Ngày 14/5, TAND Tp.HCM mở phiên xét xử sơ thẩm bị cáo Vũ Xuân Đồng và 4 bị cáo đồng phạm về tội Buôn lậu.
Các bị cáo tại tòa. (Ảnh: Song Mai).
Theo cáo trạng, Hoàng Duy Tiến là người am hiểu chính sách của Nhà nước trong việc cho phép nhập khẩu máy móc, thiết bị, dây chuyền sản xuất đã qua sử dụng từ nước ngoài về để phục vụ sản xuất tại chính doanh nghiệp nhập. Từ đó, Tiến đã cấu kết cùng nhiều người khác thiết lập một đường dây buôn lậu quy mô lớn.
Trong khoảng thời gian từ tháng 9/2019 đến 24/5/2021, Hoàng Duy Tiến và các nhân viên đã thành lập 47 công ty, rồi trực tiếp sử dụng pháp nhân của 45 công ty để làm thủ tục mở 1.153 bộ tờ khai hải quan, nhập lậu trót lọt về Việt Nam 1.287 container hàng, với tổng trị giá 217,6 tỷ đồng.
Xét xử sơ thẩm vào ngày 18/4 mới đây, TAND tuyên phạt Hoàng Duy Tiến mức án 12 năm tù; bị cáo Võ Văn Đông bị tuyên phạt 5 năm tù; 24 bị cáo còn lại nhận mức án 5 - 11 năm tù, cùng về tội Buôn lậu.
Ngoài hành vi của Tiến và các đồng phạm nói trên đã bị đưa ra xét xử, Cơ quan CSĐT Công an Tp.HCM tiếp tục điều tra, làm rõ hành vi buôn lậu máy móc thiết bị cũ của các chủ hàng khác và những cán bộ hải quan có liên quan.
Qua đó, cơ quan điều tra xác định bị cáo Vũ Xuân Đồng, công tác tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn Khu vực I (Tp.HCM) đã có hành vi tiếp tay cho việc buôn lậu hàng trăm container hàng hóa máy móc cũ.
Cụ thể, trong thời gian làm việc tại bộ phận kiểm hóa Đội thủ tục hàng hóa nhập khẩu và Đội Tổng hợp, Vũ Xuân Đồng đã giúp sức cho Hoàng Duy Tiến làm thủ tục nhập khẩu trót lọt số lượng đặc biệt lớn hàng hóa máy móc thiết bị cũ.
Khi hàng về tới cảng, Tiến trực tiếp hoặc chỉ đạo nhân viên của mình là Phạm Minh Tuấn liên hệ với Đồng để tiến hành các thủ tục mở tờ khai hải quan nhập khẩu hàng hóa. Với quy trình này, Đồng đã giúp Tiến giải quyết cho các container hàng hoá máy móc thiết bị cũ Tiến nhập về Việt Nam từ lúc làm thủ tục mở tờ khai nhập khẩu cho đến khi thông quan, ra cảng.
Để tránh việc buôn lậu bị phát hiện và kiểm tra, thanh tra, Đồng nhắn tin yêu cầu Tiến thuê xưởng sản xuất cho các công ty, thay đổi các công ty đứng tư cách pháp nhân nhập khẩu, thay đổi tên người đại diện công ty khi làm thủ tục hải quan, nhập hàng.
Tại cơ quan điều tra, Tiến thừa nhận các container hàng khi khai báo hải quan đều bị chỉnh sửa năm sản xuất so với thực tế. Tiến đã đưa tiền cho Đồng theo từng container để Đồng hỗ trợ trong quá trình kiểm tra thực tế hàng hóa, bất kể container đó có do Đồng trực tiếp phụ trách kiểm hóa hay không.
Trường hợp phát hiện các container hàng của Tiến có chứa hàng cấm hoặc hàng hóa vượt số lượng khai báo, Đồng sẽ thông báo cho Tiến biết và Tiến đưa thêm tiền cho Đồng giải quyết giúp các container này được thông quan.
Kết quả xác minh, trong tổng số 1.280 container máy móc, thiết bị cũ nhập lậu về Việt Nam, Đồng được phân công kiểm hoá 698 container hàng với giá trị hơn 118 tỷ đồng.
Được xác định nhận tiền từ Hoàng Duy Tiến để giúp cho các container hàng của Tiến được thông quan, tuy nhiên bị cáo Vũ Xuân Đồng khai không nhận tiền hay lợi ích vật chất nào từ Tiến.
Lý giải việc có "hợp tác" với Tiến, bị cáo Đồng khai do trước có cả hai có quen biết nhau và Đồng có giúp Tiến kiểm hoá hàng hóa nhanh chóng, tránh chi phí lưu container hàng trong cảng...
Ngoài việc xem xét hành vi của Vũ Xuân Đồng, TAND Tp.HCM còn tiến hành làm rõ hành vi của 4 bị cáo đồng phạm khác là các chủ hàng, đã có thỏa thuận với Tiến để nhập lậu container hàng hóa là máy móc, thiết bị cũ từ nước ngoài về Việt Nam, với tổng giá trị hàng hóa 1-3,1 tỷ đồng.
Phiên tòa xét xử Vũ Xuân Đồng và 4 đồng phạm dự kiến kéo dài trong 2 ngày.
