Các nền tảng mạng xã hội nở rộ tạo một loại công việc mới đó là “nghề review”. Reviewer là những người chia sẻ các trải nghiệm khi sử dụng một sản phẩm, dịch vụ bất kỳ, nhưng phổ biến là các sản phẩm công nghệ, dịch vụ, chất lượng tại các nhà hàng, quán ăn, các cơ sở cung cấp dịch vụ, v.v…Nhiều người đã trở nên nổi tiếng, có thu nhập tốt nhờ làm công việc này.
Thế nhưng hiện nay, có một thực tế là nhiều cơ sở dịch vụ từ chối đón tiếp các Reviewer này, thậm chí dán ảnh bên ngoài để “cấm cửa” một cách thẳng thắn. Nguyên nhân của vấn đề này là nhiều Reviewer thực sự không có chuyên môn, làm việc không chuyên nghiệp, thậm chí chỉ gây chú ý bằng cách ồn ào, không trung thực làm ảnh hưởng xấu rất nhiều tới các cơ sở dịch vụ.
Trong thời đại truyền thông xã hội, nhiều Reviewer đã trở thành KOL, trở thành một lực lượng mạnh mẽ trong việc định hướng dư luận và ảnh hưởng đến hành vi của người tiêu dùng. Với lượng người theo dõi khổng lồ và khả năng tạo nội dung lan truyền, KOL có sức ảnh hưởng lớn đối với khán giả của họ. Tuy nhiên, cần phải nói rằng, sức mạnh này không thể tách rời sự trung thực, đạo đức và trách nhiệm xã hội.
Đầu tiên và quan trọng nhất, sự trung thực là điều cần thiết đối với bất kỳ Reviewer nào muốn xây dựng lượng người theo dõi trung thành. Trong một thế giới mà tin tức giả mạo và thông tin sai lệch tràn lan, mọi người khao khát những tiếng nói đích thực mà họ có thể tin tưởng.
Những Reviewer minh bạch về mối quan hệ, động lực và thành kiến của họ có nhiều khả năng được coi là đáng tin cậy và tin cậy. Bằng cách trung thực về ý kiến và kinh nghiệm, họ có thể giúp những người theo dõi họ đưa ra quyết định sáng suốt về việc nên mua sản phẩm nào, nguyên nhân nào cần hỗ trợ và giá trị nào cần duy trì.
Tất nhiên, chỉ trung thực thôi là chưa đủ. Những người đánh giá chuyên nghiệp cũng phải tuân thủ các tiêu chuẩn đạo đức thúc đẩy sự công bằng, tôn trọng và phẩm giá con người. Điều này có nghĩa là tránh nội dung có hại hoặc xúc phạm, tôn trọng quyền riêng tư và tài sản trí tuệ của người khác, đồng thời không tham gia vào các hoạt động lợi dụng những người dễ bị tổn thương hoặc duy trì sự bất bình đẳng có hệ thống.
Cuối cùng, trách nhiệm xã hội là một thành phần thiết yếu của quyền lực mà những KOL uy tín nắm giữ. Tầm ảnh hưởng lớn đi kèm với trách nhiệm lớn, các Reviewer phải nhận ra rằng lời nói và hành động của họ có hậu quả trong thế giới thực. Điều này có nghĩa là sử dụng nền tảng của họ để thúc đẩy các hoạt động xã hội, nâng cao nhận thức về các vấn đề quan trọng và truyền cảm hứng cho sự thay đổi tích cực.
Tầm quan trọng của sự trung thực, đạo đức và trách nhiệm xã hội có lẽ được minh họa rõ nhất qua câu chuyện của những KOL, Reviewer đã thất sủng. Trong những năm gần đây, một số người nổi tiếng đã phải đối mặt với phản ứng dữ dội vì tham gia vào hành vi phi đạo đức hoặc vô trách nhiệm. Ví dụ: Logan Paul, một nhân vật nổi tiếng trên YouTube, đã phải đối mặt với sự lên án rộng rãi vì đã đăng một video cho thấy một xác chết trong “khu rừng tự sát” của Nhật Bản. Tương tự, PewDiePie, một game thủ và YouTuber nổi tiếng, đã bị sa thải vì sử dụng những lời lẽ phân biệt chủng tộc và quảng bá nội dung bài Do Thái. Hay gần đây, ở Việt Nam là trường hợp Tiktoker Võ Hà Linh bị hàng loạt quán ăn, nhà hàng dán ảnh từ chối tiếp khách.
Những sự cố này chứng minh rằng ngay cả những KOL, Reviewer nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất cũng không tránh khỏi hậu quả từ hành động của họ. Nó như một lời nhắc nhở rõ ràng rằng việc tuân theo các tiêu chuẩn đạo đức cao và phải sử dụng quyền lực của họ một cách có trách nhiệm là điều quan trọng nhất khi coi review là một công việc chuyên nghiệp.
Tóm lại, sức mạnh của các KOL, các Reviewer trực tuyến không thể tách rời khỏi sự trung thực, đạo đức và trách nhiệm xã hội. Duy trì những giá trị này có nhiều khả năng xây dựng được lượng người theo dõi trung thành, giành được sự tin tưởng và tôn trọng của người hâm mộ, đồng thời tạo ra tác động tích cực trên thế giới.
Ngược lại, những hành vi phi đạo đức hoặc vô trách nhiệm sẽ khiến họ tự đánh mất đi tầm ảnh hưởng và đối mặt với nhiều hệ lụy, thậm chí là cả các vấn đề pháp lý.
*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
