Độc đáo linh vật rắn thổ cẩm trên phố núi

Linh vật mang đặc trưng của Tây Nguyên

Trong những năm gần đây, nhà điêu khắc Nguyễn Vinh luôn là người được UBND Tp.Pleiku (tỉnh Gia Lai) tin tưởng giao nhiệm vụ sáng tạo linh vật cho ngày Tết.

Tại xưởng điêu khắc đầy dụng cụ và vật liệu, anh Vinh cùng đội ngũ thợ thủ công đang tích cực hoàn thiện những công đoạn cuối cùng để giới thiệu linh vật đại diện cho năm mới Ất Tỵ 2025 của tỉnh Gia Lai. Trong số các linh vật đang hoàn thành, chúng tôi đặc biệt ấn tượng với linh vật rắn, mang đậm bản sắc văn hóa của người Tây Nguyên.

Về linh vật này, anh Vinh chia sẻ: "Linh vật rắn mặc thổ cẩm Tây Nguyên mang vẻ đẹp độc đáo, là sự kết hợp giữa bí ẩn của thiên nhiên và tinh hoa của văn hóa truyền thống. Hình tượng rắn, biểu trưng cho sức mạnh, sự linh hoạt và khả năng thích nghi, được khoác lên mình bộ thổ cẩm rực rỡ, tượng trưng cho mối quan hệ gắn bó giữa con người và thiên nhiên. Các hoa văn thổ cẩm chi tiết trên thân rắn tái hiện hình ảnh núi rừng, suối nước và đời sống cộng đồng các dân tộc Tây Nguyên".

Linh vật rắn màu vàng biểu tượng "rừng vàng".

"Linh vật này không chỉ phản ánh nghệ thuật thủ công tinh tế mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, thể hiện mong ước mùa màng bội thu và sự bình an cho buôn làng. Bên cạnh linh vật rắn mặc thổ cẩm, còn có hình ảnh những con rắn được bố trí theo cụm theo phong cách hoạt hình dễ thương, vui tươi, tượng trưng cho gia đình rắn đoàn tụ, quây quần bên những trái dưa hấu đỏ và bánh chưng xanh. Những hình ảnh đặc trưng trong phong tục của người Việt", anh Vinh chia sẻ.

Theo anh Vinh, trước khi bắt tay vào việc chế tác các linh vật, anh cùng các nghệ nhân đã họp bàn kỹ lưỡng và cùng nhau phác thảo bản thiết kế sao cho linh vật không chỉ nổi bật mà còn dễ dàng tạo được thiện cảm từ người dân.

Linh vật rắn màu bạc.

Chế tác đòi hỏi sự tinh tế và thẩm mỹ cao

Loài rắn ngoài tự nhiên thường được biết đến với sự hung dữ và nguy hiểm, vì vậy việc mô phỏng hình dáng của nó vào thiết kế linh vật trang trí sẽ không phù hợp.

Khó khăn của linh vật rắn so với các linh vật các năm trước là làm sao biến hình ảnh của loài vật này, vốn có vẻ đáng sợ, dữ tợn, thành một tác phẩm nghệ thuật nhẹ nhàng, uyển chuyển và mang nét hiền hòa, thân thiện.

Điều này đòi hỏi sự tinh tế và tính mỹ thuật cao để linh vật có thể gần gũi với người dân, đồng thời phù hợp với không khí vui tươi, phấn khởi của dịp đầu năm mới.

Anh Vinh cho biết thêm, các linh vật chủ yếu được chế tác từ xi măng, thạch cao hoặc nhựa tổng hợp composite. Để hoàn thiện một linh vật, quá trình chế tác trải qua nhiều công đoạn. Đầu tiên, dựa trên bản vẽ mẫu, người thợ sẽ làm khung cốt bằng sắt và tre. Tiếp theo là công đoạn tạo hình con vật bằng đất sét.

Đây là công đoạn quan trọng nhất, quyết định độ hoàn thiện và hồn cốt của sản phẩm. Người thợ phải làm việc hết sức tỉ mỉ và khéo léo ở từng chi tiết để tạo ra hình dáng hoàn hảo, giúp tiết kiệm thời gian cho các công đoạn tiếp theo.

Cụm linh vật rắn ngộ nghĩnh.

Công đoạn các nghệ nhân tạo hình.

Trang trí linh vật đẹp mắt mang ý nghĩa là công đoạn quan trọng.

Sau khi hoàn thành công đoạn đúc khuôn thạch cao, linh vật sẽ được đổ nhựa hoặc xi măng để tạo hình hoàn chỉnh.

Tiếp theo, bề mặt sản phẩm sẽ được làm mịn, sẵn sàng cho công đoạn sơn vẽ. Việc sơn vẽ trang trí cũng rất quan trọng, giúp "thổi hồn" vào linh vật, tạo nên vẻ sống động và ấn tượng.

Anh Vinh chia sẻ: "Với sự tâm huyết của các nghệ nhân, khi linh vật rắn hoàn thiện, chúng tôi hy vọng người dân sẽ có cái nhìn cởi mở và đánh giá khách quan về sản phẩm. Mong rằng, những cụm linh vật sau khi được trưng bày sẽ làm đẹp thêm sắc màu cho đường hoa xuân".