Thoái hóa khớp gối là gì?
Thoái hóa là một quá trình diễn biến tự nhiên theo tuổi gây tổn thương các cấu trúc giải phẫu ở khớp gối như: xương, sụn khớp, dây chằng và màng hoạt dịch… quá trình này kéo dài gây mất tính đàn hồi, mất dần lớp sụn khớp và giảm khả năng hoạt động, dẫn đến sự “cọ xát” tăng lên giữa các bộ phận khớp, gây ra viêm và đau khớp gối, làm ảnh hưởng đến chất lượng sống của người bệnh.
Hiện nay, tuổi thọ của người dân ngày càng tăng theo sự phát triển của khoa học và y tế, điều này cũng đồng nghĩa với sự gia tăng tỷ lệ các bệnh lý thoái hóa ở người cao tuổi. Trong số đó, bệnh lý về khớp gối chiếm tỷ lệ cao nhất trong các bệnh lý thoái hóa xương khớp, ước tính vào khoảng 240 người /100.000 dân mỗi năm.
Yếu tố nguy cơ dẫn tới thoái hóa khớp gối
Trọng lượng cơ thể lớn; hội chứng chuyển hóa (béo phì, mỡ máu cao, tăng huyết áp, đái tháo đường); di truyền; tiền sử chấn thương vùng gối; vận động viên thể thao (bóng đá, tennis hoặc chạy đường dài)... là những yếu tố nguy cơ dẫn tới thoái hóa khớp gối.
Khi gặp phải bệnh lý này, người bệnh thường có các triệu chứng: Đau vùng gối, đau vào ban đêm và khi nghỉ ngơi, đau tăng lên khi vận động dẫn tới hạn chế chức năng của khớp gối; sưng nề, tràn dịch khớp gối; cứng khớp gối, thường vào buổi sáng hoặc sau khi ngồi một thời gian dài; người bệnh thường có dáng đi “giảm đau” bằng cách khép chân, chùng gối, chụm ngón chân khi đi; cảm giác “lạo xạo” trong khớp khi vận động.
Nếu có kèm theo tình trạng tràn dịch khớp gối, người bệnh có thể mắc phải các bệnh lý tự miễn (viêm khớp dạng thấp, bệnh khớp vẩy nến và các bệnh tự miễn khác). Các bệnh lý này thường có tính đối xứng, nghĩa là nó thường ảnh hưởng đến cùng một khớp cả ở 2 bên cơ thể. Bệnh lý khớp gây ra phản ứng viêm khiến khớp gối trở nên cứng và đau khi vận động. Các bệnh lý khớp tiến triển dẫn tới hậu quả cuối cùng là viêm xương khớp, thoái hóa khớp.
Phòng ngừa và điều trị bệnh như thế nào?
Để chẩn đoán thoái hóa khớp gối cần phải được thăm khám lâm sàng bởi bác sĩ chuyên khoa chấn thương chỉnh hình, bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp. Hình ảnh chụp X-Quang và cộng hưởng từ có thể giúp chẩn đoán bệnh cũng như đánh giá giai đoạn bệnh.
Để phòng ngừa thoái hóa khớp gối nên duy trì lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân đối duy trì cân nặng phù hợp, tập luyện thường xuyên nhưng không quá sức và tránh các hoạt động gây tổn thương khớp gối.
Khi đã bị thoái hóa khớp gối, việc điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm vật lý trị liệu, dùng thuốc giảm đau và chống viêm, tiêm nội khớp; trong một số trường hợp, khi tình trạng thoái hóa khớp ở mức độ nặng, phẫu thuật thay khớp gối là phương pháp điều trị giúp bệnh nhân trở lại sinh hoạt, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Nói chung, đau khớp gối ở người trung niên và cao tuổi là một vấn đề phức tạp với nhiều nguyên nhân khác nhau. Mặc dù không thể hoàn toàn ngăn chặn, nhưng việc hiểu rõ nguyên nhân và các phương pháp phòng ngừa có thể giúp cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh. Bởi vậy, khi có các triệu chứng nhận diện như trên, người bệnh nên khám ngay bác sĩ chuyên khoa chấn thương chỉnh hình, bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp để có thể được thăm khám và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nhất.
