Đắm mình trong không gian nghệ thuật tranh sơn mài tại triển lãm “Dấu thiêng“

Nhiều trải nghiệm nghệ thuật độc đáo

Khác với các triển lãm tranh sơn mài thường diễn ra trong nhà, "Dấu thiêng" được trưng bày tại không gian ngoài trời, kết hợp với các kiến trúc của Hoàng thành Thăng Long, đem đến cho công chúng trải nghiệm nghệ thuật đặc biệt. Trong đó, 52 bức tranh sơn mài được sắp xếp thành bốn chủ đề lớn: Khôi, Cội, Linh và Nôi.

Không gian triển lãm tranh sơn mài "Dấu thiêng" của họa sĩ Chu Nhật Quang

Những tác phẩm này thể hiện tình yêu sâu sắc của họa sĩ Chu Nhật Quang với di sản văn hóa và thiên nhiên Việt Nam, đặc biệt là nghề sơn mài - một trong những nét tinh hoa độc đáo của nghệ thuật truyền thống dân tộc. Điều này cũng thể hiện tinh thần của nghệ sĩ trẻ, sẵn sàng thử nghiệm và tìm kiếm những cách thể hiện mới mẻ cho chất liệu truyền thống. 

Trong không gian cổ kính của Hoàng thành Thăng Long, những bức tranh sơn mài lộng lẫy của họa sĩ Chu Nhật Quang còn như kể lại câu chuyện của một Hà Nội hào hùng và cổ kính. Từng nét cọ, từng chi tiết đều chứa đựng tâm huyết của người nghệ sĩ muốn giữ gìn và truyền tải thông điệp về giá trị di sản văn hóa dân tộc.

Cụ thể, chủ đề "Khởi" mở đầu triển lãm với 14 bức tranh, không chỉ tìm cách tái hiện các vật dụng quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày mà còn mang lại một sự sống mới cho chúng thông qua sự kết hợp tinh tế giữa màu sắc và kết cấu sơn mài.

Du khách nước ngoài thích thú thưởng lãm tranh sơn mài được trưng bày tại triển lãm "Dấu Thiêng"

Chủ đề "Cội" gồm 17 bức tranh, đưa người xem vào một hành trình sâu xa để khám phá văn hóa và di sản của dân tộc Việt Nam như Hoàng thành Thăng Long, Tháp Rùa, chùa Một Cột, chùa Thầy... Với hình tượng mẹ Âu Cơ và nghệ thuật múa rối nước, họa sĩ gợi lên những câu chuyện về nguồn gốc thiêng liêng và sự hy sinh thầm lặng của những người nông dân - những người đã nuôi dưỡng và giữ gìn văn hóa lâu đời.

Chủ đề "Linh" với chín bức tranh, tiếp tục khơi gợi sự hoài niệm về văn hóa và di sản. Họa sĩ tái hiện cảnh sân khấu thủy đình xưa với những buổi diễn rối nước, ngôi chùa Thầy nổi tiếng, và những cảnh đời thường tại các ngôi làng cổ. Hoàng thành Thăng Long và Tháp Rùa cũng được khắc họa một cách sinh động, thể hiện sự trường tồn của văn hóa Việt Nam qua mọi thăng trầm lịch sử.

Chủ đề cuối cùng- "Nôi" với 12 bức tranh, gợi lên ký ức về quê hương, những ngôi đình làng và nghệ thuật rối nước - những biểu tượng văn hóa đặc trưng của cộng đồng nông dân Việt Nam. Các bức tranh về rối nước không chỉ tái hiện đời sống và tập quán của nền văn minh lúa nước, mà còn khắc họa rõ nét bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc.

Các đại biểu cắt băng khánh thành khai mạc triển lãm tranh "Dấu thiêng"

Những giá trị này cũng được chính các nghệ sĩ, họa sĩ đánh giá và ghi nhận. Chia sẻ tại buổi khai trương triển lãm tranh "Dấu thiêng", hoạ sĩ Đặng Ái Việt - nguyên giảng viên trường Đại học mỹ thuật TP.HCM nhận định: Tính dân tộc được hoạ sĩ Chu Nhật Quang đưa vào trong tranh, cùng làm nghề hoạ sĩ Ái Việt chia sẻ đó là lúc thăng hoa của người nghệ sĩ sáng tác tác phẩm tranh sơn mài.

“Cảm ơn hoạ sĩ trẻ Chu Nhật Quang đã cho người đồng nghiệp như tôi và có lẽ những người cảm thụ tác phẩm tranh sơn mài của hoạ sĩ, sự cảm nhận nghệ thuật truyền thống và hiện đại đang hoà quyện vào dòng chảy của nghệ thuật văn hoá, dân tộc Việt Nam.

"Sợi dây" kết nối giá trị văn hóa của quá khứ - hiện tại

Không chỉ với người trong nghề, mà rất nhiều khách tham quan, nhất là các bạn trẻ khi thưởng lãm tranh của họa sĩ Chu Nhật Quang cũng bày tỏ sự thích thú, ấn tượng bởi qua các bức tranh, họ đã tìm thấy những kết nối mới với quá khứ và hiện tại.

Nhiều bạn trẻ cũng bày tỏ sự thích thú khi thưởng lãm các tác phẩm tranh sơn mài tại triển lãm.

