Phạm nhân được trang bị kiến thức pháp luật
Nhân dịp chuẩn bị tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước Hội Luật gia Việt Nam lần thứ IV, hướng tới Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI, phóng viên Người Đưa Tin đã có cuộc trao đổi với lãnh đạo Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa – đơn vị có nhiều thành tích nổi bật trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, đặc biệt là đối với các phạm nhân – những người từng có quãng thời gian “lầm lỗi”.
Ông Bùi Anh Linh, Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa cho biết, từ 2020 - 2025, Trung tâm Tư vấn pháp luật Hội Luật gia tỉnh đã tư vấn pháp luật 562 vụ việc; tham gia tố tụng, bảo vệ quyền lợi cho đương sự tại phiên tòa 29 vụ việc; đại diện ngoài tố tụng 41 vụ việc.
Đồng thời, Hội đã đẩy mạnh việc tư vấn pháp luật lưu động tại các địa phương trong tỉnh, trong đó nổi bật là phối hợp tổ chức 20 cuộc tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho 1.131 lượt phạm nhân được đề nghị đặc xá, giảm án tha tù trước thời hạn, sắp chấp hành xong án phạt tù, chuẩn bị tái hòa nhập cộng đồng tại các trại giam, trại tạm giam đóng trên địa bàn tỉnh.
Cụ thể, từ đầu năm 2025 đến nay, Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa đã phối hợp Trại tạm giam Công an tỉnh; Trại giam Thanh Lâm, Trại giam Thanh Phong (Bộ Công an) tổ chức 7 cuộc phổ biến giáo dục pháp luật, hỗ trợ tâm lý, tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý tái hòa nhập cộng đồng cho 997 phạm nhân được đề nghị giảm án, tha tù trước thời hạn và đặc xá dịp Lễ Chiến thắng 30/4/2025 và Quốc khánh 2/9/2025.
Trong đó riêng dịp Quốc khánh 2/9, Hội đã tổ chức 3 cuộc với 8 lớp tái hòa nhập cộng đồng tại Trại giam Thanh Phong (5 lớp tại 5 phân trại cho tổng số 400 phạm nhân), Trại giam Thanh Lâm (2 lớp tại 2 phân trại cho tổng số 277 phạm nhân) và Trại tạm giam Công an tỉnh (1 lớp cho 45 phạm nhân).
Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa tổ chức tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho phạm nhân được đề nghị đặc xá.
Bên cạnh đó, Hội đã phối hợp Công an tỉnh, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho những người chấp hành án hình sự tại cộng đồng, người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng tại Tp.Thanh Hóa, các huyện Hoằng Hóa, Nông Cống, Yên Định (cũ); kết hợp tư vấn pháp luật tại các hội nghị tuyên truyền, phổ biến pháp luật ở các địa phương.
Từ tháng 1/2021 - 7/2023, Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa tham gia thực hiện Dự án "Nâng cao năng lực phổ biến, tư vấn pháp luật trong lĩnh vực đất đai" do Hội Luật gia Việt Nam chủ trì, trong đó đã phối hợp Hội Luật gia Tp.Thanh Hóa, Hội Luật gia huyện Thọ Xuân (cũ) và chính quyền các địa phương tổ chức 25 cuộc phổ biến, tư vấn pháp luật cho 1.261 người tham dự (là cán bộ phường, xã, tổ dân phố, thôn và nhân dân) tại 25 phường, xã.
Tại các cuộc phổ biến, tư vấn pháp luật về đất đai lưu động này đã có 89 người đặt câu hỏi, yêu cầu tư vấn pháp luật về đất đai, và đều đã được các luật gia trả lời (84 trường hợp trả lời trực tiếp và 5 trường hợp trả lời bằng văn bản). Bên cạnh đó, đã thực hiện tư vấn pháp luật về đất đai miễn phí 165 vụ việc tại văn phòng nhằm hỗ trợ người dân có nhu cầu giải quyết vướng mắc về đất đai.
Các Chi hội Luật gia trực thuộc Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa đã tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý 14.360 vụ việc thông qua việc thực hiện công tác chuyên môn của cơ quan, đơn vị; tư vấn, giải đáp pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng, website của cơ quan, đơn vị.
