Hà Nội: Phát hiện vụ chôn, lấp chất thải công nghiệp số lượng lớn

Chôn lấp hơn 1.600 tấn chất chải công nghiệp ra môi trường

Theo cơ quan điều tra, ngày 12/6/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Phòng Cảnh sát kinh tế) chủ trì, phối hợp với Phòng 2 - Cục Cảnh sát môi trường và các đơn vị liên quan tiến hành kiểm tra công tác chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường của cơ sở.

Khu vực nhà xưởng nơi các đối tượng thực hiện hành vi trái pháp luật.

Đồng thời, Cơ quan CSĐT đã tiến hành triệu tập, ghi lời khai nhiều đối tượng liên quan đến hoạt động sản xuất và đổ chất thải phát sinh trái phép ra môi trường; khám xét khẩn cấp 9 địa điểm liên quan, thu giữ nhiều tài liệu, điện thoại di động, máy tính cá nhân…; tiến hành khám nghiệm hiện trường.  Đến nay, cơ quan CSĐT xác định các đối tượng đã chôn lấp 1.623.000 kg chất thải (xỉ chì thải) ra môi trường.

Căn cứ vào tài liệu điều tra, cơ quan CSĐT - Công an Thành phố Hà Nội xác định: Cơ sở tái chế kim loại nêu trên hoạt động từ tháng 7/2024, không được các cơ quan chức năng cấp phép, có diện tích nhà xưởng khoảng 6000m2. Quá trình hoạt động, cơ sở này có phát sinh các loại chất thải: xỉ, bùn thải... được tập kết trong khu vực xưởng sản xuất; sau đó, toàn bộ chất thải trên đã được các đối tượng liên quan tự ý chôn, lấp tại các khu vực trũng ngay phía trước và phía sau xưởng trái quy định.

Hiện trường khu vực xả thải công nghiệp.

Toàn bộ khu xưởng sản xuất và các điểm chôn lấp chất thải có nguồn gốc đất là đất nông nghiệp do đối tượng Nguyễn Phương Hưng (tức Hưng beo; SN 1969, trú tại xã Phù Lỗ, Sóc Sơn, Hà Nội) quản lý. Từ tháng 5/2019, Vũ Xuân Đồng (sinh năm 1987; trú tại thôn Mỹ Đô, xã Tân Phong, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc) được Hưng giao quản lý việc thuê nhà xưởng với tổng diện tích khoảng 15.000m2 (gồm 6 xưởng, trong đó có xưởng tái chế kim loại nêu trên). Đồng cho các đối tượng Trung Quốc và thu tiền chuyển cho Hưng, Đồng giữ lại một phần chênh lệch để hưởng lợi.

Cụ thể: Từ tháng 7/2024 đến nay, ban đầu có nhóm đối tượng người Trung Quốc là A Thao (không rõ thông tin, hiện đã về nước từ tháng 12/2024), sau đó, từ tháng 1/2025 đến nay là nhóm đối tượng A Mao (Mao Xin Song, quốc tịch Trung Quốc, sinh năm 1976) cầm đầu, đã thoả thuận với Vũ Xuân Đồng thuê xưởng để lắp đặt dây chuyền sản xuất trái phép kim loại (thép, chì) sau đó xuất bán phôi thành phẩm sang Trung Quốc. Vũ Xuân Đồng là thông dịch viên kiêm người quản lý xưởng sản xuất, tiền mua nguyên liệu đầu vào cho đối tượng người Trung Quốc, tuyển công nhân, lao động tự do, trả lương… với mức lương là 35.000.000 đồng/1tháng.

Lực lượng chức năng tại hiện trường gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. 

Để phục vụ hoạt động sản xuất, Đồng đã thuê khoảng 40 công nhân (chủ yếu là người dân tộc tại các tỉnh Hà Giang, Sơn La) phối hợp cùng nhóm kỹ sư người Trung Quốc để vận hành máy móc. Ngoài ra, Đồng là người liên hệ với một số đối tượng tại Hưng Yên, Thái Nguyên (là các đối tượng thu gom xỉ chì phát sinh từ hoạt động tái chế ắc quy của một số công ty, nhà máy tại một số tỉnh) để thu mua nguyên liệu; tùy vào hàm lượng, giá xỉ chì dao động từ 1.500 đồng/kg đến 6.300 đồng/kg. Khi nguyên liệu mua về xưởng, người Trung Quốc trực tiếp kiểm tra chất lượng và rồi đưa Đồng để thanh toán tiền.

