Đôi dép cao su và đức tính giản dị của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Thời kỳ kháng chiến chống Pháp và những năm đầu chống Mỹ, dép lốp được dùng rất phổ biến không chỉ cán bộ, bộ đội mà cả nhân dân. Đặc biệt, Chủ tịch Hồ Chí Minh thường xuyên dùng dép lốp để đi, ngay cả trong những chuyến đi thăm các nước anh em, bè bạn.

Theo lời kể, Đại tá Hà Văn Lâu (khi kháng chiến toàn quốc bùng nổ, ông là Tư lệnh Mặt trận Bình-Trị-Thiên) là tác giả đôi dép cao su. Năm 1947, nhân nhìn thấy ở nhà ông Nguyễn Văn Sáu (Sáu Đen) có một số lốp ôtô cũ, ông Hà Văn Lâu đề nghị ông Sáu Đen chế tạo đôi dép lốp kiểu sandal, đi bền và êm, lại lội nước và vượt bùn lầy rất thuận lợi, bảo vệ được đôi bàn chân trong mọi trường hợp: Có thể giẫm lên mẻ chai, dây thép gai, lửa than đỏ… Vì vậy có người gọi dép cao su là dép Bình-Trị-Thiên, vì nó xuất phát từ vùng đất này, nhưng cũng có người gọi là dép râu, dép lốp, dép của bộ đội Cụ Hồ… Người nước ngoài gọi là dép Cụ Hồ (Ho Chi Minh sandals).

Dép cao su được Bác Hồ dùng ngay sau ngày toàn quốc kháng chiến năm 1947. Đôi dép lốp của Bác được làm ra từ chiếc lốp ô tô quân sự của quân đội Pháp, bị bộ đội ta phục kích tiêu diệt trong chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947.

Về đôi dép lốp của Bác có nhiều câu chuyện đáng nhớ: Trong lúc đi đường, Bác chỉ vào đôi dép của mình, nói vui với anh em cùng đi: “Đây là đôi dép vạn dặm trong chuyện cổ tích ngày xưa… Đôi hài Thần Đất đi đến đâu mà chẳng được”.

doi-dep-cao-su-va-duc-tinh-gian-di-cua-chu-tich-ho-chi-minh-dulichgiaitri-van-hoa-1652941862.jpg
Ảnh: tư liệu

Chẳng những lúc “hành quân” và cả khi mùa đông về, Bác đi thêm đôi tất cho ấm chân, tiếp khách trong nước cũng như khách quốc tế vẫn thường thấy Bác đi dép lốp. Chuyện kể rằng, trong chuyến đến thăm nước Cộng hòa Ấn Độ năm 1958, theo lời mời của Tổng thống Rajendra Prasad, đôi dép lốp của Bác đã tạo nên nhiều điều ngạc nhiên thú vị. Khi Bác tiếp các chính khách Ấn Độ, họ đều chú ý nhìn vào đôi dép dưới chân Người.

Họ liếc nhìn với vẻ lạ lùng, như nhìn một vật gì đó rất xa lạ từ ngoài hành tinh đưa xuống, nhưng rất đỗi trân trọng. Đặc biệt trên các phương tiện thông tin đại chúng, bài nào cũng nhắc đến đôi dép cao su của Bác như một chuyện lạ, một huyền thoại về một con người tuyệt vời của thế kỷ XX.

Người dân Ấn Độ đã tỏ lòng ngưỡng mộ đến kỳ lạ về đôi dép lốp này. Khi Bác đến thăm lăng mộ Taj Mahal, có một chuyện xảy ra: Lúc Bác vào trong lăng, để đôi dép ở bên ngoài, thì bất ngờ có hàng trăm phóng viên, nhà báo, ập đến vây kín đôi dép cao su của Bác, từ các góc độ, cự ly khác nhau chụp ảnh và quay phim lia lịa. Họ chen nhau để có những vị trí thuận lợi ghi được những khuôn hình đẹp nhất có thể.

Có những bức ảnh đặc tả đôi dép thể hiện rất rõ chất liệu cao su, mang đến cho người xem những suy ngẫm về sự giản dị của một nhà cách mạng – Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong lúc đó các phóng viên viết cặm cụi ghi chép tỉ mỉ những gì tận mắt mình nhìn thấy. Hình như họ biết trước sự việc sẽ xảy ra nên đã phục sẵn từ lâu, một số nhà báo nhìn vẫn chưa thỏa mãn, còn cúi xuống dùng tay sờ, nắn tỏ vẻ lạ lùng, ngạc nhiên. Tiếp theo là đám đông dân chúng từ mọi nẻo đường kéo đến, ùa vào để được ngắm nhìn đôi dép lốp của vị lãnh tụ giản dị.

Đôi dép cao su - đôi dép Bác Hồ đã vào sinh ra tử, nó chứa chất bao kỷ niệm sâu sắc và cảm động không thể nào quên, kể cả những lúc đôi dép đã quá cũ, đế mòn vẹt. Bác cũng kiên quyết giữ lại để dùng. Đức hy sinh cao cả đó của Bác đã thể hiện qua câu nói: “Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho đất nước được tự do, độc lập, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”.

Đôi dép cao su - đôi dép Bác Hồ không chỉ có ý nghĩa quan trọng cuộc đời của Bác mà với cả dân tộc Việt Nam. Qua hình ảnh đôi dép cao su cho ta thấy được đức tính giản dị, tiết kiệm đáng quý của người chiến sỹ cách mạng.

TRẦN MẠNH THƯỜNG

Link nội dung: https://dulichgiaitri.vn/doi-dep-cao-su-va-duc-tinh-gian-di-cua-chu-tich-ho-chi-minh-a29490.html