Ngân hàng tích cực nâng cao khả năng hoạch định tài chính cá nhân

Hội thảo khoa học “Hoạch định tài chính cá nhân hướng tới tài chính toàn diện tại Việt Nam - Ảnh: VGP/HT

Phát biểu tại hội thảo, Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) Nguyễn Thị Hòa nhấn mạnh: Trong bối cảnh thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, tài chính toàn diện có ý nghĩa hết sức quan trọng, góp phần xóa đói giảm nghèo, giảm thiểu bất bình đẳng, nâng cao mức sống của người dân và phát triển kinh tế-xã hội.

Chính phủ đã có Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, nhóm giải pháp về "Tăng cường giáo dục tài chính, nâng cao năng lực và kiến thức tài chính; bảo vệ người tiêu dùng tài chính" được xác định là một trong những trụ cột quan trọng của Chiến lược.

Qua hơn 4 năm triển khai thực hiện Chiến lược, các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan liên quan đã chủ động, triển khai quyết liệt các nhóm nhiệm vụ, giải pháp. Về cơ bản, các mục tiêu đến năm 2025 đã và đang được thực hiện theo đúng định hướng Chiến lược đã đề ra.

Cũng theo đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, tài chính là lĩnh vực đặc thù. Người tiêu dùng để tiếp cận và sử dụng sản phẩm, dịch vụ tài chính hiệu quả thông thường trải qua ba giai đoạn: được trang bị kiến thức tài chính; có kỹ năng quản lý tài chính cá nhân; hoạch định tài chính cá nhân.

Thực tiễn và kinh nghiệm quốc tế đã cho thấy hoạch định tài chính cá nhân không chỉ hỗ trợ người dân tối ưu hóa nguồn lực tài chính của mình, nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn đóng vai trò quan trọng trong thúc đẩy người dân tiếp cận đến các dịch vụ tài chính chính thức, góp phần đạt được mục tiêu của tài chính toàn diện.

Nhận thức được vấn đề này, để phát triển hoạch định tài chính cá nhân, nhiều nước đã xây dựng và ban hành chương trình giáo dục tài chính toàn quốc, hệ thống chính sách cho đào tạo, hành nghề và quản lý hành nghề tư vấn, hoạch định tài chính cá nhân. Theo thống kê của Hội đồng tiêu chuẩn hoạch định tài chính, đến năm 2024, đã có 28 quốc gia phát triển lực lượng chuyên gia hoạch định tài chính chuyên nghiệp được chứng nhận, trong đó có các quốc gia trong khu vực ASEAN như Singapore, Thái Lan, Malaysia.

Tại Việt Nam, hoạch định tài chính cá nhân vẫn còn là lĩnh vực khá mới mẻ, ở giai đoạn đầu của quá trình phát triển trong khi nhu cầu của người dân là rất tiềm năng. Nhiều tổ chức tài chính đã triển khai dịch vụ "tư vấn tài chính cá nhân" nhưng chủ yếu tập trung vào giới thiệu sản phẩm tài riêng lẻ như bảo hiểm, tiết kiệm hay đầu tư, mà chưa hoàn toàn hướng tới phát triển dịch vụ hoạch định tài chính chuyên nghiệp, đúng nghĩa.

Dưới góc độ ngân hàng thương mại (NHTM), đại diện BIDV phân tích: Nền kinh tế Việt Nam duy trì được mức độ tăng trưởng ấn tượng trong suốt nhiều năm qua: GDP bình quân/người đã tăng, do đó nhu cầu đa dạng hóa kênh tài sản, đặc biệt là phân bổ sang các sản phẩm đầu tư của người dân sẽ phát triển mạnh mẽ.

Trên thực tế, trong 5 năm trở lại đây, tốc độ tiếp cận với các sản phẩm tài chính, đầu tư của người dân Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ. Tính tới tháng 10/2024, số lượng tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư cá nhân đã tăng từ 2 triệu tài khoản lên tới hơn 9 triệu tài khoản chứng khoán (tương đương 9% dân số), đối với thị trường trái phiếu, quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp đạt gần 13% GDP (gần 60 tỷ USD) trong đó hơn 30% do nhà đầu tư cá nhân nắm giữ...

Tuy nhiên, hiện trạng là kiến thức và hiểu biết của nhà đầu tư về các sản phẩm tài chính còn hạn chế, đặc biệt đa phần mới chỉ hướng tới các kênh đầu tư riêng lẻ mà chưa hướng tới việc phân bổ tài sản một cách hệ thống. Trong khi đó, theo nghiên cứu, việc phân bổ tài sản, có thể chiếm đến trên 90% thành công của quá trình đầu tư, lại đòi hỏi thời gian, công sức, kinh nghiệm cũng như kiến thức chuyên sâu về thị trường và các kênh tài sản. Vì vậy, nhu cầu của khách hàng đối với việc tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia, có kiến thức, kinh nghiệm, để tư vấn chuyên sâu về thị trường và sản phẩm tài chính ngày được chú trọng và quan tâm hơn.

Đại diện BIDV cho hay: Định hướng phát triển dịch vụ dành cho khách hàng cao cấp (KHCC). BIDV cũng đã thuê đối tác McKinsey để tư vấn chiến lược triển khai dịch vụ BIDV Private Banking, dịch vụ đã chính thức ra mắt thị trường vào tháng 9/2022. 

Từ đó, BIDV được biết đến là ngân hàng TMCP có vốn nhà nước tiên phong triển khai dịch vụ này. Cũng theo tư vấn từ McKinsey, một trong các giá trị cốt lõi của dịch vụ Private Banking là chất lượng tư vấn. Nắm được điều này, BIDV đã lần lượt ký kết đối tác chiến lược với các định chế tài chính uy tín và lâu đời trong mảng dịch vụ Private Banking & Quản lý tài sản trên thế giới - là tập đoàn Edmond de Rothschild và cũng như đối tác chiến lược trong nước là công ty quản lý quỹ Dragon Capital để triển khai dịch vụ BIDV Private Banking...

Anh Minh