh sắc thiên nhiên, mê đắm vẻ đẹp của nụ cười và con người Việt Nam, đất nước Việt Nam an toàn, thân thiện.

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng (Đoàn ĐBQH TP. Cần Thơ) về giải pháp nâng cao chỉ số xếp hạng về du lịch, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho biết, liên quan đến kết quả đánh giá xếp loại của Diễn đàn kinh tế thế giới được công bố năm 2024, đây là đánh giá có giá trị để xem xét điều chỉnh. 

Tuy nhiên, việc thu thập các số liệu đó vào năm 2022, nước ta mới thoát khỏi đại dịch nên số liệu tại thời điểm đó chưa thể như bây giờ. Theo đó, nước ta được xếp hạng là 3,96 điểm, xếp hạng thứ 59/119 nền kinh tế, đứng thứ 5 trong khối ASEAN và xếp sau Thái Lan.

Vì vậy, để nâng cao các thứ hạng này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề xuất giải pháp cần nâng cao sức cạnh tranh về giá, đảm bảo an toàn an ninh, còn các chỉ số thấp như hạ tầng du lịch, duy trì vệ sinh, bền vững về môi trường, mức độ ưu tiên cho du lịch, mức độ mở cửa, tác động kinh tế-xã hội đến du lịch… Bộ cũng đã đề xuất với Chính phủ để chỉ đạo việc tập trung cải thiện.

Để làm được việc này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng đề nghị chính quyền địa phương cần tập trung, quan tâm thêm đến các chỉ số này để tạo sự đồng bộ, cải thiện các chỉ tiêu để lượng khách du lịch tăng lên. Cách làm cần thận trọng, chắc chắn và hiệu quả.

Về xây dựng bộ nhận diện du lịch, Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cho rằng rất cần thiết. Tuy nhiên, Bộ đã rà soát lại về cơ sở pháp lý thì chưa có, đây là khoảng trống về mặt pháp lý. Do đó, đề nghị Quốc hội bổ sung để từ đó có căn cứ quy định về xây dựng thương hiệu, đăng ký thương hiệu và bảo vệ thương hiệu.

Diệp Anh