Thủ tướng Anh tuyên bố Mỹ vẫn là đồng minh đáng tin cậy

Thủ tướng Anh Keir Starmer hôm 2/3 đã đưa ra phản ứng đầu tiên về thảm họa ngoại giao ở Phòng Bầu dục, đồng thời cảnh báo rằng các quốc gia châu Âu đang đứng trước "ngã ba đường trong lịch sử" và phải nhận ra rằng "đã đến lúc phải hành động".

Các bình luận của người đứng đầu chính phủ "xứ sở sương mù" được đưa ra sau một Hội nghị Thượng được tổ chức ở London bàn về cách chấm dứt xung đột ở Ukraine.

Thủ tướng Anh đã công bố một kế hoạch 4 bước, bao gồm cam kết thành lập một "liên minh của những người sẵn sàng" để duy trì thỏa thuận hòa bình ở Ukraine và đảm bảo an ninh cho quốc gia Đông Âu này.

Các nhà lãnh đạo châu Âu tham dự Hội nghị Thượng đỉnh về Ukraine do Thủ tướng Anh chủ trì ở London, ngày 2/3/2025. Ảnh: GZero Media

Phát biểu với các nhà báo sau hội nghị, Thủ tướng Anh đã công bố một thỏa thuận tài chính trị giá 1,6 tỷ Bảng Anh để giúp Ukraine mua hơn 5.000 tên lửa phòng không.

Ông Starmer cho biết "mỗi quốc gia phải đóng góp" theo cách riêng của mình, đồng thời nói thêm rằng một số "bước quan trọng" đã được nhất trí tại Hội nghị Thượng đỉnh.

"Đầu tiên, chúng tôi sẽ tiếp tục cung cấp viện trợ quân sự cho Ukraine và tiếp tục tăng áp lực kinh tế lên Nga để củng cố Ukraine ngay bây giờ.

Thứ hai, chúng tôi nhất trí rằng bất kỳ nền hòa bình lâu dài nào cũng phải đảm bảo chủ quyền và an ninh của Ukraine, và Ukraine phải có mặt tại bàn đàm phán.

Thứ ba, trong trường hợp đạt được thỏa thuận hòa bình, chúng tôi sẽ tiếp tục tăng cường năng lực phòng thủ của Ukraine để ngăn chặn bất kỳ cuộc xung đột nào trong tương lai.

Thứ tư, chúng tôi sẽ tiến xa hơn nữa để phát triển một liên minh gồm những người sẵn sàng bảo vệ thỏa thuận tại Ukraine và đảm bảo hòa bình", Thủ tướng Anh cho biết.

"Không phải quốc gia nào cũng cảm thấy có thể đóng góp, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta ngồi yên. Thay vào đó, những quốc gia sẵn sàng sẽ tăng cường lập kế hoạch ngay bây giờ với sự cấp bách thực sự. Vương quốc Anh đã chuẩn bị hỗ trợ điều này bằng lực lượng trên bộ và máy bay trên không, cùng với những nước khác. Châu Âu phải gánh vác trọng trách", ông Starmer nói thêm.

Ông Starmer cũng cho biết các nhà lãnh đạo đã nhất trí "sẽ sớm gặp lại nhau" để tiếp tục thực hiện các kế hoạch.

Hội nghị Thượng đỉnh London về Ukraine đã khép lại một tuần ngoại giao phơi bày những bất đồng giữa Mỹ và các đồng minh châu Âu về việc chấm dứt cuộc xung đột Nga-Ukraine.

Cuộc gặp căng thẳng giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Mỹ Donald Trump 2 ngày trước đó đã làm tăng thêm tính cấp bách cho hội nghị diễn ra hôm 2/3 do Thủ tướng Anh chủ trì, với sự tham gia của hơn một chục nhà lãnh đạo châu Âu, bao gồm cả ông Zelensky.

Ngoài ra, tham dự còn có Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ Hakan Fidan, Tổng thư ký NATO Mark Rutte, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng châu Âu António Costa.

Không có đại diện nào của Mỹ tại hội nghị, mặc dù ông Starmer đã nói trước khi hội nghị bắt đầu rằng Anh, Pháp và Ukraine "và có thể một hoặc hai nước khác" sẽ xây dựng một kế hoạch hòa bình mà họ sẽ thảo luận với Washington.

Phát biểu với Đài CNN hôm 2/3, Cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng Mike Waltz đã bác bỏ cáo buộc rằng cuộc họp tại Phòng Bầu dục giữa ông Trump, ông Vance và ông Zelensky là một "cuộc phục kích".

Thay vào đó, ông Waltz cho rằng ông Zelensky dường như không sẵn sàng "đàm phán một cách thiện chí" về các bước chấm dứt chiến sự.

Phản ứng trước sự kiện vốn đã được truyền thông lan truyền khắp toàn cầu, ông Starmer cho biết: " Không ai muốn chứng kiến chuyện gì đã xảy ra vào thứ Sáu tuần trước (ngày 28/2), nhưng tôi không chấp nhận rằng Mỹ là một đồng minh không đáng tin cậy".

"Mỹ đã là một đồng minh đáng tin cậy của Vương quốc Anh trong nhiều, nhiều thập kỷ và vẫn tiếp tục như vậy", Thủ tướng Anh nói.

Khi các nhà lãnh đạo châu Âu tụ họp tại London, Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov đã ca ngợi mục tiêu của ông Trump về chấm dứt giao tranh ở Ukraine.

"Ông Donald Trump là người thực dụng", ông Lavrov nói với tờ báo quân sự Nga Krasnaya Zvezda. "Khẩu hiệu của ông ấy là hợp lý. Như mọi người đều thấy, điều đó có nghĩa là chuyển sang một cách làm khác".

Ông Lavrov cũng bác bỏ ý tưởng của châu Âu về việc gửi một nhóm lực lượng gìn giữ hòa bình đến Ukraine để đảm bảo an ninh thời hậu chiến.

Minh Đức (Theo Hindustan Times, RFE/RL)

Tham khảo thêm

Rạn nứt Mỹ-Ukraine khiến châu Âu trở thành tâm điểm chú ý

Tham khảo thêm

Sau cuộc khẩu chiến giữa ông Trump và ông Zelensky, điều gì chờ đợi Ukraine?