Quá trình chuyển giao quyền lực hòa bình mà ông Biden tìm kiếm sắp hoàn tất

Sau chuỗi ngày tranh cử gay gắt và dang dở, ông Joe Biden giờ sẽ gác lại chính trị và đứng cạnh người kế nhiệm khi Tổng thống tiếp theo tuyên thệ nhậm chức theo quy định trong Hiến pháp Mỹ.

Cử chỉ này là truyền thống của nền dân chủ Mỹ, nhưng đặc biệt đáng chú ý vì ông Donald Trump đã bỏ qua lễ nhậm chức của ông Biden 4 năm trước sau khi từ chối thừa nhận thất bại.

Ông Biden đã xác nhận rằng ông sẽ tôn trọng truyền thống đó – giống như rất nhiều Tổng thống trước đây – ngay sau khi ông tiếp đón ông Trump tại Nhà Trắng sau chiến thắng vào tháng 11 của đối thủ từ Đảng Cộng hòa, một điều mà ông Trump cũng đã không làm vào năm 2020.

"Hãy hiểu rằng ông Biden là người theo chủ nghĩa thể chế ưu việt", ông Allan Lichtman, một nhà sử học về Tổng thống và giáo sư tại Đại học Mỹ, cho biết.

"Những nghi lễ này cực kỳ quan trọng để tái khẳng định quá trình chuyển giao quyền lực một cách hòa bình", ông Lichtman cho biết. "Ông Biden đang cố gắng hết sức… tái lập các chuẩn mực và biểu tượng cơ bản của nền dân chủ của chúng ta".

Tổng thống Joe Biden bắt tay Tổng thống đắc cử Donald Trump trong cuộc gặp tại Phòng Bầu dục của Nhà Trắng ở Washington, DC, vào ngày 13/11/2024. Ảnh: Getty Images

Tất cả diễn ra sau khi mối quan hệ đầy biến động giữa ông Biden và ông Trump được thể hiện đầy đủ trong cuộc đua giành chức Tổng thống Mỹ.

Ông Biden từ lâu đã gọi ông Trump là mối đe dọa hiện hữu đối với các nguyên tắc và quyền tự do nền tảng của quốc gia, trong khi ông Trump liên tục chỉ trích tuổi tác của ông Biden và đặt câu hỏi về sự nhạy bén về mặt tinh thần của đối thủ từ Đảng Dân chủ.

Những động thái đó đã được thể hiện trong cuộc tranh luận duy nhất của họ vào tháng 6 năm ngoái. Cuộc tranh luận này đã thay đổi tiến trình của chiến dịch, với việc sau đó ông Biden đã rút lui khỏi cuộc đua để nhường chỗ cho "nữ phó tướng" của mình.

"Tôi thực sự không biết ông ấy đã nói gì ở cuối câu đó. Tôi không nghĩ ông ấy biết mình đã nói gì", ông Trump nói về màn thể hiện của ông Biden trong cuộc tranh luận.

Trong khi đó ông Biden gọi ông Trump là "một kẻ hay than vãn". "Gã này không có chút hiểu biết nào về nền dân chủ Mỹ", ông Biden nói.

Nhưng mọi sự khó chịu đã bị gạt sang một bên khi ông Biden và ông Trump gặp lại nhau tại Phòng Bầu dục vào giữa tháng 11 và cam kết sẽ chuyển giao quyền lực suôn sẻ. Nhà Trắng mô tả cuộc gặp gỡ là thân thiện, và ông Trump cho biết đó là "một cuộc họp thực sự tốt".

Nhưng sự đối kháng đã tái diễn trong giai đoạn cuối, ngay cả khi chính quyền sắp mãn nhiệm và sắp nhậm chức đã cùng nhau bảo đảm thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas.

Ông Trump đã phản đối các hành động cuối cùng của ông Biden khi tại nhiệm, chẳng hạn như lệnh cấm khoan dầu ngoài khơi, tuyên bố rằng chúng nhằm mục đích ngăn cản ông thực hiện chương trình nghị sự của mình.

"Chúng ta đang thừa hưởng một tình huống khó khăn từ chính quyền sắp mãn nhiệm, và họ đang cố gắng hết sức để khiến tình hình trở nên khó khăn hơn", ông Trump phàn nàn tại một cuộc họp báo ở Mar-a-Lago vào đầu tháng này, tuyên bố rằng lời hứa hỗ trợ quá trình chuyển giao quyền lực của Biden "chỉ là lời nói suông".

Đến lượt mình, ông Biden đã đưa ra lời cảnh báo rõ ràng tới người dân Mỹ rằng hãy cảnh giác với những hành vi lạm dụng quyền lực trong tương lai.

Mặc dù ông không nhắc đến tên ông Trump, nhưng những điểm tương đồng là rõ ràng khi ông lên án việc mở rộng phạm vi điều hành mà ông Trump đã tìm kiếm và trích dẫn mối nguy hiểm mà ông cho là do giới tinh hoa siêu giàu hiện đang ở bên cạnh ông Trump gây ra.

"Hôm nay, một chế độ đầu sỏ đang hình thành ở Mỹ với sự giàu có, quyền lực và ảnh hưởng cực lớn, thực sự đe dọa toàn bộ nền dân chủ, các quyền cơ bản và quyền tự do của chúng ta, và cơ hội công bằng cho mọi người để tiến lên", ông Biden nói.

Nhưng cuối cùng, thời khắc đó cũng sắp đến. Quá trình chuyển giao quyền lực hòa bình mà ông Biden tìm kiếm sắp hoàn tất.

Theo New York Times, ông Biden sẽ dành trọn ngày làm việc cuối cùng với tư cách là Tổng thống Mỹ tại Charleston, Nam Carolina, nơi mà 5 năm trước ông đã tìm thấy thứ có thể giúp xoay chuyển chiến dịch tranh cử đang gặp khó của mình và giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ quan trọng ở Nam Carolina, vốn được cho là đã đưa ông vào con đường tới Nhà Trắng.

Minh Đức (Theo ABC News, NY Times)

Tham khảo thêm

Tầm bắn đáng kinh ngạc của tên lửa hành trình Abu Mahdi

Tham khảo thêm

Tham khảo thêm

Thử thành công hệ thống tên lửa với đầu đạn siêu vượt âm C-HGB “không thể bị đánh chặn”