Chăm chú theo dõi từng tác phẩm của hoạ sĩ Chu Nhật Quang tại triển lãm, bạn trẻ Nguyễn Minh Phương (Hà Nội) cho biết: Dù không am hiểu quá nhiều về tranh nhưng khi theo dõi tác phẩm của hoạ sĩ Quang, những hình ảnh về cụ rùa, hình ảnh về làng quê Việt Nam được tái hiện rất chân thực, sống động, nghệ thuật mà gần gũi. "Được biết hoạ sĩ Chu Nhật Quang còn rất trẻ nhưng thể hiện được các tác phẩm nghệ thuật mang hồn cốt dân tộc, bản thân tôi là người trẻ nhưng thấy rất tự hào vì một thế hệ trẻ Việt đầy tài năng" - Minh Phương cho hay.

Là một sinh viên chuyên ngành ngoại ngữ, bạn Phạm Thu Huyền (20 tuổi, Hưng Yên) lại bày tỏ sự xúc động: Bản thân mình rất yêu thích tìm hiểu và trân quý những giá trị văn hóa, nghệ thuật dân tộc, đặc biệt nghệ thuật truyền thống. Bởi vậy khi biết có triển lãm tranh sơn mài của họa sĩ Chu Nhật Quang tại khu di tích Hoàng Thành, mở cửa tự do cho du khách tới thưởng lãm mình đã rất háo hức. Và khi đến tận nơi, ngắm nghía từng bức tranh, mọi thứ vượt ngoài kỳ vọng của mình. 

"Bởi tranh sơn mài của họa sĩ Chu Nhật Quang không chỉ đẹp mà khơi dậy cho người xem, đặc biệt là người trẻ như mình một niềm đam mê với di sản. Đất nước ta đang đẩy mạnh chấn hưng, phục hưng văn hóa, trong đó có nghệ thuật truyền thống của dân tộc. Và Chu Nhật Quang với sự nghiệp sáng tác tranh sơn mài của mình chính là đang đóng góp vào công cuộc phát triển, chấn hưng văn hóa ấy.

Các tác phẩm tranh sơn mài của họa sĩ Chu Nhật Quang được trưng bày tại triển lãm tranh sơn mài "Dấu thiêng"

Mỗi bức tranh không chỉ là một cách thể hiện cái đẹp mà còn là một lời mời gọi để thế hệ trẻ chúng tôi tham gia vào việc bảo tồn và phát huy di sản dân tộc. Và tôi nghĩ, mình phải cảm ơn họa sĩ Chu Nhật Quang vì những giá trị văn hóa, giá trị nhân văn mà bạn ấy mang lại" - bạn Thu Huyền nói.

Còn đối với Chu Nhật Quang, "Dấu thiêng" không chỉ là một triển lãm tranh mà còn là nhịp cầu kết nối giữa truyền thống và hiện đại, đưa nghệ thuật sơn mài đến gần hơn với người yêu nghệ thuật đương đại. Đây đồng thời là một dấu ấn sâu sắc trong lòng Hà Nội, hướng tới kỷ niệm 70 năm giải phóng Thủ đô.

"Tôi luôn trân trọng những giá trị của sơn mài truyền thống – những gam màu trầm mặc và cổ điển đã là một phần không thể thiếu trong lịch sử sơn mài. Tuy nhiên, tôi cũng cảm thấy mình cần thử thách bản thân để tìm ra cách diễn đạt mới mẻ hơn. Đó không chỉ là sự tìm kiếm sự khác biệt về màu sắc, không gian hay kích thước mà còn là hành trình tự vượt qua giới hạn của chính mình. 

Họa sĩ Chu Nhật Quang (thứ 3 từ phải sang) cùng tác phẩm tranh sơn mài lấy cảm hứng từ chính Hoàng thành Thăng Long

Như việc chúng ta đang đứng ở đây, giữa một không gian cổ kính và linh thiêng, tôi muốn tác phẩm của mình có thể chạm đến nhiều cung bậc cảm xúc, từ cổ điển đến hiện đại và hy vọng mang đến một hơi thở mới cho sơn mài. Dù đây chỉ là bước khởi đầu, tôi luôn coi mỗi tác phẩm là một bước tiến nho nhỏ trên con đường khám phá chính mình" - họa sĩ Chu Nhật Quang bộc bạch.

Họa sĩ Chu Nhật Quang cũng bật mí thêm, anh đang tiếp tục hoàn thiện các tác phẩm sơn mài khổ lớn với đề tài về Chủ tịch Hồ Chí Minh và Chiến thắng 30/4/1975 nhân kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước tại thành phố mang tên Bác cũng như hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam vào năm 2025.

"Tôi hy vọng có thể đi đến các vùng miền trên dải đất chữ S để khám phá, tìm hiểu và góp một phần bé nhỏ của mình trong việc tái hiện những vẻ đẹp của đất nước qua các tác phẩm sơn mài. Tôi biết chặng đường này còn dài và đòi hỏi nhiều nỗ lực nhưng từng bước một, tôi mong rằng tác phẩm của mình có thể truyền tải được những giá trị quý báu của dân tộc".

Xin giới thiệu tới bạn đọc một số tác phẩm tranh sơn mài của họa sĩ Chu Nhật Quang được trưng bày trong triển lãm "Dấu thiêng", tại khu di tích Hoàng Thành Thăng Long: