Tóm tắt Tết

Ngày xưa dân ta hay nói "ba ngày tết", tức tết chỉ gói gọn trong ba ngày, hết ngày mùng 3 là hạ nêu, hóa vàng, hết tết, đi làm trở lại. Cả bà con nông dân tới công chức viên chức công nhân đều ngày mùng 3 là ngày "ra quân" năm mới (nghỉ từ 30 năm cũ). Đất nước liên miên trận mạc nên nhiều lúc dùng từ cứ như đang... chiến tranh, những là ra quân tới... đi trại, là các trại sáng tác của anh em văn nghệ sĩ, chả hiểu sao tới giờ vẫn gọi trại, khiến nhiều người hỏi: tại sao lại trại, trại là gì, tưởng chỉ có trại lính thôi chứ? Tôi là nhà thơ, thi thoảng cũng "đi trại" mà quả là cũng vẫn ú ớ rằng thì là tại sao lại... trại...

Rồi dần dần, theo luật lao động, dồn ngày dồn tuần các cái, như tết năm nay được nghỉ tới 9 ngày, phủ phê nghỉ, tới mức có người rên lên: nghỉ nhiều quá, mỏi người lắm.

Và như quy luật các năm, chen chúc để về thì cũng... chen chúc đi. Hôm qua và hôm kia, báo chí đồng loạt đưa tin... tắc đường, nghẽn đường, bò trên đường, cả đường không lẫn đường bộ. Đây là một vài tít báo hôm qua: "Quốc lộ 1 qua Quảng Bình kẹt cứng ‘nút thắt’ cầu Gianh vì xe ùn ùn đổ vào Nam. "Cả ngàn xe nhích từng chút trên cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo, chờ qua hầm Núi Vung". "Phà tạm chạy hết công suất vẫn không thể 'giải cứu' được cầu Rạch Miễu". "Ngày cuối nghỉ Tết, sân bay Tân Sơn Nhất đón trên 150.000 khách"... Vân vân, sự tắc đường ở ta nó rất "hòa chung khí thế"...

Nên cái tin mùng 4 tết thủ tướng phát lệnh khởi công cao tốc Tp.HCM – Bình Dương, rồi cũng thủ tướng, ngay hôm sau đã thăm công trường xuyên Tết cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh, rồi ông chỉ đạo phải cơ bản hoàn thành sân bay Long Thành vào cuối 2025, tặng quà người lao động xuyên tết trên công trường... đủ thấy người đứng đầu chính phủ đã thấy và đánh giá cao, quyết tâm rất cao tháo gỡ "điểm nghẽn" giao thông xuyên Việt như thế nào?

Và tin mừng là, dẫu vẫn còn nhiều tai nạn giao thông, nhưng năm nay đã giảm mạnh cả ba tiêu chí, dẫu vẫn rất ám ảnh cái vụ một chị nữ lái xe nhà lao xuống cống làm chết tới 7 người trong gia đình ở Nam Định.

Chiếc xe ô tô lao xuống mương làm 7 người tử vong ở Nam Định.

Cũng Nam Định, có một vụ cũng "nổi đình nổi đám" từ hôm kia, là mấy người đàn ông đánh một tài xế chở gia đình, có phụ nữ và trẻ em vì bị nhắc nhở chen ngang khi lên phà Cồn Nhất.

Cái tệ của vụ này là nhóm người này ăn mặc rất lịch sự nhưng chửi rất tục tĩu... Và nữa, đánh người trước sự chứng kiến của vợ con nạn nhân. Chui cả người vào xe nạn nhân để đánh.

Đây là thông tin từ bộ Y tế về tai nạn giao thông: "Số tử vong nghi do tai nạn giao thông trong 8 ngày là 159 người. Đến sáng 1-2, số người bệnh nghi do tai nạn giao thông đang điều trị tại cơ sở khám chữa bệnh là 5.073 người.

So sánh với cùng kỳ Tết Giáp Thìn 2024, số ca khám, cấp cứu nghi do tai nạn giao thông giảm 8,9%; số ca phải nhập viện điều trị, theo dõi giảm 11,1%; tử vong nghi do tai nạn giao thông giảm 28%".

