Làm rõ thêm tình trạng thất thoát, lãng phí trong quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước

"Trên dưới đồng lòng", "dọc ngang thông suốt"

Ngày 19/9, tiếp tục Phiên họp toàn thể lần thứ 7, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thẩm tra Báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ 2021 - 2026 của Chính phủ để trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 49 trước khi trình Quốc hội.

Nêu cao tinh thần đoàn kết, thống nhất "trên dưới đồng lòng", "dọc ngang thông suốt", khẩn trương ban hành và tổ chức triển khai đồng bộ, hiệu quả Chương trình hành động thực hiện các Nghị quyết của Đảng, của Quốc hội.

Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xác định công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, pháp luật là khâu đột phá, nhiệm vụ trọng tâm, ưu tiên hàng đầu. 

Quang cảnh phiên họp (Ảnh: Quochoi).

Tập trung chỉ đạo thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, cụ thể hóa các Nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và đề xuất những định hướng chính sách lớn, then chốt trong cải cách pháp luật, cải cách tư pháp, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, đưa pháp luật đi vào cuộc sống, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Trong nhiệm kỳ, Chính phủ đã tổ chức 43 phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật, Thường trực Chính phủ thường xuyên họp, cho ý kiến các dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết, nhất là những vấn đề lớn, phức tạp, còn ý kiến khác nhau.

Trình Quốc hội ban hành "Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật"; thông qua 121 luật, nghị quyết; ban hành 791 nghị định, tăng 4,7% so với nhiệm kỳ 2016 - 2021.

Quán triệt chủ trương của Đảng về đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII, các Nghị quyết số 18, 19 ngày 25/10/2017 của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII, kết luận của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo quyết liệt. 

Theo đó, đã trình cấp có thẩm quyền đề án cơ cấu tổ chức Chính phủ khóa XV tinh gọn còn 14 bộ, 3 cơ quan ngang bộ, 5 cơ quan thuộc Chính phủ; các Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã (theo 34 đơn vị cấp tỉnh mới); ban hành 30 nghị định về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền giữa trung ương và địa phương, giữa chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp xã, bảo đảm hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp thông suốt, hiệu quả.

Chủ động, linh hoạt, dám nghĩ, dám làm

Thẩm tra nội dung này, các thành viên Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cũng như các Ủy ban của Quốc hội nhận thấy, mặc dù nhiệm kỳ 2021 - 2026 diễn ra trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực có diễn biến phức tạp, khó lường, chưa từng có tiền lệ nhưng Chính phủ đã hết sức chủ động, linh hoạt, phát huy tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm để thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ đề ra tại các nghị quyết của Đảng, của Quốc hội, góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc.

Các ý kiến đánh giá cao việc chuẩn bị Báo cáo của Chính phủ và nhất trí cao với Báo cáo ý kiến nghiên cứu bước đầu về Báo cáo tổng kết công tác nhiệm kỳ 2021 - 2026 của Chính phủ. 

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng chủ trì Phiên họp (Ảnh: Quochoi).

Nội dung báo cáo của Chính phủ đã đánh giá cơ bản toàn diện, sâu sắc về từng lĩnh vực công tác trong cả nhiệm kỳ, thể hiện rõ phương châm, quan điểm chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, nêu bật những kết quả đã đạt được, chỉ ra những hạn chế, bất cập và nguyên nhân, đúc kết một số bài học kinh nghiệm và xác định phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm mà Chính phủ cần thực hiện trong nhiệm kỳ tới.

Đánh giá cao công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật, các ý kiến nhận thấy, Chính phủ đã thể chế hóa kịp thời chủ trương của Đảng và nghị quyết của Quốc hội, đặc biệt là để phục vụ việc triển khai thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp và thể chế hóa kịp thời các Nghị quyết "bộ tứ chiến lược" của Bộ Chính trị.

Xây dựng các dự án luật bảo đảm tiến độ, chất lượng trên tinh thần đổi mới tư duy xây dựng pháp luật và đổi mới phương pháp, quy trình xây dựng pháp luật mới; tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn về thể chế theo nguyên tắc "vướng ở đâu, tháo ở đó, mắc ở cấp nào, cấp đó phải gỡ" để khơi thông mọi nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, các ý kiến đề nghị Chính phủ lưu ý và làm rõ thêm tình trạng thất thoát, lãng phí trong quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước; những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý, sử dụng ngân sách như ước thực hiện thu, chi, lập dự toán không sát thực tế, việc điều chỉnh, hủy dự toán, chuyển nguồn cuối năm còn lớn; giải ngân vốn đầu tư công đã cải thiện song vẫn chưa đạt yêu cầu ở một số đơn vị, bộ ngành, một số dự án cụ thể; nợ đọng xây dựng cơ bản vẫn còn ở số địa phương; tỉ lệ giải ngân các chương trình mục tiêu quốc gia còn chậm…

Ngoài ra, cần lưu ý trong công tác sử dụng tài nguyên, đất đai, quản lý tài sản công khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trong thời gian qua.

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động của Chính phủ trong nhiệm kỳ tới, các ý kiến Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề nghị trong công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật cần chủ động nghiên cứu, cập nhật kịp thời những vấn đề mới phát sinh trong thực tiễn, bảo đảm quy định của luật phải mang tính ổn định, đơn giản, dễ thực hiện.