Lại là Xyanua?

Lướt lại thông tin, thì việc dùng xyanua để "giết người" không phải là chuyện hi hữu, hoặc mới đây. Tháng 7 năm 2020, TAND tỉnh Thái Bình tuyên phạt bị cáo Lại Thị Kiều Trang mức án tử hình về tội "giết người" vì dùng xyanua bỏ vào trà sữa. Tháng 12 năm 2022, TAND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã tuyên án Tống Thị Tùng Linh (21 tuổi) tù chung thân, vì đầu độc giết cha bằng chất độc xyanua.

Nếu tìm hiểu kỹ, thì ta thấy rằng việc dùng xyanua để đầu độc người khác không chỉ xảy ra ở Việt Nam, mà nhiều nơi trên thế giới, trong đó có những vụ án chấn động toàn cầu. 

Câu hỏi đặt ra, xyanua là chất độc như vậy, nhưng sao chúng ta lại dễ dàng tiếp cận? Tại sao trên mạng vẫn bán tràn lan, bất cứ ai cũng có thể sở hữu bên cạnh mình chất độc giết người, chỉ cần vài thao tác đặt hàng trên online. Liệu loại chất cực độc này có nên liệt vào danh mục hàng cấm bán?

Vậy, công dụng của xyanua là gì? Theo một nguồn tin trên báo chí, thì xyanua thường được sử dụng trong các ngành công nghiệp như sơn, dệt nhuộm, luyện kim, khai thác vàng, sản xuất thuốc trừ sâu,… Bên cạnh đó, nó còn được tìm thấy trong khói thuốc lá, khí thải xe cộ. Trong tự nhiên nó cũng được tìm thấy ở hơn 2.000 loài thực vật. Trong số này có các loại thực phẩm tự nhiên thường gặp như măng, sắn (còn được gọi là củ mì), hạt của các loại quả hạch như táo, mơ, đào, lê, mận, anh đào.

Như vậy, xyanua là một hợp chất không xa lạ gì với chúng ta. Bởi nó liên quan trực tiếp đến ngành công nghiệp, với các lĩnh vực sản xuất liên quan. Nên nói về việc cấm buôn bán xyanua là không thể. Do đó, việc sử dụng xyanua như thế nào lại nằm ở người tiêu dùng sản phẩm. Vấn đề đặt ra là, bởi xyanua là một chất cực độc nên ta cần có một quy chế mua bán đặc thù. Ví dụ như người bán và mua xyanua cần có giấy tờ chứng nhận, và xác định mục đích của việc mua bán đó.

Nếu ta quản lý chặt chẽ chất cực độc này, thì ít nhiều cũng giảm bớt những "suy nghĩ manh động" của một số đối tượng. Còn nếu để trôi nổi trên thị trường như hiện tại, ta không thể nào biết được có vụ việc thương tâm nào xảy ra nữa hay không.

Trở về với câu chuyện liên quan đến vụ án 6 người tử vong tại Thái Lan. Mặc dù chất xyanua bị cấm ở Thái Lan, cụ thể: Bất cứ ai sản xuất, nhập khẩu, xuất khẩu, thậm chí chỉ sở hữu xyanua, có thể phải chịu mức án lên tới 2 năm tù, phạt tiền lên tới 200.000 baht hoặc cả phạt tù lẫn tiền. Tuy nhiên, người dân vẫn dễ dàng mua nó với mục đích xua đuổi rắn hay các loài bò sát khác.

Và thời gian gần đây, ở Thái Lan có nhiều vụ "giết người" liên quan đến việc dùng xyanua, như tháng 4 năm 2023, một người phụ nữ bị buộc tội dùng xyanua để giết hại 14 người. Với 14 người này, là những vụ án liên hoàn, do liên quan đến một cá nhân. Nghĩa là trường hợp giết người bằng xyanua ở Thái cũng đã có tiền lệ.

Vụ việc 6 người chết, thì 1 trong 6 người đó chính là hung thủ. Vấn đề là do mâu thuẫn trong đầu tư làm ăn. Theo lý giải của cảnh sát, là một người vì nợ nần không có cách nào giải quyết, nên hạ độc 5 người còn lại, và sau đó tự tử. Đọc thông tin đến đây, tôi cứ ngỡ như trong một bộ phim.

Con người, ở đâu cũng vậy, luôn có những mâu thuẫn, và luôn có những ý tưởng sát hại người khác. Chất xyanua là một loại chất cực độc, có thể giết người, nhưng chính "chất xyanua trong tâm trí" mới là điều đáng sợ.

Cuộc sống ngày hôm nay, với sự lưu tải thông tin vô cùng nhanh và đa dạng, ở đâu đó ta vẫn nghe tin có người chết vì nhiều nguyên nhân khác nhau, nào là chiến tranh, tai nạn, giết hại,… Có lẽ luật pháp đóng một vai trò nhất định trong việc cản trở con người thực hiện những hành vi tội ác. Nhưng khi con người đã có "chất xyanua bên trong tâm trí mình" thì dẫu có dùng xyanua, hay súng, hay dao, thì cái chết vẫn là cái chết. Điều đó, pháp luật không thể nào cản trở được.

Làm thế nào để chúng ta có thể đề phòng được những mầm mống ngấm chất xyanua vào trong tâm trí của chúng ta? Có lẽ là một câu hỏi khó, nhưng là một câu hỏi cần thiết, cho sự tồn tại hữu hạn của chúng ta.

Nhưng dù thế nào chúng ta cũng phải thừa nhận một thực tế, rằng ở đâu có con người thì ở đó có những gì đẹp đẽ, nhưng luôn ngầm ẩn nhiều tội ác. Câu chuyện về xyanua là một trong những câu chuyện về tội ác của con người. Có lẽ, việc dùng xyanua hiệu quả, nên hung thủ chọn cách dùng nó. Còn nếu không xyanua, thì chắc chắn sẽ có một cách thức khác, một chất khác, cũng sẽ hiệu quả, để đạt cùng một mục đích, là giết hại người khác.

Hai thông tin về những vụ giết người hàng loạt liên quan đến xyanua ở hai quốc gia khác nhau, trong thời gian mươi ngày, làm cho cộng đồng choáng váng. Xyanua? Lại là xyanua?

Nhưng liệu rằng, sau khi đọc thông tin đó, có ai trong chúng ta tự phản tỉnh lại bản thân, rằng sống làm sao để cho ta có thể tránh được những va chạm, những mâu thuẫn, đến mức thấp nhất, để cuộc sống của ta được bình yên, bình an? Làm sao để "chất xyanua" không thấm vào tâm trí của một ai đó?...

* Bài viết theo quan điểm tác giả!