Tại xưởng, nhóm đối tượng Trung Quốc cùng các công nhân thực hiện việc vận hành lò đốt tạo ra thành phẩm chì, chất thải rắn. Toàn bộ chất thải phát sinh, các đối tượng đã chôn, lấp tại các khu vực trũng phía trước và phía sau xưởng trái quy định pháp luật.

Kỹ sư người Trung Quốc phụ trách kỹ thuật vận hành lò đốt

Theo cơ quan CSĐT, Công an TP Hà Nội, hành vi của các đối tượng được chia làm 2 giai đoạn:  Từ tháng 7/2024 đến tháng 12/2024, xưởng tái chế kim loại do đối tượng người Trung Quốc tên A Thao quản lý, đã sản xuất được khoảng 500.000 kg kim loại, phát sinh khoảng 1.000.000 kg chất thải. Khi chất thải (chì) đã đầy xưởng, Đồng chỉ đạo công nhân bằng máy xúc lật múc chất thải đổ vào khu vực trũng tại khu vực đất có diện tích khoảng 4000m2 ở phía sau xưởng (sát bờ sông Cà Lồ).

Lực lượng chức năng kiểm tra khu vực nhà xưởng có dây chuyền sản xuất trái phép kim loại (thép, chì).

Sau khi đổ đầy chất thải, đầu tháng 12/2024, A Thao, Đồng và Hưng bàn bạc đổ bê tông dầy 20 - 25 cm phủ kín lên trên để che giấu cơ quan chức năng. Giữa tháng 12/2024, A Thao về nước, ngừng hoạt động tái chế và để lại toàn bộ dây chuyền lò nung cho Nguyễn Phương Hưng.

Từ tháng 12/2024 đến nay, Mao Xin Song (tức A Mao) là quản lý của Công ty Fu Xin (có địa chỉ tại Nhân Hóa, Thiều Quan, Quảng Đông, Trung Quốc) sang Việt Nam gặp Đồng thoả thuận để thuê xưởng và dây truyền máy móc trên để tinh luyện chì. Quá trình hoạt động, A Mao có sử dụng 7 đối tượng là người Trung Quốc phụ trách kĩ thuật vận hành lò đốt và khoảng 30-40 công nhân người Việt Nam thường xuyên làm việc và ăn ở đây.

Đến khoảng tháng 3/2025, khi lượng phế thải chì phát sinh lớn không có chỗ chứa, Đồng liên hệ với Nguyễn Phương Hoan (sinh năm 1989, trú tại khối 5, xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội; là con trai Nguyễn Phương Hưng) để tìm người vận chuyển, đổ chất thải. Hoan đã liên hệ người thu gom, vận chuyển cho Đồng với giá 1.000.000 đồng/1 xe và trực tiếp trả tiền đổ thải cho Hoan thông qua hình thức chuyển khoản. Toàn bộ số chất thải phát sinh từ xưởng sản xuất chì được đổ vào khu vực trũng và ao nước phía trước nhà xưởng, có diện tích khoảng 1.000m2; sau khi đổ thải xong Đồng thuê người đổ đất lấp lên trên để che dấu việc kiểm tra của cơ quan chức năng.

Vũ Xuân Đồng (trái), Nguyễn Phương Hưng (phải) tại cơ quan công an. 

Ngày 20/06/2025, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an TP Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự: Gây ô nhiễm môi trường xảy ra tại xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội; đồng thời ra Quyết định khởi tố bị can đối với Vũ Xuân Đồng, Mao Xin Song, Nguyễn Phương Hoan, Nguyễn Phương Hưng về tội Gây ô nhiễm môi trường.

Hiện, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đang tiếp tục điều tra, mở rộng vụ án để xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Trong thời gian tới, thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, Giám đốc Công an Thành phố, Phòng Cảnh sát kinh tế tiếp tục nắm tình hình, phát hiện và kiên quyết xử lý triệt để các địa điểm, đối tượng gây ô nhiễm môi trường với phương châm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.