Thêm nhiều cơ hội hợp tác, chuyển giao công nghệ phát triển đường sắt Việt Nam

VRT&CON 2025 với chủ đề "Tương lai đường sắt Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu" đã được khai mạc ngày hôm nay (12/11) tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam - Ảnh: Tạ Hải

Trong khuôn khổ Triển lãm & Hội nghị quốc tế về công nghệ đường sắt hiện đại và Chuỗi cung ứng xây dựng hạ tầng - VRT & CONS 2025 hôm nay (12/11) đã diễn ra các diễn đàn, tọa đàm cấp cao. 

Tiềm năng lớn phát triển đường sắt

Tại Diễn đàn cấp cao về Công nghệ đường sắt hiện đại và Chuỗi cung ứng xây dựng hạ tầng Việt Nam 2025, Cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam Trần Thiện Cảnh đã thông tin về quy hoạch mạng lưới đường sắt quốc gia Việt Nam, tầm nhìn đến năm 2050 và lộ trình triển khai. Trong đó, tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, đi qua 15 tỉnh thành phố, công năng vận tải lưỡng dụng hành khách và hàng hóa. Dự án có tổng mức đầu tư trên 67 tỷ USD; đang được nghiên cứu khả thi để triển khai các bước tiếp theo, mục tiêu đến năm 2035 cơ bản hoàn thành toàn tuyến.

Quốc hội cũng thông qua 19 cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt, trong đó tập trung một số cơ chế để rút ngắn tiến độ, huy động các nguồn lực cho dự án, đào tạo nhân lực.

Về đường sắt đô thị, quy hoạch định hướng Hà Nội có 10 tuyến với hơn 500km; TP.HCM có 8 tuyến với tổng chiều dài 172km, sau khi sáp nhập 3 tỉnh, điều chỉnh có trên 500km.

Quy hoạch đường sắt quốc gia, quy hoạch đường sắt các tỉnh đã mở ra tiềm năng lớn cho đầu tư phát triển đường sắt.

Cùng đó, Quốc hội đã thông qua Luật Đường sắt (2025), trong đó các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để đầu tư các dự án đường sắt quan trọng quốc gia và đường sắt đô thị tại hai thành phố Hà Nội, TP.HCM đã được thể chế hóa, đưa vào Luật. Trong đó giao địa phương quyết định điều chỉnh quy hoạch đất, chọn nhà đầu tư phát triển các khu đất; chính sách rút ngắn thời gian triển khai các dự án; các chính sách về chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực…

Tọa đàm bàn tròn cấp cao "Hiến kế phát triển công nghiệp đường sắt Việt Nam" giữa lãnh đạo Cục Đường sắt VN và CEO các doanh nghiệp đa quốc gia - Ảnh: Tạ Hải

Taọ thị trường để DN đầu tư nội địa hóa 

Về việc chuyển giao, làm chủ công nghệ đường sắt, ông Võ Tá Lương, Tổng giám đốc Công ty Vĩnh Hưng JSC cho rằng, cơ hội tham gia đầu tư đường sắt, công nghiệp đường sắt đang rộng mở cho các nhà đầu tư tư nhân, doanh nghiệp Việt. Đặc biệt, khi các cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư ngoài Nhà nước đã được đưa vào Luật Đường sắt và các Nghị quyết của Quốc hội, cùng đó là Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Tuy nhiên, theo ông Hưng, đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp đường sắt nhiều rủi ro vì đòi hỏi vốn lớn, trong khi thị trường chưa đủ lớn sẽ khó khuyến khích doanh nghiệp quyết định đầu tư, ảnh hưởng đến cả quy mô đầu tư. Do vậy, cần phải đồng bộ hóa về tiêu chuẩn để tạo ra thị trường để doanh nghiệp đầu tư nội địa hoá, sản xuất quy mô lớn.

Ông Hưng cũng kiến nghị Chính phủ sớm xây dựng, ban hành các chính sách ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư hoàn thiện hơn, cụ thể hơn; đồng hành với doanh nghiệp tạo ra ngành công nghiệp đường sắt cho Việt Nam.

Thúc đẩy phát triển công nghiệp đường sắt

Với chủ đề "Tương lai đường sắt Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu", tọa đàm bàn tròn cấp cao "Hiến kế phát triển công nghiệp đường sắt Việt Nam" giữa lãnh đạo Cục Đường sắt Việt Nam và CEO các doanh nghiệp đa quốc gia đã mang tới góc nhìn rộng mở về sự hợp tác, phát triển công nghiệp đường sắt.

