Liban và Israel có thể ký kết thỏa thuận ngừng bắn chỉ trong vài ngày tới

Đài phát thanh Kan đã tiết lộ về tài liệu này và cho biết đây là một đề xuất được Washington soạn thảo vừa bị rò rỉ, có nội dung Israel sẽ rút quân khỏi Liban trong tuần đầu của thỏa thuận ngừng bắn dài 60 ngày. Nội dung này nhìn chung khớp với một báo cáo khác do Reuters đưa tin dựa trên thông tin từ 2 nguồn tin nội bộ.

Thủ tướng tạm quyền Liban Najib Mikati cho biết, ông đã không tin rằng có thể ký kết thỏa thuận ngừng bắn nào cho tới sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào ngày thứ Ba tới. Tuy nhiên, ông cho biết đã trở nên lạc quan hơn sau khi thảo luận với phái viên của Mỹ tại Trung Đông Amos Hochstein vào ngày thứ Tư vừa rồi. Ông Hochstein dự kiến sẽ tới Israel trong ngày thứ Năm.

Ông Mikati cho biết: "Trong cuộc gọi, ông Hochstein đã có gợi ý rằng chúng ta có thể sẽ đạt được thỏa thuận ngừng bắn trước khi kết thúc tháng 10 và trước ngày 5/11".

"Chúng tôi đang làm mọi cách có thể, chúng ta nên lạc quan về khả năng có thể đạt được thỏa thuận ngừng bắn trong những giờ và những ngày tới".

Bản thảo được Kan công bố được soạn thảo vào ngày thứ Bảy tuần vừa rồi. Khi được yêu cầu bình luận, phát ngôn viên an ninh quốc gia của Nhà Trắng Sean Savett cho biết: "Hiện có nhiều báo cáo và bản thảo đang được truyền tay. Những bản thảo rò rỉ không phản ánh tình hình hiện tại của các thương lượng".

Tuy nhiên Savett không trả lời câu hỏi có nội dung chất vấn về việc bản thảo mà Kan công bố có được sử dụng làm cơ sở thương lượng hay không.

Kan cho biết bản thảo này đã được trình lên các lãnh đạo nhà nước Israel. Quan chức Israel chưa đưa ra bình luận.

Israel và tổ chức Hezbollah của Liban đã xung đột trong một năm qua, song song với cuộc chiến tại Gaza sau khi Hezbollah tấn công các mục tiêu tại Israel nhằm ủng hộ đồng minh Hamas.

Cuộc xung đột tại Liban đã leo thang nghiêm trọng trong 5 tuần qua, với số liệu từ Bộ Y tế Liban cho biết trong số 2.800 người thiệt mạng trong 12 tháng qua, phần lớn đã thiệt mạng trong khoảng thời gian 5 tuần này.

Hezbollah chưa đưa ra bình luận về đề xuất ngừng bắn bị rò rỉ.

Trong ngày thứ Tư, lãnh đạo mới của tổ chức Hezbollah, ông Naim Qassem, đã cho biết tổ chức vũ trang này sẽ đồng ý ký kết thỏa thuận ngừng bắn trong giới hạn nhất định nếu Israel muốn kết thúc chiến tranh, nhưng Israel cho tới nay đã không đồng ý thỏa thuận về bất kỳ đề xuất nào.

Đó là bài phát biểu đầu tiên của ông Qassem dưới tư cách tổng thư ký, một ngày sau khi Hezbollah tuyên bố bổ nhiệm ông vào vị trí lãnh đạo này sau khi Israel ám sát lãnh đạo lâu năm của tổ chức là Hassan Nasrallah.

Israel không kích thành phố cổ

Chiến dịch của Israel nhằm vào Hezbollah tại Liban tiếp tục mở rộng quy mô trong ngày thứ Tư, trong đó quân đội Israel đã tổ chức những cuộc không kích quyết liệt nhằm vào thành phố Baalbek tại miền Đông, một thành phố nổi tiếng với những nhà thờ thời La Mã và các khu làng lân cận.

