Đẩy nhanh hoàn thiện khung pháp lý, đẩy lùi 'cá cược đen'

Hội thảo "Góp ý sửa đổi, bổ sung Nghị định 06 /2017/NĐ-CP Về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế" - Ảnh: VGP/HT

Đây là ý kiến của các chuyên gia trao đổi tại Hội thảo "Góp ý sửa đổi, bổ sung Nghị định 06 /2017/NĐ-CP Về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế" do Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tổ chức chiều ngày 28/11 tại Hà Nội. 

Thay đổi tư duy không quản được thì cấm

Phát biểu dẫn đề hội thảo, TS. Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho hay, kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế là xu thế chung và phát triển ở nhiều nước trên thế giới. Hiện ngành này có tổng doanh thu toàn cầu lên tới hàng trăm tỷ USD.

Tại Việt Nam, từ năm 2017, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 06/2017/NĐ-CP về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế. Điều này cho thấy sự quan tâm của Đảng và Nhà nước ta đối với việc phát triển ngành kinh doanh này.

Tuy nhiên, do những khó khăn, vướng mắc trong quá trình áp dụng, đến nay Nghị định này vẫn chưa đi thật sự vào cuộc sống. Ngày 8/4/2024, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 1035/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong đó đã đề ra nhiệm vụ cho Chính phủ, Bộ Tài chính cần hoàn thiện khung pháp lý đối với lĩnh vực xổ số, đặt cược, casino và trò chơi có thưởng.

Theo đó, chậm nhất năm 2025, phải hoàn thành việc sửa đổi Nghị định số 06/2017/NĐ-CP ngày 24/1/2017 của Chính phủ về kinh doanh đặt cược đua ngựa, đua chó và bóng đá quốc tế.

GS-TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho rằng, thực tế, việc đặt cược thể thao bất hợp pháp, gây ra hậu quả tiêu cực, nhiều vụ cá cược bóng đá phi pháp gây lãng phí, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp có đủ điều kiện về vốn, nhân lực và công nghệ, thất thu ngân sách nhà nước...

Trong khi đó, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính-tiền tệ quốc gia phân tích: Thế giới hiện nay ghi nhận doanh số các trò chơi, hoạt động liên quan đến cá cược là 70 tỷ USD, dự báo tăng lên 141 tỷ USD đến năm 2030. Tốc độ tăng trưởng là 11,5%/năm.

Thị trường Việt Nam được đánh giá có nhiều tiềm năng. Trong đó, một công ty từ Anh đánh giá doanh thu cá cược Việt Nam (khu vực chính thức và không chính thức) tương đương 3-5% GDP.

"Dù vậy, vấn đề vẫn khá khó khăn, nên mặc dù đã có Nghị định từ năm 2017 nhưng các trò chơi, hoạt động liên quan đến cá cược vẫn không phát triển được. Thực tiễn, đây là nhu cầu đời sống văn hóa, tinh thần và du lịch", TS Cấn Văn Lực nhìn nhận.

Vị chuyên gia này cho rằng: Nên siết chặt quy định với người chơi. Theo đó, nên cấm các đối tượng như người trong tình trạng phá sản, chưa trả được nợ, đang nhận trợ cấp, thuộc đối tượng vi phạm pháp luật và nên quy định số tuổi của người chơi.

"Về phương thức phân phối, dự thảo cho phép qua Internet. Tuy nhiên ông Lực đề xuất thí điểm cho cả Internet và trực tiếp. Có thể phân phối vé đặt cược với vé thăm quan, hiện nay một số nước làm như thế để tăng trải nghiệm du lịch như Nhật Bản, Thái Lan, nên nghĩ cách để quản lý thay vì cấm hoàn toàn", TS Cấn Văn Lực nói.