Nhưng cũng may là, năm nay số người phải vào bệnh viện vì đánh nhau ngày tết giảm hẳn, không thấy báo chí điểm. Các năm trước, số vụ đánh nhau rồi phải vào viện cấp cứu khá nhiều. Tất nhiên không phải không có, anh tài xế vụ tôi vừa nhắc đã vào viện thăm khám. Hôm trước, cũng một gia đình lái xe về thăm nhà, ngay nhà bên cạnh cũng có một thanh niên, thay vì nép xe vào cho xe này quay đầu thì nghênh ngang đậu trái đường bắt xe này phải lùi. Khi được nhỏ nhẹ đề nghị anh nép xe vào cổng cho em quay đầu với thì... tấn công luôn. Gia đình 2 bên ra bênh nhau, anh nghênh ngang đánh xe vào nhà xong dắt cái xe máy chặn ngang đường. Vụ này nó chứng minh một điều, nhiều khi văn hóa, văn minh nó không theo kịp... kinh tế. Nghe nói anh nghênh ngang là cò đất, mới giàu xổi, đánh xe về quê muốn cả họ phải tự hào, cả làng phải ngưỡng mộ!

Cũng theo thống kê, năm nay ngành du lịch hân hoan vì khách rất đông. Một vài thông tin trên báo: "An Giang đón trên 600.000 lượt khách trong 8 ngày nghỉ Tết Ất Tỵ". "Du lịch Phú Quốc ‘hốt bạc’ dịp Tết". "Du lịch Huế thắng đậm dịp Tết Ất Tỵ". "Quảng Nam đón 255.000 lượt khách tham quan, lưu trú dịp Tết". "Khu du lịch Măng Đen 'vỡ trận' dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025"- Dù "vỡ trận" nhưng rõ ràng đây là một tiếng reo vui. Những "thắng", "vỡ trận"... là chữ dùng của chiến tranh giờ áp dụng vào thời bình, vui phết. Nghỉ dài ngày là một cách kích cầu cho du lịch. Thêm nữa, ngày càng có quan niệm mở về ăn tết, nên rất nhiều gia đình tranh thủ tết để đi du lịch, ăn tết trên đường để tạo những trải nghiệm mới, để có dịp so sánh với khói hương, với bàn thờ, với những mâm cỗ, thăm hỏi, chúc tết truyền thống... đây là một tin... trốn tết: "Vợ chồng TPHCM đưa 3 con đi phượt "trốn" Tết cả tháng". Vợ chồng con cái nhà này đi Campuchia, Lào và phía Bắc Việt Nam.

Năm nay lãnh đạo các cấp xuyên các ngày tết về cơ sở chúc tết bà con nhân dân, tức là cái "nạn" biếu xén quà cáp cấp trên đã giảm, tức là lệnh cấm đã có hiệu lực, hay chính xác là có hiệu lực hơn, chứ các năm trước cũng "nghiêm cấm" nhưng rồi đây đó vẫn "lẻ tẻ" có.

Cũng năm nay, trước tết bắt nhiều vụ pháo lậu, nhưng trong tết thì không thấy nhắc đến nữa, dù pháo có vẻ nổ nhiều hơn. Tôi ngồi cà phê thấy mấy ông vừa về quê ăn tết về cãi nhau, là quê ai đốt pháo nhiều nhất, và cuối cùng ông Nghệ An thắng sau khi ông ấy "trình" ra mấy clip pháo quê ông ấy đêm giao thừa. Tất nhiên tôi hiểu, đây là pháo hoa quốc phòng, pháo được phép đốt. Nhưng quả là, nhìn bầu trời sáng rực pháo, tôi cứ liên tưởng tới những đồng tiền bị đốt. Và đây là thông tin mới: "Bộ Y tế cho biết trong 8 ngày nghỉ Tết Ất Tỵ, có hơn 24.000 người cấp cứu do tai nạn giao thông, gần 500 người cấp cứu do pháo nổ, pháo hoa... Các cơ sở khám chữa bệnh đã thực hiện khám, cấp cứu hơn nửa triệu lượt bệnh nhân".

Năm nay linh vật rắn của các địa phương đa phần là từ... coi được tới đẹp, không có con nào bị chê xấu thậm tệ như các năm trước. Và cũng nở rộ phong trào chị em áo dài chụp ảnh với... rắn. Áo dài giờ đa phần cách tân để có thể đi kèm quần jeans, giày thể thao, tức áo dài rộng và ngắn, không cần khoe các đường cong các khối tròn các khe rãnh như nguyên bản, đồng nghĩa phụ kiện không cồng kềnh, và quả là, dẫu thế, áo dài vẫn rất đẹp. Xem Facebook những ngày này, tràn ngập hình ảnh cả gia đình xúng xính áo dài, đầy hạnh phúc viên mãn, rất xuân.

Và đến giờ, lại bắt đầu có những người ngồi tính: 365 ngày nữa lại là... tết. Cũng có báo đã tính: "Lịch nghỉ lễ 2025 tiếp theo của công chức, viên chức".

Riêng tôi, người viết bài này, tết ngồi đọc hết 3 quyển sách và khoảng 20 tờ báo tết.

* Bài viết thể hiện quan điểm tác giả