Chủ tịch xã có quyền đình chỉ cơ sở ăn uống khi có nguy cơ dịch bệnh

Phân định thẩm quyền trong lĩnh vực trẻ em

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 147/2025/NĐ-CP, quy định rõ về phân định thẩm quyền giữa chính quyền địa phương hai cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước thuộc ngành y tế. Đáng chú ý, nghị định trao quyền chủ động cho Chủ tịch UBND cấp xã trong việc can thiệp, bảo vệ trẻ em khỏi các nguy cơ bị xâm hại, bỏ rơi hoặc sống trong môi trường không an toàn.

Cụ thể, Chủ tịch UBND cấp xã có thẩm quyền thực hiện các biện pháp đề nghị Tòa án nhân dân có thẩm quyền ra quyết định hạn chế quyền của cha, mẹ hoặc người chăm sóc trẻ, tạm thời cách ly trẻ khỏi môi trường nguy hại, đồng thời áp dụng các biện pháp chăm sóc thay thế, theo quy định tại khoản 3 Điều 52 Luật Trẻ em.

Ngoài ra, người đứng đầu UBND cấp xã cũng có thẩm quyền thành lập cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em công lập và cấp phép cho các cơ sở ngoài công lập hoạt động trên địa bàn, theo quy định tại khoản 3 Điều 57 Luật Trẻ em.

Quy định về thẩm quyền, thủ tục chuyển trẻ em đang được chăm sóc thay thế tại cơ sở trợ giúp xã hội đến cá nhân, gia đình nhận chăm sóc thay thế, gia đình nhận trẻ em làm con nuôi.

Trong công tác chăm sóc thay thế, Chủ tịch UBND cấp xã giữ vai trò thẩm định hồ sơ và quyết định giao trẻ em từ cơ sở trợ giúp xã hội về cho cá nhân, gia đình nhận chăm sóc thay thế. Quy trình này bao gồm việc đánh giá sự phù hợp, lấy ý kiến trẻ từ 7 tuổi trở lên, tổ chức cho trẻ tiếp xúc với môi trường mới, và ra quyết định giao trẻ trong vòng 15 ngày làm việc nếu điều kiện được đáp ứng.

Việc chuyển trẻ em từ cơ sở trợ giúp xã hội sang gia đình nhận làm con nuôi tiếp tục tuân thủ quy định của pháp luật về nuôi con nuôi. Chính sách hỗ trợ cho trẻ em và gia đình nhận chăm sóc thay thế được thực hiện theo quy định của pháp luật về trợ giúp xã hội.

Nghị định 147 được xem là bước tiến mạnh mẽ trong việc phân cấp thực chất, nâng cao vai trò và trách nhiệm của chính quyền cơ sở trong bảo vệ và chăm lo cho trẻ em, những đối tượng dễ tổn thương nhất trong xã hội.

Phân định thẩm quyền trong lĩnh vực phòng bệnh

Thẩm quyền thực hiện các biện pháp phòng bệnh truyền nhiễm được phân định cụ thể giữa các cấp chính quyền, nhằm nâng cao hiệu quả ứng phó dịch bệnh và đảm bảo cung ứng vắc-xin kịp thời, đầy đủ.

Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm tiếp nhận và lập dự kiến nhu cầu vắc-xin của các cơ sở thực hiện tiêm chủng mở rộng trên địa bàn. Việc này căn cứ theo Điều 7 Nghị định số 104 của Chính phủ về hoạt động tiêm chủng, đã được sửa đổi, bổ sung các năm 2018 và 2024.

Chủ tịch UBND cấp xã được trao quyền xem xét, quyết định tạm đình chỉ hoạt động của các cơ sở dịch vụ ăn uống công cộng.

Bên cạnh đó, trong trường hợp cần thiết, Chủ tịch UBND cấp xã cũng được trao quyền xem xét, quyết định tạm đình chỉ hoạt động của các cơ sở dịch vụ ăn uống công cộng, theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 15 Nghị định số 101 văn bản hướng dẫn thi hành Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm liên quan đến cách ly y tế và các biện pháp chống dịch đặc thù.

Khi dịch xảy ra trên phạm vi từ 2 xã trở lên, Chủ tịch UBND cấp tỉnh được quyền xem xét, quyết định áp dụng hoặc hủy bỏ các biện pháp hạn chế tập trung đông người, tạm đình chỉ hoạt động kinh doanh, dịch vụ nơi công cộng. Quyết định này được đưa ra trên cơ sở đề xuất của Thường trực Ban Chỉ đạo chống dịch cấp tỉnh (điểm b khoản 3 Điều 17 Nghị định số 101).

Đáng chú ý, những quyết định nêu trên phải được thông báo công khai trên hệ thống truyền thông đại chúng của tỉnh và các xã, bao gồm đài phát thanh, truyền hình và báo chí địa phương trong thời gian liên tục 7 ngày, nhằm bảo đảm tính minh bạch và nâng cao ý thức cộng đồng trong phòng chống dịch (quy định tại điểm b khoản 1 Điều 18 Nghị định số 101).

Đối với Chương trình tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng chống dịch, Nhà nước sẽ đảm bảo vắc-xin về số lượng, chủng loại phù hợp với nhu cầu hằng năm và duy trì dự trữ trong vòng 6 tháng.

Các cơ sở tiêm chủng phải căn cứ vào số lượng đối tượng, thời gian và định mức sử dụng để lập dự kiến nhu cầu vắc-xin cả năm. 

Báo cáo này được gửi về cơ quan tiêm chủng cấp xã để tổng hợp, trình UBND tỉnh trước ngày 30/5 hằng năm. 

Trên cơ sở đó, UBND tỉnh sẽ tổng hợp, phê duyệt và gửi Bộ Y tế trước ngày 30/6 để xây dựng kế hoạch cung ứng, phân bổ vắc xin trên toàn quốc.

Trong trường hợp xảy ra thiếu hoặc thừa vắc-xin cục bộ, UBND tỉnh có trách nhiệm điều phối giữa các cơ sở trên địa bàn, bảo đảm vắc-xin luôn được cung ứng đầy đủ, kịp thời và liên tục. 

Đồng thời, tình hình sử dụng vắc xin cũng phải được báo cáo định kỳ hằng tháng về Bộ Y tế. Khi sự mất cân đối xảy ra ở quy mô liên tỉnh, Bộ trưởng Bộ Y tế sẽ chỉ đạo các đơn vị liên quan điều phối vắc-xin giữa các địa phương.

Nghị định này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.