Xe điện lại bị từ chối vận chuyển qua đường biển

Nguy cơ cháy nổ từ pin lithium-ion đang khiến ngành vận tải biển phải đối mặt với những thách thức lớn. Để phản ứng, ngày càng nhiều hãng vận chuyển phải cân nhắc lại hoạt động để đảm bảo an toàn cho nhân sự và thiết bị của chính mình.

Mới đây nhất, công ty Alaska Marine Lines (AML), một thành viên của tập đoàn vận tải biển Lynden (Mỹ), chuyên chở hàng hóa bằng sà lan tới Alaska và Hawaii, đã quyết định ngừng vận chuyển xe điện và xe hybrid sạc điện từ đầu tháng 8.

Quyết định này được AML đưa ra do lo ngại về nguy cơ gia tăng liên quan đến việc vận chuyển pin lithium-ion cỡ lớn, đặc biệt là trong điều kiện trên biển, nơi việc kiểm soát và dập tắt đám cháy gần như bất khả thi.

"Mặc dù các vấn đề liên quan đến pin lithium-ion không xảy ra thường xuyên, nhưng việc không thể dập tắt hoặc khống chế kiểu cháy này, đặc biệt khi ở trên biển, có thể dẫn đến những hậu quả thảm khốc", công ty cho biết trong một tuyên bố gửi khách hàng được công bố vào ngày 12/8.

Theo đó, chính sách mới được áp dụng ngay lập tức đối với việc vận chuyển xe điện trên các tuyến trong khu vực Trung Alaska, Tây Alaska và Hawaii, trong khi khu vực Đông Nam Alaska sẽ có thời gian chuyển tiếp đến ngày 1/9.

Tuy nhiên, các loại xe hybrid không sạc điện, xe điện nhỏ như xe đạp điện hoặc xe bốn bánh vẫn được phép vận chuyển. Công ty cũng nhấn mạnh rằng họ sẽ tiếp tục đánh giá khả năng vận chuyển an toàn các loại xe này khi các tiêu chuẩn và quy trình an toàn được cải thiện.

Việc xe điện liên tiếp bị từ chối vận chuyển trên tàu biển phản ánh mối lo ngại chung trong ngành hàng hải về nguy cơ cháy nổ từ pin lithium-ion. Ảnh: Alaska Business

Quyết định mới nhất của AML gây ảnh hưởng lớn đến Đông Nam Alaska, nơi xe điện đang ngày càng phổ biến.

Theo Alaska Public Media, dịch vụ phà do tiểu bang Alaska điều hành vẫn duy trì vận chuyển xe điện nhưng với giới hạn nghiêm ngặt: Chỉ 2 xe điện mỗi chuyến, được đặt ở khu vực riêng biệt với các biện pháp phòng ngừa như chăn chữa cháy đặc biệt để dập lửa pin lithium-ion.

Giống như AML, trước đó, Matson Inc., một hãng vận tải biển hàng đầu của Mỹ tại Thái Bình Dương, phục vụ các tuyến Hawaii, đất liền Mỹ, Alaska và Guam, cũng đã thông báo ngừng chấp nhận các đơn đặt hàng mới cho vận chuyển xe điện và xe hybrid sạc điện từ tháng 7.

Quyết định này được đưa ra sau một số sự cố hàng hải nghiêm trọng liên quan đến cháy pin lithium, bao gồm vụ cháy xe điện trên tàu Morning Midas ở Bắc Thái Bình Dương vào tháng 6 và khiến con tàu bị chìm.

Các vụ việc như vậy đã làm dấy lên lo ngại về việc vận chuyển các phương tiện sử dụng pin lithium-ion cỡ lớn.

Không giống như các tàu chở xe chuyên dụng với khoang chứa rộng, tàu của Matson vận chuyển xe trong các container riêng lẻ, điều này gây khó khăn trong việc phát hiện và dập tắt đám cháy.

"Do lo ngại ngày càng tăng về an toàn khi vận chuyển các phương tiện sử dụng pin lithium-ion cỡ lớn, Matson tạm ngừng chấp nhận vận chuyển xe điện và xe hybrid sạc điện trên các tàu của mình", hãng vận tải biển này cho biết.

Dù vậy, Matson để ngỏ khả năng nối lại vận chuyển xe điện khi các giải pháp an toàn phù hợp được triển khai.

Hiện tại, với khoảng 37.000 xe điện đang hoạt động tại Hawaii và nhu cầu ngày càng tăng, người tiêu dùng tại đây phải tìm kiếm các lựa chọn thay thế hoặc chờ đợi các cải tiến trong ngành để vận chuyển loại hàng hóa đặc biệt này qua Thái Bình Dương.

Các quyết định như của AML và Matson phản ánh mối lo ngại chung trong ngành hàng hải về nguy cơ cháy nổ từ pin lithium-ion, đặc biệt sau các vụ tai nạn nghiêm trọng như Morning Midas, Felicity Ace và Fremantle Highway. Ở châu Âu, hãng Havila cũng đã cấm vận chuyển xe điện và xe chạy bằng hydro trên các tàu chạy theo tuyến ven biển Na Uy từ năm 2023.

Đối với người tiêu dùng tại các khu vực phụ thuộc vào vận tải biển như Alaska hay Hawaii, những hạn chế này tạo ra thách thức lớn trong việc tiếp cận xe điện – một phương tiện ngày càng phổ biến trong xu hướng điện khí hóa toàn cầu.

Trong khi các hãng vận tải tiếp tục nghiên cứu các biện pháp an toàn, người tiêu dùng có thể phải tìm đến các giải pháp vận chuyển khác hoặc chờ đợi các tiêu chuẩn an toàn mới.

Như vậy, ngành vận tải biển đang đứng trước áp lực phải phát triển các công nghệ và quy trình mới để quản lý rủi ro từ pin lithium-ion, đồng thời đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với xe điện.

Trong tương lai, các giải pháp như container chống cháy, hệ thống phát hiện cháy sớm hoặc quy định nghiêm ngặt hơn có thể giúp khôi phục niềm tin vào việc vận chuyển loại phương tiện này bằng đường biển.

Minh Đức (Theo Maritime Executive, Carscoops)