Liên minh châu Âu (EU) hoan nghênh thỏa thuận đối tác kinh tế mới được ký kết giữa Mỹ và Ukraine, đồng thời nhấn mạnh rằng thỏa thuận này sẽ không cản trở quá trình gia nhập khối của Kiev, người phát ngôn chính của Ủy ban châu Âu (EC) Paula Pinho cho biết.
"Chúng tôi hoan nghênh thỏa thuận đã đạt được, rằng nó có tính đến quá trình gia nhập EU của Ukraine, rõ ràng là có tầm quan trọng then chốt. Và tất nhiên đó là điều mà chúng tôi đã thảo luận với các đối tác Ukraine của mình", bà Pinho cho biết, phát biểu tại một cuộc họp báo hàng ngày ở Brussels hồi đầu tháng này.
EC hiểu mối quan ngại của Ukraine về việc đảm bảo các thỏa thuận quốc tế không gây nguy hiểm cho triển vọng thành viên trong tương lai của nước này, vị phát ngôn viên của cơ quan điều hành EU cho biết.
Bà Pinho khẳng định rằng thỏa thuận này sẽ không có tác động tiêu cực đến tư cách thành viên EU trong tương lai của Ukraine, làm dịu đi những lo ngại ở Kiev về các xung đột lợi ích tiềm ẩn.
Một mỏ titan lộ thiên ở vùng Zhytomyr, Ukraine, tháng 2/2025. Ảnh: Getty Images
Mỹ và Ukraine đã thông báo trước đó rằng một thỏa thuận khoáng sản quan trọng đã được ký kết, sau nhiều tháng đàm phán song phương thường xuyên căng thẳng.
Thỏa thuận – được ký kết vào ngày 30/4 – trao cho Mỹ quyền tiếp cận ưu đãi đối với các nguồn tài nguyên khoáng sản của Ukraine và hỗ trợ việc thành lập một quỹ đầu tư chung nhằm mục đích tái thiết quốc gia Đông Âu thời hậu chiến.
Bộ Tài chính Mỹ cho biết quan hệ đối tác kinh tế sẽ cho phép hai bên hợp tác để đẩy nhanh quá trình phục hồi kinh tế của Ukraine, đồng thời nhấn mạnh "sự hỗ trợ tài chính và vật chất đáng kể" của Washington dành cho Kiev kể từ khi cuộc chiến với Nga bắt đầu vào năm 2022.
Phó Thủ tướng thứ nhất kiêm Bộ trưởng Kinh tế Ukraine Yulia Svyrydenko cho biết quỹ này sẽ được sử dụng để đầu tư vào các dự án khai thác nhiên liệu hóa thạch và dầu khí hữu ích, cũng như các dự án cơ sở hạ tầng hoặc tái chế liên quan do hai nước cùng quyết định.
Trong khi thỏa thuận hiện tại không bao gồm bất kỳ đảm bảo an ninh nào, bà Svyrydenko cho biết, ngoài các đóng góp tài chính trực tiếp cho Quỹ đầu tư tái thiết Mỹ-Ukraine, thỏa thuận cũng có thể "cung cấp hỗ trợ mới – ví dụ, hệ thống phòng không – cho Ukraine".
Sau khi thoả thuận được bà Svyrydenko và ông Bessent ký kết tại Washington, DC, chính phủ Ukraine đã công bố toàn văn thỏa thuận trên trang web của mình.
Các phiên bản trước đó của thỏa thuận, được rò rỉ với công chúng, đã cảnh báo về khả năng xung đột với một thỏa thuận trước đó được ký kết giữa Ukraine và EU về tài nguyên khoáng sản của nước này vào năm 2021.
Tuy nhiên, thỏa thuận mới được ký kết nêu rõ, bất kỳ khoản đầu tư nào trong tương lai theo quỹ nói trên phải tuân thủ luật pháp Ukraine và EU, mà không cản trở quá trình gia nhập EU của Ukraine.
"Nếu sau khi ký kết thỏa thuận này, Ukraine cần phải đảm nhận thêm các nghĩa vụ liên quan đến việc gia nhập Liên minh châu Âu (EU) có thể ảnh hưởng đến điều khoản này, các bên sẽ tham vấn và đàm phán một cách thiện chí để thông qua các điều chỉnh", thỏa thuận đã ký kết với Mỹ nêu rõ.
Minh Đức (Theo Anadolu, Kyiv Independent)
