Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố kế hoạch gặp gỡ Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Budapest, Hungary, nhằm thảo luận về việc chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine, theo thông báo trên mạng xã hội Truth Social của nhà lãnh đạo Mỹ hôm 16/10.
Cuộc gặp này được lên kế hoạch sau một cuộc điện đàm kéo dài giữa hai nhà lãnh đạo, mà ông Trump mô tả là "rất hiệu quả".
Cuộc điện đàm, diễn ra theo yêu cầu của Nga và kéo dài gần hai tiếng rưỡi, được trợ lý Điện Kremlin Yury Ushakov miêu tả là "giàu thông tin và cực kỳ thẳng thắn".
Ông Ushakov cho biết ông Putin ngay lập tức ủng hộ ý tưởng tổ chức Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Nga tiếp theo tại Budapest để thảo luận về việc kết thúc giao tranh ở Ukraine.
Đây sẽ là lần gặp trực tiếp thứ hai giữa hai vị Nguyên thủ Quốc gia sau hội nghị tại Anchorage, Alaska cách đây hơn 2 tháng. Trước khi tiểu bang Alaska của Mỹ được chọn làm địa điểm hội đàm, thủ đô Budapest của Hungary từng là một ứng cử viên sáng giá.
"Tổng thống Putin và tôi sẽ gặp nhau tại địa điểm đã thỏa thuận – Budapest, Hungary, để xem liệu chúng ta có thể chấm dứt cuộc chiến… này giữa Nga và Ukraine hay không", ông Trump viết trên Truth Social ngày 16/10.
Tổng thống Trump cũng đề cập đến việc Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio sẽ dẫn đầu phái đoàn cố vấn cấp cao gặp gỡ các quan chức Nga vào tuần tới, với địa điểm "sẽ được quyết định".
"Trước khi kết thúc cuộc điện đàm, chúng tôi đã đồng ý rằng sẽ có một cuộc họp giữa các cố vấn cấp cao của chúng tôi vào tuần tới. Các cuộc họp ban đầu của Mỹ sẽ do Ngoại trưởng Marco Rubio dẫn dắt, cùng với các thành viên khác được chỉ định", ông Trump viết.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Jamestown
Thủ tướng Hungary Viktor Orban, người duy trì mối quan hệ thân thiết với cả ông Putin và ông Trump, đã hoan nghênh việc lần này Budapest được gọi tên.
"Cuộc họp dự kiến giữa Tổng thống Mỹ và Tổng thống Nga là tin vui lớn đối với những người yêu chuộng hòa bình trên thế giới", ông Orban viết trên nền tảng X sau cuộc điện đàm với ông Trump sau đó trong ngày 16/10.
Thủ tướng Hungary cũng khẳng định đất nước ông "sẵn sàng" tổ chức sự kiện này, nhấn mạnh vai trò trung lập của Budapest trong các nỗ lực hòa bình.
"Công tác chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh hòa bình Mỹ-Nga đang được tiến hành. Hungary là ốc đảo của hòa bình!", nhà lãnh đạo này viết.
Trên Truth Social, ông Trump cũng cho biết cuộc trò chuyện mới nhất giữa ông và ông Putin đã đạt được "tiến bộ lớn" và bao gồm nhiều chủ đề quan trọng.
Ông Putin chúc mừng ông Trump và Mỹ về "Thành tựu Vĩ đại về Hòa bình ở Trung Đông", điều mà ông Putin mô tả là "được mơ ước trong hàng thế kỷ". Ông Trump tin rằng thành công này sẽ hỗ trợ đàm phán chấm dứt xung đột Ukraine.
Hai bên dành nhiều thời gian thảo luận về thương mại giữa Nga và Mỹ sau khi giao tranh ở Ukraine kết thúc.
Ông Putin cảm ơn Đệ nhất phu nhân Melania Trump vì nỗ lực vận động cho trẻ em. Ông Trump cho biết ông Putin "rất trân trọng" và nói rằng "điều này sẽ tiếp tục". Tuần trước, bà Melania đã thông báo Nga cho phép 8 trẻ em Ukraine đoàn tụ với cha mẹ sau các cuộc thảo luận riêng tư kéo dài nhiều tháng về trẻ em bị ly tán do chiến tranh.
Người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt xác nhận cuộc điện đàm kéo dài hơn 2 giờ và là "một cuộc điện đàm rất tốt và hiệu quả". Bà cho biết sẽ cung cấp thêm chi tiết sớm nhất có thể, sau khi trao đổi với Tổng thống, Phó Tổng thống và Ngoại trưởng.
Thời điểm diễn ra cuộc điện đàm rất đáng chú ý: Chỉ một ngày trước khi ông Trump tiếp ông Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng trong một cuộc gặp đã được lên lịch trước vào ngày 17/10.
Theo nguồn tin từ Axios, hai bên sẽ thảo luận về khả năng Ukraine nhận được tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk.
Tuần trước, ông Trump từng nói rằng ông đã thông báo cho ông Zelensky về khả năng đưa ra tối hậu thư mới cho ông Putin: Nga phải tham gia đàm phán hòa bình nghiêm túc, nếu không Ukraine sẽ nhận được các tên lửa này. Tuy nhiên, chủ đề Tomahawk không được đề cập trong tóm tắt cuộc điện đàm của ông Trump.
Ông Zelensky đã cho biết với các nhà báo tại Kiev rằng cuộc gặp sẽ tập trung vào "phòng thủ không quân và khả năng sử dụng tên lửa tầm xa để gây áp lực lên Nga".
Cuộc điện đàm với ông Putin và cuộc gặp với ông Zelensky đánh dấu bước tiến mới trong nỗ lực ngoại giao của chính quyền Trump nhằm giải quyết cuộc chiến Ukraine, vốn đã kéo dài hơn ba năm rưỡi.
Minh Đức (Theo CNN, Axios)
