Phát triển đồng bộ các thị trường: Nền tảng cho tăng trưởng bền vững
(Chinhphu.vn) – Chính phủ xác định giải phóng nguồn lực, phát triển đồng bộ các loại thị trường là nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch kinh tế - xã hội, nhằm khơi thông nguồn lực, tăng hiệu quả phân bổ vốn trong các lĩnh vực kinh tế mũi nhọn. Đây là nền tảng quan trọng giúp Việt Nam chuyển sang mô hình tăng trưởng dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo trong giai đoạn tới.
Ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng kiêm Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư- Công ty CP Chứng khoán SSI (SSI Research) - Ảnh: VGP
Nền tảng thể chế cho tăng trưởng đổi mới
Theo ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng kiêm Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư- Công ty CP Chứng khoán SSI (SSI Research), kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2025–2030 đã xác định rõ mục tiêu hoàn thiện hành lang pháp lý và phát triển đồng bộ các loại thị trường, bao gồm: tài chính, chứng khoán, vàng, khoa học công nghệ, lao động và bất động sản. Đây không chỉ là yêu cầu kỹ thuật, mà còn là nền tảng thể chế quan trọng để nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn lực, đồng thời hỗ trợ các động lực tăng trưởng mới như kinh tế số, kinh tế xanh, công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, các nền kinh tế như Trung Quốc, Singapore hay Hàn Quốc đều đạt được thành công nhờ phát triển đồng bộ giữa các thị trường tài chính, công nghệ và lao động, Việt Nam cũng đang đi theo hướng này. Singapore đã xây dựng các cơ chế sandbox và khung pháp lý cho tài sản số, qua đó tạo điều kiện cho hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phát triển mạnh mẽ, gắn kết giữa thị trường tài chính, dữ liệu và công nghệ.
Hoàn thiện khung pháp lý và thúc đẩy kết nối thị trường
Tại Việt Nam, định hướng phát triển đồng bộ các loại thị trường đang được cụ thể hóa bằng những bước đi rõ ràng. Một trong những điểm nhấn là việc phát triển thị trường khoa học và công nghệ, thể hiện trong Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo 2025. Luật này cho phép Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam tổ chức phân bảng giao dịch riêng cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.
Khi các điều kiện niêm yết được nới lỏng, chẳng hạn không yêu cầu có lãi hai năm liên tiếp, thì đây sẽ là cơ hội giúp doanh nghiệp công nghệ dễ dàng tiếp cận nguồn vốn hơn, từ đó thúc đẩy sự liên thông giữa thị trường chứng khoán và thị trường khoa học công nghệ.
Không phải ngẫu nhiên mà Giải Nobel Kinh tế 2025 được trao cho các nhà kinh tế Joel Mokyr, Philippe Aghion và Peter Howitt – những người đã đặt nền tảng lý thuyết cho tăng trưởng dựa trên đổi mới sáng tạo. Do vậy, tư tưởng này phù hợp với định hướng Việt Nam đang theo đuổi: Xây dựng thể chế khuyến khích thử nghiệm, chấp nhận rủi ro và hỗ trợ doanh nghiệp công nghệ cao.
"Việc đồng thời triển khai các dự án Trung tâm Tài chính Quốc tế tại TPHCM và Đà Nẵng cùng các khu thương mại tự do thế hệ mới cũng thể hiện quyết tâm tạo dựng không gian thể chế linh hoạt. Nhờ đó, các chính sách thử nghiệm có thể được triển khai đồng bộ, góp phần hình thành môi trường thuận lợi cho mô hình kinh doanh mới", chuyên gia Phạm Lưu Hưng nhấn mạnh.
Giải phóng nguồn lực, nâng cao hiệu quả nền kinh tếTheo Báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội ngày 20/10, một trong những kết quả nổi bật của nhiệm kỳ này là xử lý hiệu quả các dự án tồn đọng kéo dài. Song song với việc tái cơ cấu 5 ngân hàng yếu kém và xử lý các dự án nghìn tỷ như Nhiệt điện Sông Hậu 1, Long Phú 1, Thái Bình 2, BOT Vân Phong 1, Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn, điện khí Ô Môn, mỏ khí Lô B…, Chính phủ đã giải quyết gần 1.200 dự án với tổng vốn khoảng 675 nghìn tỷ đồng, cùng với đó là khoảng 3.000 dự án đang trong quá trình xử lý – trong đó có các dự án cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức.
Việc xử lý dứt điểm các dự án tồn đọng giúp khơi thông điểm nghẽn, từ đó giải phóng nguồn lực tài chính, đất đai và nhân lực. Bên cạnh đó, hiệu quả kinh tế - xã hội từ việc tái khởi động hoặc kết thúc dự án kéo dài không hề thua kém việc triển khai dự án mới, bởi lẽ nó tận dụng được hạ tầng sẵn có, giảm lãng phí và tăng tốc độ quay vòng vốn.
"Theo dự báo của IMF, vòng quay tiền tệ của Việt Nam sau giai đoạn phục hồi năm 2022 đã chậm lại, đạt mức 0,68 theo số liệu Ngân hàng Nhà nước và 0,64 theo IMF trong năm 2024. Tuy nhiên, khi các điểm nghẽn được xử lý mạnh mẽ từ cuối 2025 sang 2026, thì việc giải phóng nguồn lực có thể góp phần phục hồi vòng quay tiền tệ và tạo động lực cho tăng trưởng thực chất hơn", ông Phạm Lưu Hưng phân tích.
Kế hoạch phát triển giai đoạn 2025–2030 cho thấy sự cân bằng giữa tham vọng tăng trưởng và tính thực tiễn của cải cách thể chế. Phát triển đồng bộ các loại thị trường không chỉ hỗ trợ các ngành mới nổi mà quan trọng hơn, đây còn là nền tảng để Việt Nam chuyển sang mô hình tăng trưởng dựa trên năng suất, đổi mới và chất lượng thể chế. Khi hành lang pháp lý được hoàn thiện, các loại thị trường được kết nối, thì nền kinh tế Việt Nam sẽ có cơ hội bứt phá mạnh mẽ hơn, vừa khai thác tối đa nguồn lực sẵn có, vừa kiến tạo môi trường đổi mới sáng tạo toàn diện.
Anh Minh
Link nội dung: https://dulichgiaitri.vn/phat-trien-dong-bo-cac-thi-truong-nen-tang-cho-tang-truong-ben-vung-a237515.html