"Vàng xanh" hồi sinh vùng đất khô cằn của Gia Lai

Mía ngọt trên vùng đất cằn

Từng là vùng đất khô cằn, đầy thách thức đối với nông nghiệp, khu vực Đông Trường Sơn của tỉnh Gia Lai, bao gồm thị xã An Khê và các huyện Kbang, Đăk Pơ, Kông Chro đã có sự chuyển mình mạnh mẽ.

Trước đây, người dân chủ yếu canh tác cây trồng ngắn ngày với năng suất thấp, nhưng nay nơi đây đã trở thành vùng nguyên liệu mía lớn nhất cả nước, với diện tích gần 32.000ha.

Sự thay đổi này không phải ngẫu nhiên mà là kết quả của chiến lược phát triển bền vững. Nhờ ứng dụng khoa học kỹ thuật, cải tạo đất đai, cùng sự đồng hành của các doanh nghiệp chế biến đường, cây mía đã bén rễ và phát triển mạnh mẽ, mang lại nguồn thu nhập ổn định cho hàng nghìn hộ nông dân.

Những cánh đồng mía bạt ngàn không chỉ làm thay đổi diện mạo vùng nông thôn mà còn góp phần đưa nền nông nghiệp tỉnh Gia Lai lên một tầm cao mới. Trên những cánh đồng rộng lớn ấy, không khí thu hoạch nhộn nhịp như vẽ nên một bức tranh lao động đầy sức sống.

Với sự định hướng của các sở, ban, ngành, vùng đất khô cằn, đầy thách thức với nền nông nghiệp, Đông Trường Sơn của tỉnh Gia Lai đã có một cuộc chuyển mình ngoạn mục.

Từng đoàn xe tải lớn nhỏ nối đuôi nhau di chuyển nhộn nhịp trên những con đường đất đỏ, tạo nên khung cảnh sôi động của mùa thu hoạch. Tiếng máy cắt mía vang đều, từng bó mía xanh mướt nhanh chóng được thu gom, bó lại thành từng bó lớn rồi chất đầy lên xe, sẵn sàng cho hành trình đến nhà máy.

Giữa cánh đồng, những người nông dân làm việc hăng say, mồ hôi thấm đẫm nhưng gương mặt ánh lên niềm vui vì một vụ mùa bội thu. Ông Trần Chút (tổ 6, xã An Trung, huyện Kông Chro) không giấu được niềm tự hào khi là người tiên phong áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt vào canh tác mía. Đến nay, gần 30 ha mía của gia đình ông đã được lắp đặt hệ thống tưới hiện đại này.

Ông Chút chia sẻ: “Phần lớn diện tích mía của gia đình nằm gần sông, suối, rất thuận lợi cho việc lắp đặt hệ thống tưới nhỏ giọt. Nhờ đó, năng suất đạt hơn 100 tấn/ha, trong khi những ruộng mía chỉ trông chờ vào nước mưa chỉ đạt khoảng 70 tấn/ha".

Người dân vùng Đông Trường Sơn có cuộc sống khởi sắc nhờ trồng mía ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất.

Quan trọng hơn, những ruộng mía sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, được chăm sóc, bón phân tốt có thể cho thu hoạch kéo dài trong nhiều năm, với năng suất và chất lượng luôn cao vượt trội, đồng đều theo từng năm”.

Chung niềm vui ấy, ông Nguyễn Hữu Phúc (làng Brò, xã An Trung, huyện Kông Chro) cho biết: “So với những cây trồng khác như bắp, đậu xanh hay mì, cây mía mang lại lợi nhuận cao hơn hẳn. Với 1ha mía, sau khi trừ tất cả chi phí, tôi lãi được khoảng 30 đến 40 triệu đồng”.

Sự chuyển mình mạnh mẽ

Ông Trần Văn Đấu, Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Kông Chro (tỉnh Gia Lai) cho biết, trước đây vùng đất này vốn khô cằn, người dân chủ yếu canh tác bắp và khoai mì với hiệu quả kinh tế thấp.

Năm 2017, khi mô hình cánh đồng mía lớn được triển khai, bà con vẫn còn e dè, chỉ có 20 hộ tham gia. Tuy nhiên, sau khi chứng kiến hiệu quả rõ rệt, số lượng hộ dân trồng mía ngày càng tăng.

Đặc biệt, đồng bào dân tộc thiểu số Ba Na cũng dần chuyển đổi sang trồng mía, từng bước thay đổi hoàn toàn diện mạo vùng đất này, tạo nên một sự chuyển mình mạnh mẽ.

Hoạt động sản xuất bằng phương tiện cơ giới giúp người dân có thu nhập cao, tiết kiệm được chi phí.

Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Lê Thanh Sơn, Phó Chủ tịch UBND huyện Kbang cho biết, toàn huyện hiện có hơn 10.400ha mía, trong đó hơn 3.000ha đã được cơ giới hóa hoàn toàn, giúp giảm chi phí sản xuất và nâng cao năng suất lao động.

“Huyện đã triển khai nhiều chương trình, dự án và phối hợp chặt chẽ với Nhà máy đường An Khê để tuyên truyền, vận động bà con áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa vào sản xuất – từ khâu làm đất, trồng, chăm sóc đến thu hoạch.

Nhờ đó, chi phí được tiết kiệm đáng kể, đời sống người dân được cải thiện, thu nhập tăng lên, góp phần xóa đói giảm nghèo. Niên vụ mía 2024-2025, tổng diện tích mía toàn vùng Đông Trường Sơn đạt hơn 31.500 ha, tăng hơn 2.500 ha so với vụ trước. Với năng suất bình quân 80 tấn/ha, tổng sản lượng dự kiến đạt 2,4 triệu tấn mía", ông Sơn chia sẻ.

Ông Nguyễn Hoàng Phước, Phó Giám đốc Nhà máy đường An Khê cho biết. mô hình cánh đồng mía lớn là một trong những chương trình trọng điểm mà nhà máy đang tập trung phát triển.

“Khi tham gia cánh đồng mía lớn, bà con được hỗ trợ cơ giới hóa từ khâu trồng, chăm sóc đến thu hoạch, giúp năng suất tăng đáng kể – trung bình mỗi ha cao hơn khoảng 10-20 tấn so với phương pháp canh tác truyền thống.

Ngoài chính sách hỗ trợ không tính lãi suất, hằng năm, nhà máy còn nghiên cứu để giảm chi phí trong từng khâu đầu tư, từ trồng đến thu hoạch. Nhờ đó, người dân yên tâm gắn bó với cây mía, mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất", ông Phước nhấn mạnh.