Bệnh viêm gan lạ ở trẻ em: Mối lo ngại lớn

Bệnh xảy ra ở trẻ từ 1 tháng đến 16 tuổi

Qua thực tế các ca bệnh, WHO cho biết, viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân ở trẻ em thường xảy ra ở trẻ từ 1 tháng tới 16 tuổi, hầu hết bệnh nhi hồi phục hoàn toàn, tuy nhiên có một số trường hợp chuyển nặng, gần 10% các trường hợp phải ghép gan. Ca bệnh có thể (ca bệnh giám sát) là những trẻ dưới 16 tuổi có biểu hiện viêm gan cấp tính (không do virus viêm gan A, B, C, D, E) với men gan tăng trên 500 IU/l (SGOT hoặc SGPT) và thời gian xuất hiện triệu chứng bắt đầu từ 1/10/2021 đến nay.

Hiện tại, nguyên nhân chính xác gây ra viêm gan cấp tính ở trẻ em nêu trên vẫn chưa được xác định. Các cuộc điều tra và nghiên cứu về bệnh viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân đang được tiến hành.

BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền - Trưởng khoa Khám bệnh, bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: Vì đây là bệnh nặng, dẫn đến trẻ phải ghép gan, số ca tử vong cao nên nếu bệnh này xuất hiện ở Việt nam thì cũng là điều đáng lo ngại. “Ở nước ngoài, vấn đề ghép gan khá dễ dàng nhưng ở Việt Nam chi phí cho một cuộc ghép gan khá đắt và hơn nữa không phải lúc nào cũng có đủ gan để ghép”.

“Theo mô tả, phần lớn trẻ sẽ có triệu chứng khởi đầu ở đường tiêu hóa, trẻ buồn nôn, đau bụng và tiêu chảy. Sau đó vài ngày, trẻ có biểu hiện ở gan. Như vậy, khả năng cơ quan đầu tiên bị tấn công ở trẻ là đường tiêu hóa nên có thể đây là bệnh lây qua đường tiêu hóa. Trong khi đó, Việt Nam đang vào thời điểm mùa hè, các dịch bệnh lây qua đường tiêu hóa có xu hướng gia tăng. Vì thế, bệnh viêm gan không rõ nguyên nhân từ thế giới xâm nhập vào nước ta là cũng có khả năng xảy ra” – BS Huyền khuyến cáo.

Trước nguy cơ cao nói trên, để chủ động giám sát các ca bệnh viêm gan cấp chưa rõ nguồn lây tại Việt Nam, và kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống, hạn chế tối đa số ca mắc, số ca tử vong, mới đây, Bộ Y tế đã có công văn gửi Sở Y tế các tỉnh thành về việc chủ động sàng lọc, khi phát hiện ca nghi ngờ cần báo cáo ngay cho các Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur trên địa bàn phụ trách để thống nhất việc lấy mẫu xét nghiệm, xác định tác nhân khi cần thiết.

Các Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ địa phương theo dõi, giám sát, xử lý các trường hợp viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân; tổng hợp, đánh giá tình hình, đề xuất các biện pháp phòng chống và báo cáo về Cục Y tế Dự phòng để tổng hợp, báo cáo theo quy định.

Tăng cường vệ sinh cá nhân để chủ động phòng bệnh

Thực hiện chỉ đạo của Bộ Y tế, từ đầu tháng 5/2022, bệnh viện Nhi trung ương đã tăng cường giám sát, phát hiện sớm các ca viêm gan chưa rõ nguồn gốc. Bệnh viện cũng đã xây dựng các bộ câu hỏi ghi nhận, sàng lọc bệnh nhân có biểu hiện nghi vấn.

Theo TS.BS Nguyễn Phạm Anh Hoa - Trưởng khoa Gan mật, bệnh viện Nhi Trung ương: Do chưa biết rõ căn nguyên lây bệnh, đường lây truyền, nên theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, cách duy nhất để bảo vệ trẻ khỏi căn bệnh này là ngăn chặn ngay từ các tác nhân đã ghi nhận.

Nếu tổn thương lây qua đường virus như Adeno thì có thể lây qua giọt bắn, chất thải, và bề mặt tiếp xúc. Do đó, cần tăng cường vệ sinh cá nhân, bảo đảm nguồn nước sạch, vệ sinh môi trường, xử lý chất thải, vệ sinh bề mặt và sử dụng đồ dùng cá nhân riêng như: Ca, cốc, thìa, khăn mặt… Ngoài ra, để phòng bệnh, người dân cần bảo đảm ăn chín, uống sôi, sử dụng nước sạch…

BS Nguyễn Phạm Anh Hoa cũng đưa ra khuyến cáo, với trẻ từ 0 đến 16 tuổi, khi có các triệu chứng sau cần đưa tới bệnh viện để thăm khám: Trẻ sốt nhẹ, buồn nôn, tiêu chảy, mệt mỏi, có dấu hiệu vàng da. Ban đầu, vàng da có thể xuất hiện ở củng mạc mắt. Sự thay đổi màu sắc này dễ dàng nhận biết dưới ánh sáng mặt trời.

“Tuy nhiên các bậc phụ huynh cũng không nên quá hoang mang, lo lắng và tìm kiếm các phương pháp xét nghiệm, điều trị truyền miệng. Thay vào đó, cha mẹ hãy tiếp tục theo dõi con em mình bình thường, đặc biệt lưu ý đến các triệu chứng sau đây: Mệt mỏi, biếng ăn, ói mửa, đau bụng, nước tiểu đậm, phân không có màu, đau khớp, và vàng da...; trẻ sơ sinh, trẻ dưới 1 tuổi, trẻ có nguy cơ cần được tiêm vaccine viêm gan B đầy đủ; dạy trẻ vệ sinh sạch sẽ như rửa ray, không dụi mắt, tránh tiếp xúc với người bệnh. Đưa trẻ đến cơ sở y tế có chuyên khoa nhi ngay cả khi có những quan ngại về sức khỏe của bé. Với các trường hợp nghi ngờ, nguy cơ cao bác sĩ sẽ có chỉ định xét nghiệm, điều trị phù hợp”- BS Phạm Anh Hoa thông tin.

THẢO HƯƠNG