Các nhà mạng thúc đẩy phổ cập 5G tới người dùng và doanh nghiệp

Dự toạ đàm có ông Mai Liêm Trực, nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ Bưu chính Viễn thông (nay là Bộ Thông tin và Truyền thông - TT&TT), ông Lê Nam Thắng, nguyên Thứ trưởng Bộ TT&TT, ông Nguyễn Phong Nhã, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông (Bộ TT&TT), ông Trần Mạnh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Tần số vô tuyến điện (Bộ TT&TT), ông Đoàn Quang Hoan, Phó chủ tịch Hội vô tuyến điện tử Việt Nam, bà Lê Mỹ Ái Linh, quyền Giám đốc Trung tâm Văn hóa báo chí, Hội Nhà báo Việt Nam cùng gần 50 nhà báo, đại diện 43 cơ quan báo chí. 

Phát triển 5G là xu hướng tất yếu

Phát biểu đề dẫn tọa đàm, ông Nguyễn Việt Phú, Chủ tịch ICT Press Clup nhấn mạnh, công nghệ 5G đang đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy hiệu quả và đổi mới ở các ngành công nghiệp như sản xuất, nhà máy thông minh, cảng biển, và Internet vạn vật công nghiệp (IIoT). Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên băng thông rộng và IoT khi các nhà mạng chính thức triển khai thương mại 5G trên toàn quốc. Vì vậy, ứng dụng công nghệ 5G sẽ giúp Việt Nam có thể bắt kịp với thế giới trong các lĩnh vực như sản xuất công nghiệp, cảng biển, khai khoáng, giao thông thông minh...

Tại Việt Nam, chính phủ đã ban hành nhiều quyết định quan trọng để thúc đẩy phát triển hạ tầng mạng di động 5G, coi đây là nền tảng cốt lõi trong quá trình chuyển đổi số quốc gia. Bộ TT&TT đã đưa ra chiến lược hạ tầng số của Việt Nam đặt mục tiêu đưa đất nước tiến nhanh trong công cuộc chuyển đổi số, tập trung vào các định hướng quan trọng. Trong đó, phổ cập cáp quang tốc độ cao và phủ sóng 5G trên toàn quốc là những ưu tiên hàng đầu. Cho đến thời điểm này, các nhà mạng Việt Nam đã thương mại hóa 5G và đang nỗ lực triển khai 5G phục vụ cho người dân và ứng dụng vào các ngành kinh tế...

Các nhà mạng khẩn trương thương mại hóa 5G

Ông Nguyễn Quốc Khánh, Phó Ban Công nghệ Tập đoàn VNPT chia sẻ, việc thương mại hóa 5G sẽ giúp VNPT khẳng định với Chính phủ, khách hàng doanh nghiệp, cá nhân về việc sẽ mang lại các giá trị mới. “Công nghệ 5G sẽ kết hợp với các công nghệ khác như cloud, AI, big data... tạo thành hệ sản phẩm, dịch vụ để phục vụ rộng khắp các lĩnh vực, khía cạnh của nền kinh tế và toàn bộ xã hội. Đây là cơ hội để VNPT khai phá không gian kinh doanh mới”, đại diện VNPT nói.

Ông Nguyễn Quốc Khánh cho rằng, thách thức lớn nhất là khách hàng tổ chức, doanh nghiệp phải thay đổi toàn bộ phương thức sản xuất kinh doanh, đầu tư nhiều hơn, chấp nhận chuyển đổi số là hành trình dài hơi, nhà mạng phải hiểu biết và đồng hành nhiều hơn. Những điều này là thách thức rất lớn trong việc quyết định và triển khai công nghệ mới như 5G trong hoạt động chuyển đổi số của từng doanh nghiệp. VNPT mong muốn có sự tham gia đồng hành của các cấp, các bên liên quan, đặc biệt là truyền thông rõ ràng đến cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp giúp triển khai 5G dễ dàng hơn.

Theo ông Lê Bá Tân, Trưởng ban kỹ thuật tập đoàn Viettel, tuy mới khai trương 5G và tháng 10/2024, nhưng Viettel đã đạt được 3 triệu thuê bao 5G sau 2 tuần và đến nay sau 2 tháng, số lượng thuê bao 5G của Viettel là 4 triệu. 4 triệu thuê bao này tương ứng với 70% các thiết bị đầu cuối 5G trong vùng phủ của 6.500 trạm BTS 5G. Qua 2 tháng triển khai, trung bình mỗi thuê bao 5G của Viettel tiêu thụ khoảng 21GB data mỗi tháng, gấp 1,7 lần so với thời gian đầu cung cấp dịch vụ. Việc sử dụng các dịch vụ 5G được nhận định sẽ còn tăng hơn nữa trong năm 2025.

Điều đáng mừng là hiện Viettel đang có khoảng 100 doanh nghiệp đang làm việc với Tổng công ty giải pháp doanh nghiệp Viettel để phối, kết hợp trong việc thử nghiệm, làm sao ra được các giải pháp số cung cấp cho doanh nghiệp. "Chúng tôi đang phối hợp với các nhà cung cấp ứng dụng để bắt đầu nghiên cứu, phát triển các giải pháp ứng dụng mạng 5G, bao gồm cả mạng dùng riêng Private 5G. Mạng Private 5G mới hơn hẳn so với mạng 4G, phục vụ các cụm doanh nghiệp, nhà máy, khu thương mại", ông Tân cho biết.