Hội Luật gia các huyện, thị xã, thành phố (cũ) trực tiếp tư vấn pháp luật 23.450 vụ việc; tư vấn pháp luật thông qua công tác chuyên môn 13.690 vụ việc. Hội Luật gia một số đơn vị phối hợp đài truyền thanh ký kết và thực hiện các chương trình tuyên truyền, tư vấn, giải đáp pháp luật, trong đó chuyên mục Bạn hỏi - Luật gia trả lời được thực hiện định kỳ trên đài.
Luật gia tích cực tham gia giải quyết mâu thuẫn tại cơ sở
Theo Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa, Hội Luật gia các huyện Nông Cống, Yên Định (cũ), Hội Luật gia liên cơ quan đã thành lập trung tâm tư vấn pháp luật, phục vụ nhu cầu tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý và cung cấp các dịch vụ pháp lý của các tổ chức và nhân dân tại địa phương.
Các hoạt động tư vấn giải quyết khiếu nại, hòa giải các mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ trong nội bộ nhân dân được các luật gia cấp huyện và cơ sở thực hiện. Các luật gia là cán bộ tư pháp, thanh tra... phối hợp các ngành, đoàn thể chỉ đạo các tổ hòa giải, thanh tra nhân dân thực hiện tư vấn giải quyết khiếu nại 2.220 vụ việc; hòa giải hàng nghìn vụ việc, mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ trong nội bộ nhân dân.
Trong đó, các cấp hội đã hòa giải thành 6.510 vụ việc, góp phần giữ gìn đoàn kết trong cộng đồng dân cư, ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội để thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Các luật gia công tác ở các cơ quan bảo vệ và thực thi pháp luật tích cực tham gia các hoạt động cải cách hành chính, cải cách tư pháp; đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, tội phạm và vi phạm pháp luật theo chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị.
Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa tổ chức tuyên truyền, phố biến pháp luật tại cơ sở.
Các cấp hội luật gia trong tỉnh tham gia tích cực, có trách nhiệm các hoạt động tư vấn, phản biện, giám sát việc thi hành pháp luật và các hoạt động khác với tư cách tổ chức thành viên Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp và Liên hiệp các Hội Khoa học – Kỹ thuật tỉnh. Ngoài ra, Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa đã cử, giới thiệu cán bộ, hội viên làm hội thẩm và hòa giải viên tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Thanh Hóa.
Hội luật gia tỉnh đã tham gia ký kết và thực hiện Chương trình phối hợp giữa Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Sở Tư pháp, Thanh tra tỉnh, Hội Luật gia tỉnh và Đoàn Luật sư tỉnh trong lĩnh vực tiếp công dân, xử lý đơn thư, giám sát và nâng cao hiệu quả việc giải quyết khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị của công dân và hòa giải ở cơ sở. Trong đó, Hội Luật gia tỉnh đã tham gia 12 cuộc giám sát liên ngành việc thi hành pháp luật trong lĩnh vực này tại các địa phương, các ngành trong tỉnh.
Cán bộ, hội viên hội luật gia các cấp trong tỉnh tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và hệ thống chính trị ở địa phương; đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; gương mẫu chấp hành và vận động mọi người chấp hành tốt chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật của Đảng và nhà nước, nghĩa vụ công dân; thực hiện và hoàn thành tốt nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị nơi công tác.
Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa đã ký kết và triển khai nhiều chương trình phối hợp công tác với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Liên đoàn Lao động tỉnh, Báo Thanh Hóa, Trại Tạm giam Công an tỉnh và Đoàn Luật sư tỉnh. Bên cạnh đó, các Hội Luật gia cấp huyện cũng chủ động ký kết và thực hiện các chương trình phối hợp với các cơ quan, tổ chức ở địa phương, đặc biệt trong công tác tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật.
Ông Bùi Anh Linh, Phó Chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Thanh Hóa, cho biết: "Hội Luật gia tỉnh, trong đó có Trung tâm Tư vấn pháp luật, tuy nhân sự còn hạn chế nhưng đã nỗ lực, tích cực tham gia công tác tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho phạm nhân chuẩn bị đặc xá, tái hòa nhập cộng đồng và nhiều hoạt động khác theo chức năng, nhiệm vụ được giao".
Cũng theo ông Linh, sau khi chính quyền địa phương thực hiện mô hình hai cấp, các Hội Luật gia cấp huyện đã kết thúc hoạt động. Trong khi đó, hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật và tư vấn pháp lý cần được thực hiện sâu rộng tại cơ sở, nhưng hiện chưa có Chi hội Luật gia cấp xã, nên việc triển khai nhiệm vụ ở cấp cơ sở còn gặp nhiều khó khăn.
