"Vệt sáng lạ" xuất hiện trên bầu trời Đà Nẵng, Quảng Ngãi sáng nay là hiện tượng gì?

"Sáng nay trên khắp bầu trời tại Quảng Nam (cũ) đã nhìn thấy hiện tượng lạ, một vệt sáng kéo dài xuất hiện kèm theo chuyển động khiến người dân hoang mang", nhóm Facebook người Duy Xuyên chia sẻ.

Theo Tuổi Trẻ, hình ảnh và video vệt sáng xuất hiện trên bầu trời được nhiều người dân ở các tỉnh, thành miền Trung như Đà Nẵng, Quảng Ngãi... ghi lại.

Vệt sáng lạ trên bầu trời sáng nay được người dân ghi lại.

Nhiều người suy đoán vệt sáng lạ có thể do một vật thể bay với tốc độ cực nhanh tạo ra, chẳng hạn máy bay hoặc tên lửa siêu vượt âm. Khi một vật thể bay với tốc độ cực cao, không khí phía trước bị nén lai với áp suất lớn, đồng thời tạo ma sát cực mạnh, khiến không khí nóng lên dưới áp suất cao. Sự va đập giữa electron và các ion trong môi trường này sẽ giải phóng năng lượng dưới dạng ánh sáng, tạo nên quầng sáng đặc trưng.

Về hiện tượng này, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết, hiện tượng vệt sáng trên bầu trời (nhìn từ phía Việt Nam) này là do Trung Quốc đã phóng thành công tàu chở hàng vũ trụ Thiên Châu 9 từ bãi phóng Văn Xương, tỉnh Hải Nam bằng tên lửa đẩy Trường Chinh 7. Thời điểm Trung Quốc phóng là lúc 5h34 sáng, giờ Bắc Kinh (tức 4h34 sáng, giờ Hà Nội).

Trao đổi với Sức khoẻ & Đời sống, TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai cho biết, tên lửa Trường Chinh 7 là một tên lửa đẩy siêu vượt âm (tốc độ lớn hơn 8.575 km/h) sẽ tạo ra một "bức tường âm thanh" phía sau nó. Vệt khí màu trắng hình nón phía sau tên lửa siêu thanh được gọi là đám mây ngưng tụ (condensation cloud) hoặc vệt ngưng tụ (vapor cone). Vệt sáng màu trắng chúng ta thấy được bằng mắt thường là do bốn yếu tố.

Thứ nhất, sóng xung kích (shockwave). Khi tên lửa di chuyển với tốc độ siêu thanh, nó nén không khí phía trước tạo ra các sóng xung kích. Những sóng này làm giảm áp suất và nhiệt độ của không khí ở một số khu vực phía sau tên lửa.

Thứ hai, ngưng tụ hơi nước. Trong điều kiện áp suất và nhiệt độ thấp do sóng xung kích gây ra, hơi nước trong không khí ngưng tụ thành các giọt nhỏ li ti, tạo thành một đám mây trắng. Đám mây này thường có hình nón vì sóng xung kích lan tỏa theo hình nón (gọi là nón Mach) từ điểm mũi của tên lửa.

Thứ ba, điều kiện môi trường. Hiện tượng này dễ thấy hơn trong điều kiện không khí ẩm, khi có nhiều hơi nước để ngưng tụ. Nếu không khí quá khô, vệt khí có thể không xuất hiện hoặc khó thấy.

Thứ tư, hiệu ứng thị giác. Vệt khí trắng không phải là khói hay nhiên liệu cháy, mà chỉ là hơi nước ngưng tụ, nên nó thường xuất hiện và biến mất nhanh chóng khi tên lửa di chuyển qua các vùng không khí có điều kiện khác nhau. Góc nhìn của người quan sát và thời điểm quan sát cũng cho thấy chất lượng hình ảnh khác nhau.

Minh Hoa (t/h)