Khả năng tái nhiễm và nguy cơ xuất hiện các biến chủng mới
Bộ Y tế cho biết, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ khuyến cáo, mũi tiêm nhắc lại vaccine phòng COVID-19 sẽ duy trì ngăn ngừa và phòng, chống dịch COVID-19.
Các nghiên cứu trên thế giới đã ghi nhận hiệu quả bảo vệ của mũi tiêm cơ bản vaccine phòng COVID-19 giảm dần theo thời gian trong vòng 6 tháng sau khi tiêm và trong điều kiện xuất hiện các biến chủng mới. Đối với biến chủng Omicron, hiệu quả bảo vệ giảm rất nhanh do nồng độ kháng thể cần thiết để trung hòa virus ở mức cao hơn so với các biến chủng SARS-CoV-2 trước đây. Do vậy, những người đã tiêm mũi cơ bản nếu không tiêm mũi nhắc lại vẫn có nguy cơ mắc bệnh.
Theo Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia, người đã từng mắc COVID-19 vẫn có khả năng bị tái nhiễm và mắc các biến chứng của bệnh, bao gồm cả trẻ em và người lớn.
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy, người tái nhiễm vẫn có nguy cơ mắc bệnh mức độ nghiêm trọng và phải điều trị hồi sức tích cực. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay, mặc dù số mắc và tử vong do COVID-19 trên toàn cầu có xu hướng giảm, nhưng ở một số khu vực, dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp, xuất hiện các biến chủng mới. Số ca mắc COVID-19 ở trẻ em có xu hướng tăng lên tại một số quốc gia, trong đó có Hoa Kỳ.
Hiện nay, nhiều quốc gia đã dỡ bỏ một phần hoặc hoàn toàn các biện pháp phòng, chống dịch, nên nguy cơ dịch quay trở lại là hoàn toàn có thể.
Hiệu quả của liều tiêm nhắc lại vaccine COVID-19 đã có nghiên cứu
Bộ Y tế cho biết, tiêm mũi nhắc lại vaccine COVID-19 sẽ làm gia tăng nồng độ kháng thể bảo vệ, qua đó giúp cơ thể được bảo vệ trước nguy cơ mắc COVID-19, giảm tỉ lệ nhập viện, giảm số ca tiến triển bệnh nặng và ca tử vong do COVID-19.
Theo kết quả của một số nghiên cứu gần đây, những người đã tiêm vaccine liều cơ bản và bị mắc COVID-19, miễn dịch bắt đầu giảm ở tuần 10-19 sau tiêm. Nếu những người này được tiêm nhắc lại vaccine phòng COVID-19 thì sẽ khôi phục khả năng miễn dịch, duy trì hiệu lực bảo vệ trước nguy cơ nhiễm SARS-CoV-2.
Kết quả nghiên cứu tại Pháp cho thấy, nếu được tiêm liều nhắc lại, những người này được bảo vệ khỏi tái nhiễm virus lên đến 81%.
Kết quả nghiên cứu tại Hoa Kỳ cũng cho thấy, những người từng mắc COVID-19 nếu chỉ tiêm 2 liều thì hiệu quả phòng nhập viện do tái nhiễm là 34,6%, nhưng nếu được tiêm liều nhắc lại thì hiệu quả này lên đến 67,6%.
Vì vậy, Bộ Y tế khuyến cáo người dân, việc tiêm các mũi nhắc lại (mũi 3, mũi 4) vaccine phòng COVID-19 là cần thiết nhằm bảo vệ người tiêm không bị mắc bệnh, đặc biệt là tránh nguy cơ bị bệnh nặng và tử vong do COVID-19 trong điều kiện xuất hiện các biến chủng mới.
Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới cũng triển khai lịch tiêm nhắc lại vaccine phòng COVID-19 cho người lớn và trẻ vị thành niên.
Tiêm nhắc lại mũi 3 cho trẻ từ 12 đến 17 tuổi
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, trẻ từ 12 tuổi đến 17 tuổi đã tiêm đủ liều cơ bản (mũi 1 và mũi 2) sẽ tiêm nhắc lại mũi 3 bằng vaccine Pfizer được Bộ Y tế phê duyệt sử dụng cho lứa tuổi này, với liều 0,3 ml tương tự liều cơ bản của người từ 12 tuổi trở lên.
Mũi nhắc lại (mũi 3) được tiêm ít nhất là 5 tháng sau mũi cuối cùng của liều cơ bản (mũi 2). Nếu người trong độ tuổi từ 12 đến 17 tuổi đã mắc COVID-19 thì sẽ tiêm mũi nhắc lại (mũi 3) sau khi mắc COVID-19 là 3 tháng và đảm bảo khoảng cách với mũi cuối cùng của liều cơ bản ít nhất 5 tháng.
Các địa phương đang xây dựng kế hoạch và chuẩn bị các điều kiện cần thiết để sớm triển khai tiêm chủng mũi 3 (mũi nhắc lại) vaccine phòng COVID-19 cho trẻ từ 12 đến 17 tuổi. Một số địa phương đã bắt đầu triển khai kế hoạch tiêm trong tuần vừa qua. Toàn quốc đã có hơn 160.000 trẻ trong độ tuổi này được tiêm mũi 3 an toàn.
Tỉ lệ phản ứng sau tiêm mũi nhắc lại vaccine COVID-19
Cũng theo Bộ Y tế, các phản ứng sau tiêm mũi 3 ghi nhận chủ yếu là các phản ứng thông thường, như sưng đau tại chỗ tiêm, sốt, ớn lạnh, đau đầu, đau cơ, đau khớp, mệt mỏi... tương tự như sau tiêm 2 mũi cơ bản. Phản ứng nặng sau tiêm chủng mũi 3 rất thấp, được ghi nhận với tỉ lệ khoảng 3 trường hợp trong 10 triệu mũi tiêm.
Bộ Y tế nhận định, thành công trong khống chế dịch COVID-19 tại Việt Nam trong thời gian qua là rất đáng ghi nhận, nhưng có thể là chưa đủ để bảo vệ người dân trước nguy cơ bệnh quay trở lại trong thời gian sắp tới. Khi chưa khống chế hoàn toàn được dịch COVID-19 và vẫn còn nguy cơ xuất hiện các biến chủng mới của SARS-CoV-2, liều tiêm nhắc lại thực sự cần thiết giúp duy trì khả năng bảo vệ trước nguy cơ mắc bệnh, bệnh chuyển nặng và tử vong do COVID-19.
Để bảo vệ sức khoẻ của mình, của gia đình và cộng đồng trước nguy cơ dịch COVID-19 bùng phát trở lại, Bộ Y tế khuyến cáo người dân tích cực ủng hộ và chủ động đi tiêm nhắc lại các mũi vaccine phòng COVID-19.
Hiền Minh