Còn ông Nguyễn Tuấn Huy, Trưởng ban Chuyển đổi số MobiFone cho rằng, ứng dụng 5G vào sản xuất công nghiệp có cơ hội nhiều, nhưng thách thức cũng rất lớn. Thách thức đầu tiên là khung pháp lý. Hiện Việt Nam chưa có đầy đủ các cơ sở pháp lý, tiêu chuẩn kỹ thuật, thiết bị...

Thứ 2 là cơ sở hạ tầng chưa theo kịp công nghệ 5G. "Drone làm sao bay được khi dây diện chằng chịt trên trời? Đường Hà Nội làm sao đi được xe tự lái khi suốt ngày tắc?", ông Huy nêu ví dụ. Cũng theo ông Huy, muốn phủ sóng 5G thì số lượng trạm BTS là rất lớn, phải vài trăm nghìn trạm mới phủ sóng 5G hết Việt Nam. Trong khi đó, mức độ hiểu biết, chấp nhận 5G ở xã hội Việt Nam chưa cao. Thách thức cuối cùng là vấn đề an ninh mạng. Số lượng kết nối IoT lớn như vậy, nếu bị tấn công thì hậu quả sẽ rất lớn...

Về tiềm năng phát triển 5G, ông Hồ Anh Thắng, Giám đốc Giải pháp Tự động hóa Công ty cổ phần TNtech cũng khẳng định rằng, 5G mang lại giá trị rất lớn cho doanh nghiệp áp dụng. Tuy nhiên, có những thách thức như: việc triển khai hạ tầng 5G chi phí lớn nhưng các doanh nghiệp yêu cầu chi phí đầu tư hợp lý, nếu không sẽ đội chi phí sản xuất lên cao.

Triển khai 5G hiện tại là đúng thời điểm

Đó là ý kiến của ông Lê Nam Thắng, nguyên Thứ trưởng Bộ TT&TT. Theo ông Thắng, từ góc độ cơ quan quản lý nhà nước, có 2 vấn đề cần quan tâm là cấp phép 5G và phân bổ tài nguyên tần số. Về cấp phép, nhiều ý kiến băn khoăn triển khai 5G Việt Nam bây giờ là sớm, muộn, hay đúng?
"Theo quan điểm cá nhân của tôi việc triển khai 5G ở thời điểm này là đúng thời điểm. Khi triển khai 3G, chúng tôi định hướng quan tâm 4 vấn đề mạng lưới, thiết bị đầu cuói, ứng dụng và con người. Khi triển khai 5G cũng cần có tư duy học hỏi những kinh nghiệm đó"- ông Thắng nói. 
Về tài nguyên, đòi hỏi băng tần đủ lớn, sẵn sàng. Khi triển khai 5G, Bộ TT&TT, Cục Tần số đã bố trí, phân bổ, giải phóng băng tần phù hợp. Sau năm 2020, các băng tần phục vụ cho 5G mới dần được sắp xếp, bố trí. 
Về đấu giá, thi tuyển băng tần, khi xây dựng Luật Tần số năm 2009, chúng ta đưa vấn đề quản lý tài nguyên viễn thông thông qua hình thức đấu giá. Tư duy dần dần đưa hoạt động viễn thông theo cơ chế thị trường, tránh sự can thiệp của nhà nước. Tư duy đó dần được đưa vào việc quản lý tài nguyên. 

Vấn đề thứ 3 là thương mại hóa 5G. Việc triển khai 5G thế nào? 

Mạng lưới các doanh nghiệp đã triển khai. Thiết bị đầu cuối 5G cũng rất quan trọng. Phải xem cụ thể ở VN thiết bị đầu cuối cho 5G là loại nào, dùng cho đối tượng nào, giá cả bao nhiêu. Có thể có nhưng chỉ nằm ở một số phân khúc, phải nghiên cứu kỹ để triển khai mạng lưới đồng bộ với thiết bị đầu cuối. Cũng giống như xây đường, có đường như không có ô tô chạy cũng rất lãng phí. 
"Về nguồn lực, nếu chuyên gia trong nước không có thì phải hợp tác. Cách triển khai là các doanh nghiệp phải đưa ra các giải pháp trọn gói, không phải chỉ phủ sóng mạng lưới mà đưa ra thiết bị mạng lưới, cung cấp ứng dụng, giải pháp, đào tạo nguồn lực. Không phải như thời 3G mình cứ xây mạng, người dân tự mua thiết bị dùng. Đây là cơ hội giúp các doanh nghiệp viễn thông truyền thống chuyển thành doanh nghiệp công nghệ"- nguyên Thứ trưởng Lê Nam Thắng nhấn mạnh.

Đồng ý với nhận định trên, ông Đoàn Quang Hoan, Phó Chủ tịch Hội Vô tuyến điện tử Việt Nam cũng cho rằng, triển khai 5G ở Việt Nam bây giờ là thời điểm phù hợp, không quá sớm nhưng không muộn. Chúng ta kỳ vọng vào 5G rất nhiều khi ITU công bố tiêu chuẩn và khi thương mại hóa chính thức năm 2019. Theo truyền thông, 5G là công nghệ di động phát triển nhanh nhất thế giới tính đến bây giờ.