Quản lý tốt sẽ ngăn chặn tổn thất do ‘cá cược đen’

Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Hoàng Ngọc Nhất, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thiên Phúc cho biết: Theo tính toán của các nhà nghiên cứu trong, ngoài nước, hàng năm có ít nhất 5-6 tỷ USD, nhiều nhất 9-10 tỷ USD tiêu tốn trên lĩnh vực này (nhiều nhất là cá độ bóng đá). Lượng tiền này phần lớn là chảy ra nước ngoài. Nếu quản lý và kiểm soát được sẽ ngăn chặn sự tổn thất nguồn lực - tiền bạc và có thể thu được khoản thuế khá lớn.

Ông Hoàng Ngọc Nhất nêu một số đề xuất sửa đổi và bổ sung: Về địa bàn kinh doanh, đề nghị sửa lại nội dung, cho phép triển khai kinh doanh trên địa bàn cả nước ngay khi được cấp phép chứ không phải chỉ 20 tỉnh thành rồi sau đó mới cho mở rộng. Về đấu thầu, cần quy định rõ là chọn nhà đầu tư để chấp thuận chủ trương đầu tư chứ không nói đấu thầu chung chung.

Về các quy trình, thủ tục, việc thẩm định, cấp phép, thay đổi giấy phép cũng như các loại hồ sơ cho dự án, cần ghi rõ trong Nghị định theo hướng cắt bỏ những thủ tục không cần thiết, tránh việc phải có nhiều cơ quan tham gia và quy trình thời gian kéo dài mà không ai phải chịu trách nhiệm hoặc khi giải quyết công việc lại tự ý đề ra các thể lệ mới.

Còn ông Nguyễn Ngọc Mỹ - Chủ tịch Tập đoàn Vabis đã góp ý sửa đổi Nghị định 06 theo hướng cho cấp giấy phép đủ điều kiện kinh doanh đặt cược ngay từ đầu cho cả 3 phương thức phân phối vé đặt cược (thiết bị đầu cuối trong sân và ngoài sân, điện thoại, Internet), nếu doanh nghiệp đủ điều kiện, để tránh mất thời gian, lãng phí và gây thêm thủ tục phiền hà cho doanh nghiệp.

Việc phân kỳ cấp giấy phép đủ điều kiện kinh doanh đặt cược theo từng giai đoạn của hình thức phân phối vé đặt cược như quy định trong một số dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 06 khiến cho doanh nghiệp phải làm thủ tục xin phép nhiều lần, các bộ ngành phải mất thời gian thẩm định nhiều lần, gây lãng phí về thời gian và nguồn lực cho cả cơ quan quản lý nhà nước và cho doanh nghiệp.

Chia sẻ kinh nghiệm quốc tế, ông Iain Child, Đối tác Điều hành của Penta Investments, phụ trách phát triển kinh doanh đặt cược của Tập đoàn Giải trí Fortuna cho rằng: Việc tuân thủ luật pháp sẽ giảm thiểu rủi ro về hình phạt pháp lý, thông qua các quy tắc thực hành chơi có trách nhiệm và đảm bảo sự công bằng và minh bạch cho khách hàng. 

Ngoài ra, trên 80% thị trường cá cược cần được vận hành bởi các doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh cá cược hợp pháp, để tối đa hóa thu thuế (từ trò chơi, việc làm, doanh nghiệp) và cung cấp các lợi ích khác cho nhà nước (cơ hội việc làm, chi tiêu tiếp thị, tài trợ). Bảo vệ người chơi hiệu quả thông qua việc các nhà điều hành tuân thủ nghiêm ngặt các biện pháp chơi có trách nhiệm và bảo vệ số hóa (giới hạn tiền gửi, xác minh độ tuổi).

Để thành công trong việc chống rửa tiền và lạm dụng quỹ (hỗ trợ xã hội) nên thông qua các quy trình nhận diện người chơi và chống rửa tiền nghiêm ngặt. Hệ thống giám sát và thực thi cần hiệu quả để đảm bảo tuân thủ các quy chuẩn hợp lệ (lý tưởng bao gồm cả hợp tác liên Chính phủ như ASEAN).

"Chúng tôi đã góp phần giảm được nạn cá cược đen tại 10 quốc gia châu Âu, với hơn 100 triệu dân. Chúng tôi kỳ vọng làm được việc này tại Việt Nam", ông Iain Child nói.

Anh Minh