FTSE Russell đánh giá tích cực nỗ lực, tiếp tục giữ Việt Nam trong danh sách xem xét nâng hạng
FTSE Russell vừa công bố báo cáo xếp hạng các thị trường chứng khoán (TTCK) tháng 10/2024, trong đó, Việt Nam tiếp tục trong danh sách xem xét nâng hạng lên thị trường nổi thứ cấp. Như vậy, FTSE Russell duy trì Việt Nam trong danh sách Chờ xét nâng hạng trong đợt cập nhật đánh giá hàng năm tháng 9/2024.
Báo cáo của FTSE Russell cho biết, Việt Nam vẫn chưa đáp ứng được các tiêu chí về "Chu kỳ Thanh toán (DvP)", hiện "Còn hạn chế" (Restricted) do thông lệ thị trường thực hiện việc kiểm tra trước giao dịch để đảm bảo có sẵn tiền trước khi thực hiện giao dịch.
Như vậy, nghiễm nhiên là thị trường không có các giao dịch thất bại (failed trades), tiêu chí "Thanh toán – các chi phí liên quan đến giao dịch thất bại" không được đánh giá. Ngoài ra, yêu cầu phải có những cải thiện đối với quy trình đăng ký mở tài khoản do thông lệ thị trường có thể khiến kéo dài quá trình đăng ký mở tài khoản. Việc đưa ra cơ chế hiệu quả nhằm tạo thuận lợi cho giao dịch giữa các nhà đầu tư nước ngoài giao dịch các chứng khoán đã chạm hoặc gần chạm mức giới hạn tỉ lệ sở hữu nước ngoài cũng được xem là biện pháp quan trọng.
Báo cáo của FTSE Russell tiếp tục chỉ rõ, quyết tâm hướng đến nâng hạng lên thị trường mới nổi vẫn luôn được duy trì một cách kiên định từ sau kỳ công bố đánh giá thường niên vào tháng 9/2023 và mới đây được tái khẳng định bởi lãnh đạo Chính phủ.
Trước đó, tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ phát triển thị trường chứng khoán năm 2024, Thủ tướng Chính phủ nêu quyết tâm phải nâng hạng, yêu cầu tập trung tháo gỡ vướng mắc để đáp ứng các tiêu chí nâng hạng vào năm 2025. Các biện pháp đưa ra bao gồm việc sửa đổi các quy định pháp luật có liên quan và tạo điều kiện thuận lợi cũng như gỡ bỏ những rào cản cho nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận thị trường. Ví dụ như, Chính phủ đang rà soát về tỉ lệ sở hữu nước ngoài ở các ngành nghề và đơn giản hoá quy trình mở tài khoản cho nhà đầu tư nước ngoài.
Mô hình thanh toán "Không yêu cầu có đủ tiền" (Non–Prefunding) được xem xét và điều chỉnh, với sự tham gia của nhóm thành viên thị trường cùng Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC ngày 18/9/2024 sửa đổi đối với nhiều nội dung quy định. Thông tư này đã bỏ yêu cầu phải có đủ tiền trước khi thực hiện giao dịch mua của nhà đầu tư, tổ chức nước ngoài, cập nhật mới các quy định về giao dịch chứng khoán, thanh toán và bù trừ, hoạt động của các công ty chứng khoán và công bố thông tin.
Nâng hạng thị trường chứng khoán cần sự phối hợp đồng bộ"Nếu Việt Nam muốn đạt mục tiêu được nâng hạng vào năm 2025 thì điều quan trọng là tốc độ thay đổi, cải cách cần được duy trì. Những quy chế sửa đổi cần được sớm thống nhất và thông tin rộng rãi, bao gồm xác định rõ các vai trò và trách nhiệm cần thiết trong mô hình thanh toán, cũng như lộ trình thực hiện với các mốc thời gian cụ thể" - FTSE Russell lưu ý.
FTSE Russell khẳng định sẽ tiếp tục hỗ trợ cho Chính phủ Việt Nam về những cải cách thị trường và duy trì mối quan hệ hợp tác xây dựng với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, các cơ quan quản lý khác, Nhóm Ngân hàng Thế giới - đối tác hỗ trợ chương trình cải cách thị trường.
FTSE sẽ cập nhật về tình trạng danh sách chờ xét hạng của Việt Nam được đưa ra vào đánh giá giữa kỳ tháng 3/2025.
Các chuyên gia của Công ty CP chứng khoán SSI ước tính, với việc nâng hạng lên thị trường mới nổi, dòng vốn từ các quỹ ETF có thể lên đến 1,7 tỷ USD, chưa tính đến dòng vốn từ các quỹ chủ động (FTSE Russell ước tính tổng tài sản từ các quỹ chủ động gấp 5 lần so với các quỹ ETF).
Anh Minh
