Chiều 12/9, tiếp tục Chương trình phiên họp thứ 49, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Phá sản (sửa đổi).
Tháo gỡ điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản
Trình bày tờ trình, ông Nguyễn Văn Tiến – Phó Chánh án TAND Tối cao cho biết, Luật Phá sản (sửa đổi) nhằm sửa đổi, bổ sung các quy định còn vướng mắc, bất cập trong thực tiễn; tháo gỡ những điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản; tạo hành lang pháp lý thuận lợi để doanh nghiệp, hợp tác xã phục hồi hoạt động sản xuất, kinh doanh; tuyên bố phá sản và thanh lý kịp thời những doanh nghiệp, hợp tác xã không còn khả năng phục hồi.
Khơi thông nguồn lực, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy phát triển nền kinh tế lành mạnh; góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên, phù hợp với thông lệ quốc tế và điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam, đóng góp vào việc đưa Đất nước vững bước tiến vào "kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển, giàu mạnh".

Ông Nguyễn Văn Tiến – Phó Chánh án TAND Tối cao (Ảnh: Media Quốc hội).
Cụ thể gồm: Xây dựng, hoàn thiện thủ tục phục hồi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, hợp tác xã; Xây dựng thủ tục phục hồi rút gọn, thủ tục phá sản rút gọn đối với doanh nghiệp, hợp tác xã; Ứng dụng giao dịch điện tử trong giải quyết vụ việc phục hồi, phá sản; Hoàn thiện quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Quản tài viên, doanh nghiệp, quản lý, thanh lý tài sản, người tiến hành thủ tục phục hồi, phá sản, người tham gia thủ tục phục hồi, phá sản; Hoàn thiện trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc phá sản để khắc phục vướng mắc, bất cập và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Dự thảo Luật gồm 89 điều, 8 chương. Bổ sung quy định phạm vi điều chỉnh về trình tự, thủ tục giải quyết vụ việc phục hồi; nhiệm vụ, quyền hạn của người tiến hành thủ tục phục hồi, phá sản; quyền và nghĩa vụ của người tham gia thủ tục phục hồi, phá sản. Bổ sung quy định về các nguyên tắc cơ bản và chính sách của Nhà nước đối với doanh nghiệp, hợp tác xã được áp dụng thủ tục phục hồi, phá sản.

Quang cảnh phiên họp (Ảnh: Media Quốc hội).
Bổ sung khái niệm "doanh nghiệp có nguy cơ mất khả năng thanh toán"; sửa đổi khái niệm "doanh nghiệp, hợp tác xã mất khả năng thanh toán". Sửa đổi, bổ sung quy định về thẩm quyền giải quyết vụ việc phục hồi, phá sản.
Sửa đổi, bổ sung quy định về thương lượng, hòa giải theo hướng khuyến khích người tham gia thủ tục phục hồi, phá sản thực hiện thương lượng, hòa giải trong quá trình giải quyết vụ việc phục hồi, phá sản.
Bổ sung quy định về lệ phí phục hồi; tạm ứng chi phí phục hồi, phá sản, chi phí phục hồi, phá sản trong trường hợp người nộp đơn không phải nộp tạm ứng chi phí phục hồi, phá sản hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tiền, tài sản để nộp hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã còn tài sản nhưng không thể bán để bảo đảm chi phí phá sản do Ngân sách Nhà nước bảo đảm.
"Để họ có cơ hội sửa sai"
Cơ quan soạn thảo cũng bổ sung quy định trường hợp không áp dụng biện pháp cấm đảm nhiệm chức vụ sau khi doanh nghiệp, hợp tác xã bị tuyên bố phá sản.
Cụ thể như: Doanh nghiệp, hợp tác xã bị tuyên bố phá sản vì lý do khách quan hoặc sự kiện bất khả kháng.
Doanh nghiệp bị phá sản mà nguyên nhân dẫn đến phá sản không xuất phát từ hoạt động quản lý, điều hành, kiểm soát của người giữ chức vụ Chủ tịch, Tổng giám đốc, Giám đốc, thành viên Hội đồng quản trị của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; người đại diện phần vốn góp của Nhà nước ở doanh nghiệp có vốn Nhà nước được cử, chỉ định, bổ nhiệm.

Ông Phan Văn Mãi – Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính (Ảnh: Media Quốc hội).
Thẩm tra sơ bộ, ông Phan Văn Mãi – Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính cho biết đa số Thường trực Uỷ ban thống nhất với đề xuất của cơ quan trình đối với 3 nội dung xin ý kiến, cụ thể: Sửa tên của Luật là "Luật Phục hồi, phá sản"; quy định tạm ứng chi phí phá sản, nguồn chỉ trả chi phí phá sản do ngân sách Nhà nước bảo đảm trong trường hợp không phải nộp tạm ứng chỉ phí phá sản hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tiền, tài sản để nộp hoặc còn tài sản nhưng không thể bán để bảo đảm chi phí phá sản;
Giao Tòa án đang giải quyết phá sản giải quyết toàn bộ các tranh chấp mà Tòa án, Trọng tài khác đã đình chỉ và các tranh chấp liên quan đến doanh nghiệp, hợp tác xã phát sinh trong quá trình giải quyết vụ việc phá sản.
"Tuy nhiên, đề nghị cần phải đánh giá tác động của việc dùng ngân sách nhà nước để chỉ trả chi phí phá sản nhằm bảo đảm tính khả thi, tránh lạm dụng chính sách gây thất thoát, lãng phí ngân sách Nhà nước; đồng thời, cần phải xác định cụ thể nguồn kinh phí và trình tự, thủ tục phù hợp với quy định của Luật Ngân sách Nhà nước", ông Mãi nêu.
Đối với quy định cấm đảm nhiệm chức vụ sau khi doanh nghiệp, hợp tác xã bị tuyên bố phá sản, cơ quan thẩm tra đề nghị cân nhắc bổ sung quy định thời hạn đối với những đối tượng bị cấm đảm nhiệm chức vụ sau khi doanh nghiệp, hợp tác xã bị tuyên bố phá sản.
"Việc này để họ có cơ hội sửa sai, rút kinh nghiệm từ thực tiễn quản lý điều hành, đóng góp vào phát triển nền kinh tế, bảo đảm phù hợp với chủ trương, chính sách của Nhà nước đối với những cán bộ năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung", ông Mãi nói.
Về cơ chế hỗ trợ của Nhà nước cho doanh nghiệp, hợp tác xã trong giai đoạn phục hồi, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu quy định tại dự thảo Luật theo hướng Nhà nước sẽ giãn, hoãn các loại thuế cho doanh nghiệp, hợp tác xã nợ thuế trong giai đoạn thực hiện phục hồi hoặc trong thời hạn nhất định kể từ ngày Tòa án công nhận Nghị quyết của Hội nghị chủ nợ thông qua phương án phục hổi hoạt động kinh doanh có hiệu lực để thực hiện chính sách hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã áp dụng thủ tục phục hồi có tính khả thi và mang lại hiệu quả.