Ảnh: REUTERS/Mohamed Abd El Ghany.

Hàng chục ngàn người Liban, bao gồm những người từ nơi khác sơ tán tới Baalbek, đã phải rời khỏi đây sau khi Israel đưa ra cảnh báo.

Ông Bilal Raad, lãnh đạo lực lượng dân phòng Liban trong khu vực, cho biết tình hình đã vô cùng hỗn loạn: "Toàn thành phố hoảng loạn tìm nơi sơ tán tới, một số tuyến đường bị kẹt nặng".

Bộ Y tế Liban cho biết 19 người đã thiệt mạng trong những cuộc không kích nhằm vào 2 thị trấn khu vực Baalbek trong ngày thứ Tư.

Bộ này cũng cho biết đã có 2.822 người thiệt mạng trong chiến dịch của Israel tại Liban từ tháng 10/2023 tới nay. Hơn 1,2 triệu người đã phải sơ tán.

Theo sau loạt không kích, quân đội Israel cho biết đã tấn công các khu dự trữ nhiên liệu của Hezbollah tại vùng thung lũng Bekaa.

Trong ngày thứ Tư, trả lời một câu hỏi về cuộc không kích của Israel tại Baalbek, Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định Washington ủng hộ quyền tấn công mục tiêu quân sự Hezbollah một cách chính đáng của Israel. Tuy nhiên chính quyền này cũng khẳng định Israel cần phải thực hiện chiến dịch theo cách không gây hại cho thường dân, cơ sở hạ tầng dân sự và các địa điểm di sản văn hóa quan trọng.

Trong ngày thứ 3 liên tiếp, Hezbollah đã báo cáo về chiến sự giằng co với lực lượng Israel tại và quanh khu vực thị trấn Khiyam – khu vực sâu nhất trong lãnh thổ Liban mà lực lượng Israel đã tấn công tới kể từ khi diễn ra leo thang vào 5 tuần trước.

Hezbollah cũng cho biết đã tấn công tên lửa nhằm vào một trại quân sự phía Tây Nam Tel Aviv tại Israel.

Kế hoạch ngừng bắn vô thời hạn

Nhà Trắng cho biết quan chức an ninh Mỹ Brett McGurk sẽ thăm Israel trong ngày thứ Năm cùng với Hochstein. Một quan chức Mỹ cho biết, hai người này sẽ tới Israel nhằm thảo luận về một số vấn đề "bao gồm Gaza, Liban, con tin, Iran và các vấn đề khu vực khác".

Thủ tướng Liban đã không bình luận về bản thảo đề xuất do Kan công bố, với nội dung kêu gọi đề ra ngừng bắn vô thời hạn sau khi kết thúc giai đoạn 60 ngày đầu dựa trên nghị quyết 1701 và 1559 của LHQ.

Ông Mikati cho biết, Liban đã sẵn sàng áp dụng hoàn toàn nghị quyết 1701, được phê chuẩn vào năm 2006, với nội dung yêu cầu phi quân sự hóa miền Nam Liban và cài đặt lực lượng gìn giữ hòa bình của LHQ tại đây.

Trong đầu tháng 10, trước phóng viên tại Beirut, Hochstein đã nhận định cần có biện pháp thực thi nghị quyết hiệu quả hơn vì cả Israel và Beirut đều đã không hoàn toàn thực hiện nghị quyết ký kết 18 năm trước này. Bản thảo rò rỉ trong ngày thứ Tư cũng kêu gọi đề ra một biện pháp quốc tế độc lập để giám sát việc chấp hành thỏa thuận ngừng bắn.

Nghị quyết 1559 được thông qua vào năm 2004 với nội dung yêu cầu giải tán và giải giáp toàn bộ lực lượng dân quân tại Liban.

Nỗ lực thúc đẩy ngừng bắn tại Liban diễn ra song song với những nỗ lực ngoại giao kết thúc chiến sự tại Gaza.

Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)