Chia sẻ về phát triển các dự án cơ sở hạ tầng đường sắt quy mô lớn, đại diện DB Engineering & Consulting, GmbH (Đức) đã thông tin về vai trò "nhà vận hành song hành" (Shadow Operator) giúp chủ đầu tư chuẩn bị vận hành, đảm bảo hạ tầng, đầu máy toa xe và chiến lược bảo trì được thiết kế để đáp ứng mọi yêu cầu. Qua đó đưa ra giải pháp đảm bảo một dự án được thiết kế chuẩn xác về vận hành ngay từ giai đoạn sớm nhất, giúp giảm chi phí trong suốt vòng đời dự án.

Bên cạnh đó, đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp CHLB Đức (AHK), đại diện Đường sắt Quốc gia Hàn Quốc… và các doanh nghiệp đến từ Trung Quốc, Đức… bày tỏ sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm, hợp tác với Việt Nam để phát triển đường sắt, cả về công nghệ, tài chính, đào tạo nhân lực, vận hành, bảo trì…

Ông Nguyễn Tiến Thịnh, Phó cục trưởng Cục Đường sắt Việt Nam nhấn mạnh, Việt Nam không chỉ mong muốn xây dựng một hệ thống đường sắt hiện đại mà còn phát triển nền công nghiệp đường sắt. Trong đó, kinh nghiệm, đề xuất của các tập đoàn, công ty trong và ngoài nước về các cơ chế chính sách phát triển đường sắt, phát triển công nghiệp đường sắt tại Việt Nam cũng như các mô hình đầu tư rất quan trọng đối với Việt Nam trong tiến trình xây dựng chính sách cũng như đầu tư.

Đặc biệt là sự chia sẻ từ các doanh nghiệp, đối tác về các vướng mắc về chính sách vốn, về rủi ro, giải phóng mặt bằng và quan trọng nhất các cam kết về chuyển giao công nghệ, chuyển giao sản xuất, sản phẩm công nghiệp đường sắt tại Việt Nam sẽ là kênh thông tin hữu ích đối với Việt Nam.

Nhiều biên bản ghi nhớ (MOU) giữa doanh nghiệp Việt Nam và đối tác quốc tế đã được ký kết

Hội nghị quốc tế chuyên ngành đường sắt - hạ tầng lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam

Triển lãm VRT&CON 2025 với chủ đề "Tương lai đường sắt Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu" đã được khai mạc ngày hôm nay (12/11) tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (Đông Anh, Hà Nội). Triển lãm diễn ra trong 4 ngày, từ 12-15/11/2025 với chủ đề xuyên suốt là "Tương lai Đường sắt Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu".

Đây là triển lãm và hội nghị quốc tế chuyên ngành đường sắt - hạ tầng lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam. Theo Ban Tổ chức, VRT & CONS 2025 được định vị là nền tảng đối thoại chiến lược và kết nối đầu tư dài hạn cho hệ sinh thái công nghiệp đường sắt Việt Nam.

Sự kiện do Cục Đường sắt Việt Nam (VNRA) - Bộ Xây dựng; Cục Công nghiệp An ninh - Bộ Công an; Ban Quản lý dự án Đường sắt - Bộ Xây dựng chỉ đạo và phối hợp. Cùng đó có sự tham gia, đồng hành của nhiều bộ, ngành, địa phương, các tổ chức quốc tế và cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước.

VRT & CONS 2025 quy tụ gần 90 doanh nghiệp, tổ chức trong nước và quốc tế, đến từ Đức, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Áo, Thái Lan, Malaysia, Thụy Sĩ, Anh và nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ khác, cùng các đơn vị chủ chốt của Việt Nam, các doanh nghiệp như Cục Đường sắt Việt Nam, Hanoi Metro, Hòa Phát, Vĩnh Hưng, Mico, TRV… các doanh nghiệp xây dựng và công nghiệp hỗ trợ.

Nhiều nhóm sản phẩm và công nghệ được trưng bày tại triển lãm như: Công nghệ đào hầm, TBM, thiết bị thi công ngầm; Giải pháp hạ tầng đường sắt, kết cấu đường ray, chống rung, giảm ồn; Hệ thống tín hiệu, thông tin, an toàn, FRMCS, giám sát và điều khiển; Giải pháp MRO, thiết bị bảo trì - sửa chữa, thiết bị depot, máy hàn ray, thiết bị đo kiểm đường sắt, cùng hệ thống cân tàu, giám sát tải trọng.

Cùng đó là chuỗi cung ứng công nghiệp và hạ tầng: máy móc thi công, vật liệu xây dựng, thiết bị điện - tự động hóa, công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp, logistics….

Song song với khu triển lãm chính, Ban Tổ chức bố trí khu Kết nối Đối tác (Investment & Partnership Hub) vận hành xuyên suốt 4 ngày, tạo không gian gặp gỡ, kết nối B2B cho doanh nghiệp, định chế tài chính, quỹ đầu tư, khu công nghiệp và các nhà cung cấp giải pháp

Phan Trang