Bất chấp loạt tác động bất lợi, vốn FDI vào Việt Nam vẫn duy trì rất tích cực

Sáng 19/6, Quốc hội tiến hành phiên chất vấn với Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng. Một trong những nội dung được nhiều đại biểu nêu ra là việc thu hút dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam.

Chuyển dịch trọng tâm thu hút FDI có chọn lọc

Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) đặt vấn đề, trong bối cảnh địa chính trị, kinh, chuỗi cung ứng toàn cầu có sự biến đổi, nhiều quốc gia đang điều chỉnh chính sách để thu hút FDI. Ông yêu cầu Bộ trưởng trả lời về xu hướng đầu tư FDI trên thế giới hiện nay và định hướng thu hút đầu tư FDI tại Việt Nam?

Đại biểu Mai Văn Hải (Ảnh: Media Quốc hội).

Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, xu hướng đầu tư toàn cầu hiện nay tập trung vào lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ lõi, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, năng lượng tái tạo

Khu vực Đông Nam Á nổi lên là ưu tiên hàng đầu của một số quốc gia nhờ khu vực này có tăng trưởng tích cực. Việt Nam được đánh giá là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư quốc tế nhờ chiến lược thu hút FDI phù hợp. Việt Nam có chính trị ổn định, vị thế cao, môi trường đầu tư thuận lợi.

Theo Bộ trưởng, dòng vốn FDI vào Việt Nam được duy trì rất tích cực, bất chấp tác động bất lợi từ bên ngoài. Tính đến 31/5/2025, cả nước có 44.000 dự án FDI, tổng vốn đăng ký đạt 517 tỷ USD; vốn thực hiện lũy kết đạt 331,5 tỷ USD. Khu vực FDI đóng góp 20,5 tỷ USD vào ngân sách Nhà nước năm 2024.

"Đây là con số đóng góp rất đáng kể", Bộ trưởng nói.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn (Ảnh: Media Quốc hội).

Về định hướng thu hút FDI thời gian tới, để đạt được mục tiêu đặt ra là xây dựng đất nước thành quốc gia phát triển năm 2045, Bộ trưởng nói rằng "cần chuyển dịch trọng tâm thu hút FDI có chọn lọc".

Cụ thể, Việt Nam sẽ ưu tiên dự án công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, giá trị gia tăng cao, thân thiện môi trường, thay vì chạy theo số lượng bằng mọi giá. Nhóm đối tác chiến lược của Việt Nam như G7, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, Đài Loan, Mỹ, EU... là trọng tâm xúc tiến thu hút đầu tư gắn với các lĩnh vực Việt nam đang khuyến khích phát triển.

Ông Phạm Hùng Thắng (đoàn Hà Nam) chỉ ra, điểm nổi bật vốn FDI là chuyển giao công nghệ. "Vốn FDI có tác động ra sao tới cải thiện khoa học công nghệ và giải pháp tăng chuyển giao công nghệ giữa khu vực này với doanh nghiệp trong nước thế nào?", đại biểu chất vấn.

Đại biểu Phạm Hùng Thắng (Ảnh: Media Quốc hội).

Trả lời, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết chủ trương thu hút vốn FDI của Chính phủ là yêu cầu khu vực này phải chuyển giao công nghệ thực chất, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo. Quyết định 29 của Chính phủ đưa ra nhiều ưu đãi đặc biệt với dự án FDI cam kết chuyển giao công nghệ.

Để triển khai Nghị quyết 57 về đột phá trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, ông Thắng cho hay Bộ Tài chính đang xây dựng thể chế để hình thành một số khu công nghiệp chuyên biệt phát triển khu công nghiệp thông minh, phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) để nâng cao hàm lượng công nghệ trong khu vực có vốn FDI, tạo sức lan tỏa cho doanh nghiệp trong nước.

Theo Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn, nhân lực ngành bán dẫn tới 2030, Việt Nam có ít nhất đào tạo 50.000 nhân lực cho chuỗi giá trị ngành này. Việt Nam cũng liên kết với các đối tác công nghệ hàng đầu để thành lập trung tâm nghiên cứu, ươm tạo thiết kế vi mạch.

Với các giải pháp này, Bộ trưởng Thắng tin dòng vốn FDI sẽ trở thành cú hích mạnh cho đổi mới sáng tạo nội địa, vươn lên trong chuỗi giá trị.

Định hình chiến lược cạnh tranh riêng để thu hút FDI

Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (đoàn Vĩnh Phúc) đặt câu hỏi: Tình hình diễn biến phức tạp của thế giới và trong nước đã ảnh hưởng như thế nào đến chính sách thu hút FDI? Bộ Tài chính đã tham mưu gì cho Chính phủ để nâng cao năng lực cạnh tranh FDI của Việt Nam, phục vụ mục tiêu tăng trưởng 2 con số?

Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (Ảnh: Media Quốc hội).

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng chia sẻ, trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa các nền kinh tế, Việt Nam đang định hình chiến lược cạnh tranh riêng để thu hút đầu tư FDI và phát triển bền vững.

Về thu hút FDI, chuyển trọng tâm ưu đãi thuế sang nâng cao chất lượng môi trường đầu tư và dịch vụ hỗ trợ, chú trọng phát triển hạ tầng, đảm bảo nguồn điện, đảm bảo quỹ đất sạch, nhân lực chất lượng cao, rút ngắn thủ tục hành chính.

Việt Nam tận dụng lợi thế 17 FTA đã ký để mở rộng thị trường, qua đó hấp dẫn doanh nghiệp FDI, nỗ lực đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, tiếp tục mở rộng quan hệ đối tác chiến lược và đối tác toàn diện với các quốc gia hàng đầu thế giới. 

Bên cạnh đó, thông qua đối thoại và hợp tác đa phương vừa tranh thủ hỗ trợ kỹ thuật, vốn vừa quảng bá hình ảnh của Việt Nam thân thiện với nhà đầu tư.