Trình Quốc hội dự án Luật Phá sản (sửa đổi): Tạo hành lang pháp lý tháo gỡ vướng mắc

Trình bày Tờ trình dự án Luật Phá sản (sửa đổi), Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho biết, việc ban hành dự án Luật nhằm sửa đổi, bổ sung các quy định về giải quyết vụ việc phá sản; tạo hành lang pháp lý tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, khơi thông nguồn lực, đẩy mạnh khả năng phục hồi hoạt động kinh doanh, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện của Việt Nam, đóng góp vào việc đưa đất nước vững bước tiến vào “kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh”.

Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Lê Minh Trí trình bày

Dự thảo Luật gồm 89 điều, 8 chương, trong đó, bổ sung 62 điều, giữ nguyên 5 điều.

Dự thảo Luật kế thừa những quy định của Luật Phá sản năm 2014 còn phù hợp; đồng thời, sửa đổi, bổ sung các quy định có vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế nhằm tháo gỡ những điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản, đáp ứng yêu cầu khơi thông nguồn lực, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy kinh tế, xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Cụ thể, bổ sung quy định phạm vi điều chỉnh về trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc phục hồi, nhiệm vụ, quyền hạn của người tiến hành thủ tục phục hồi, phá sản; quyền và nghĩa vụ của người tham gia thủ tục phục hồi, phá sản.

Bổ sung quy định về bảo đảm chi phí phá sản trong trường hợp người nộp đơn không phải nộp tạm ứng chi phí phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tiền, tài sản để nộp hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã còn tài sản nhưng không thể bán để nộp ngân sách Nhà nước bảo đảm.

Sửa đổi, bổ sung quy định về thương lượng, hòa giải theo hướng khuyến khích người tham gia thủ tục phục hồi, phá sản thực hiện thương lượng, hòa giải trong quá trình giải quyết vụ việc phục hồi, phá sản…

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra

Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, hồ sơ dự án Luật đã cơ bản đáp ứng theo yêu cầu và đủ điều kiện trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Tòa án nhân dân tối cao và Cơ quan chủ trì thẩm tra để có ý kiến kịp thời trong quá trình rà soát, chỉnh lý dự thảo Luật và hoàn thiện Hồ sơ dự án Luật, nhất là đối với những nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết tại dự thảo Luật để bảo đảm tính khả thi và chất lượng tốt nhất trước khi trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ Mười.

Về phạm vi điều chỉnh, đa số thành viên Ủy ban tán thành với việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật theo hướng xây dựng, hoàn thiện thủ tục phục hồi là thủ tục độc lập được thực hiện trước thủ tục phá sản.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc tách thủ tục phục hồi thành thủ tục độc lập được thực hiện trước thủ tục phá sản là chưa phù hợp với thực tiễn, không khả thi, có thể dẫn đến việc lạm dụng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước trong giai đoạn phục hồi, kéo dài thời gian giải quyết vụ việc phá sản. Do đó, đề nghị quy định về thủ tục phục hồi là một khâu trong quá trình thực hiện thủ tục phá sản.

Về nguyên tắc cơ bản và chính sách của Nhà nước, Ủy ban nhận thấy, trên cơ sở ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra sơ bộ, dự thảo Luật đã được tiếp thu theo hướng Nhà nước có chính sách hỗ trợ về thuế, tín dụng, lãi suất, tài chính, đất đai và các biện pháp hỗ trợ khác cho doanh nghiệp, hợp tác xã gặp khó khăn trong sản xuất, kinh doanh.

Căn cứ vào khả năng cân đối nguồn lực của Nhà nước trong từng thời kỳ, Chính phủ xây dựng cơ chế, chính sách cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã. Quy định này nhằm tái cơ cấu, khôi phục hoặc chấm dứt hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã một cách có trật tự, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, lành mạnh hóa nền kinh tế.

Các đại biểu dự kỳ họp

Về khái niệm doanh nghiệp, hợp tác xã có nguy cơ, mất khả năng thanh toán, một số ý kiến cho rằng, 6 tháng là khoảng thời gian hợp lý để doanh nghiệp, hợp tác xã xác định có nguồn tiền để thanh toán khoản nợ đến hạn hay không.

Trước khi rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán thì doanh nghiệp, hợp tác xã phải tự xác định được tình trạng khó khăn của mình và có thời gian chủ động cân đối tài chính trước khi nộp đơn đề nghị Tòa án được áp dụng thủ tục phục hồi hoặc thủ tục phá sản.

Tuy nhiên, một số ý kiến khác đề nghị nghiên cứu quy định về phân loại nợ của Ngân hàng Nhà nước đối với khoản nợ vay để chỉnh lý khái niệm mất khả năng thanh toán tại dự thảo Luật cho phù hợp, thống nhất.