Trong bối cảnh Ukraine đang tích cực thúc đẩy các cam kết an ninh từ các đồng minh phương Tây, Nga vừa đưa ra quan điểm rõ ràng về vấn đề này.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova hôm 29/8 khẳng định, việc đảm bảo an ninh cho Ukraine phải là kết quả của một giải pháp hòa bình giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của xung đột, chứ không phải là điều kiện tiên quyết cho các cuộc đàm phán.
Kiev đã yêu cầu các nước phương Tây đảm bảo an ninh như một điều kiện tiên quyết cho một thỏa thuận hòa bình. Về nguyên tắc, Moscow không loại trừ các đảm bảo, nhưng phản đối những nỗ lực thiết kế chúng mà không có sự tham gia của Nga.
"Cần phải hiểu rằng việc cung cấp đảm bảo an ninh không phải là một điều kiện, mà là kết quả của một giải pháp hòa bình dựa trên việc loại bỏ các nguyên nhân gốc rễ của cuộc xung đột ở Ukraine, từ đó sẽ đảm bảo an ninh cho đất nước chúng ta", bà Zakharova nói tại cuộc họp báo.
Binh sĩ Ukraine bắn pháo tự hành về phía quân đội Nga ở khu vực Zaporizhzhia, tháng 8/2025. Ảnh: The Guardian
Vị phát ngôn viên nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần đảm bảo các lợi ích an ninh của Nga, bao gồm việc Ukraine phải phi quân sự hóa, phi phát xít hóa, duy trì trạng thái trung lập và không sở hữu vũ khí hạt nhân, cũng như công nhận các thực tế lãnh thổ hiện tại.
Bà chỉ trích các đề xuất an ninh từ phương Tây, cho rằng chúng mang tính đơn phương và nhằm kiềm chế Nga, đồng thời làm gia tăng nguy cơ NATO bị kéo vào một cuộc xung đột vũ trang với Nga.
Đồng thời, bà cũng cảnh báo rằng những đề xuất này có thể biến Ukraine thành một "kẻ khiêu khích chiến lược" ở biên giới Nga, làm gia tăng bất ổn trong khu vực. Moscow cũng kiên quyết phản đối việc triển khai lực lượng NATO tại Ukraine, dù dưới danh nghĩa gì.
Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang thúc đẩy các cuộc đàm phán cấp cao với các đồng minh phương Tây để đạt được những cam kết an ninh mạnh mẽ hơn, bao gồm các đảm bảo tương tự Điều 5 của NATO, nhằm bảo vệ Ukraine trước bất kỳ cuộc tấn công nào trong tương lai.
Ông Zelensky nhấn mạnh rằng ông muốn các đảm bảo này được phê chuẩn bởi quốc hội các nước đồng minh và phải có tính ràng buộc pháp lý, tránh lặp lại thất bại của Bản ghi nhớ Budapest năm 1994, khi Ukraine từ bỏ kho vũ khí hạt nhân để đổi lấy các đảm bảo an ninh không hiệu quả.
Tại một cuộc họp ở Copenhagen hôm 29/8, các Bộ trưởng Quốc phòng Liên minh châu Âu (EU) đã bày tỏ sự ủng hộ rộng rãi cho việc mở rộng sứ mệnh huấn luyện quân sự của EU tại Ukraine trong trường hợp đạt được một lệnh ngừng bắn.
Tuy nhiên, Nga tiếp tục phản đối bất kỳ sự hiện diện quân sự nào của NATO tại Ukraine, coi đây là mối đe dọa trực tiếp đến an ninh của mình.
Có thể thấy, sự khác biệt trong cách tiếp cận giữa Nga và Ukraine về vấn đề đảm bảo an ninh cho thấy con đường đạt được một thỏa thuận hòa bình vẫn còn nhiều thách thức.
Các cuộc đàm phán trong tương lai, đặc biệt là những cuộc gặp cấp cao mà Ukraine đang thúc đẩy, sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình kết quả của vấn đề này.
Minh Đức (Theo RT, Reuters)
