Sáng 30/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội dành hơn một giờ đồng hồ thảo luận tại hội trường về kinh tế - xã hội, sắp xếp tổ chức bộ máy.
Các vấn đề liên quan đến chế độ, chính sách cho đội ngũ cán bộ công chức sau sắp xếp bộ máy tiếp tục nhận được nhiều ý kiến của các ĐBQH tại phiên thảo luận sáng nay.
Lương của cán bộ, công chức phải ngang với mức sống trung bình
Tham gia phát biểu ý kiến, ĐBQH Trương Trọng Nghĩa (đoàn Tp.Hồ Chí Minh) cho rằng, riêng về đội ngũ cán bộ, công viên chức, theo Uỷ ban Kinh tế và Tài chính nhận định việc phân cấp phân quyền chưa đi đôi với phân bổ đủ nguồn lực về nhân sự, tài chính, công nghệ và cơ sở vật chất.
Đáng chú ý, theo ông Nghĩa tác động về tâm lý tư tưởng của cán bộ, công chức, viên chức, nhất là những người đang giữ chức vụ lãnh đạo là vấn đề cần quan tâm.
"Tôi đề nghị có một quyết định đột phá về thu nhập và đãi ngộ của đội ngũ này theo nguyên tắc lương của cán bộ, công chức, viên chức phải ngang với mức sống trung bình của xã hội. Không để cho họ trở thành tầng lớp nghèo để họ tập trung vào công vụ, không phải làm thêm để lo cho cuộc sống", ông Nghĩa nêu ý kiến.
ĐBQH Trương Trọng Nghĩa (Ảnh: Media Quốc hội).
Cùng với thu nhập nâng lên, theo đại biểu cần thiết lập KPI hợp lý, áp dụng thưởng xứng đáng, chế tài nghiêm ngặt cho việc thực hiện KPI, đồng thời có những đãi ngộ hợp lý khác.
Để phát triển trong kỷ nguyên hiện tại, đào tạo và thu hút nhân tài là một nhu cầu bắt buộc và cấp bách.
Trong việc bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo các ngành các cấp, đại biểu đề nghị áp dụng ngay những tiêu chuẩn, tiêu chí, cách thức khoa học và hợp lý để đánh giá và tuyển chọn bằng một thước đo khách quan công tâm vì lợi ích cao nhất của đất nước.
"Quy hoạch cán bộ lãnh đạo phải là một quá trình thử thách và kiểm chứng "có lên có xuống, có vào có ra", ông Nghĩa nói.
Theo ông, cần trọng dụng và mạnh dạn bổ nhiệm ngay những người đã chứng minh được trình độ năng lực thực chất có nhiệt tâm cống hiến đạo đức công vụ cao dù trong hay ngoài quy hoạch, trong hay ngoài Đảng.
Tăng số lượng cấp phó của UBND cấp xã
Tham gia ý kiến, ĐBQH Nguyễn Hữu Thông (đoàn Lâm Đồng) cho biết, trong năm 2025 nước ta đã thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Theo đại biểu, đây là bước cải cách lớn về thể chế, góp phần tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tạo ra không gian phát triển mới cho các địa phương.
Việc sắp xếp được tiến hành trong thời gian ngắn nhưng cơ bản hoạt động thông suốt và đạt được những kết quả đáng ghi nhận.
Bên cạnh những kết quả quan trọng, theo đại biểu phải nhìn nhận thẳng thắn rằng nền kinh tế và bộ máy hành chính vẫn còn không ít khó khăn, hạn chế và sớm cần được khắc phục.
ĐBQH Nguyễn Hữu Thông (Ảnh: Media Quốc hội).
Trước hết, đó là năng suất lao động và chất lượng tăng trưởng chưa thật sự bền vững. Nhiều ngành, lĩnh vực tăng trưởng dựa vào vốn và lao động giá rẻ. Đổi mới công nghệ và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước còn hạn chế.
Một bộ phận doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, vẫn gặp khó khăn về dòng tiền, thị trường và tiếp cận vốn tín dụng.
Mặt khác, sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, một số vấn đề phát sinh cần được tháo gỡ kịp thời, trong đó có vấn đề thủ tục hành chính về đất đai. Đại biểu nêu rõ đây là việc mà người dân quan tâm và qua các buổi tiếp xúc cử tri ông nhận thấy là phiền hà nhất.
Thực tế tại nhiều địa phương, người dân vẫn phải đi xa, đi lại nhiều lần, qua nhiều khâu trung gian để làm thủ tục về đất đai. Về nguyên nhân, theo đại biểu trong đó có một nguyên nhân là do hệ thống chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai vẫn thuộc cấp tỉnh quản lý.
Điều này không phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hiện nay và đi ngược lại mục tiêu phân quyền, phân cấp thực chất như chúng ta đang mong muốn.
Để khắc phục những tồn tại, khó khăn, hạn chế, đại biểu kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành sớm rà soát, ban hành chính sách chuyển giao chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai về cho cấp xã quản lý, đặt dưới sự chỉ đạo của UBND cấp xã.
Đồng thời có hướng dẫn cụ thể về nhân sự, cơ chế tài chính, cơ sở vật chất và quy trình nghiệp vụ. Đây là việc làm thiết thực, giúp rút ngắn thời gian, giảm chi phí, nâng cao hiệu quả phục vụ nhân dân và tăng cường trách nhiệm của chính quyền cơ sở.
Đại biểu kiến nghị Chính phủ và bộ, ngành sửa đổi quy định về số lượng cấp phó của UBND cấp xã và cấp phó các phòng, ban chuyên môn thuộc UBND cấp xã, theo hướng tăng số lượng để phù hợp với đặc thù quản lý của từng địa phương.
Đại biểu dẫn chứng thực tế hiện nay, nhiều xã, phường có quy mô dân số rất lớn, khối lượng công việc đa dạng nhưng số lượng Phó Chủ tịch UBND và phó phòng cấp xã vẫn còn mỏng, kiêm nhiều việc.
Điều này dẫn đến tình trạng là quá tải, chậm tiến độ, nhất là trong quá trình giải quyết hồ sơ đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản, vấn đề về công tác tôn giáo, dân tộc và quản lý trật tự xã hội.
Để cán bộ, công chức cấp xã yên tâm công tác
Liên quan đến tài chính và chế độ chính sách, tham gia góp ý kiến ĐBQH Dương Văn Phước (đoàn Đà Nẵng) cho rằng ngân sách cấp xã hiện nay đang gặp khó khăn, chuyển giao chậm và không tương ứng với yêu cầu nhiệm vụ, chưa đảm bảo chi thường xuyên. Công chức cấp xã làm việc rất áp lực, làm việc gấp hai, ba lần nhưng chế độ chính sách không thay đổi, còn rất thấp, không khuyến khích động viên được cán bộ yên tâm công tác, cống hiến.
Từ thực tiễn trên, ông đề nghị Bộ Nội vụ sớm khảo sát thực tế, xây dựng vị trí việc làm, khung biên chế tối thiểu để làm cơ sở định biên cho cấp xã. Tham mưu Chính phủ ban hành cơ chế tiền lương phù hợp để khuyến khích cán bộ, công chức cấp xã yên tâm công tác, thu hút cán bộ về công tác tại khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn.
