Sáng 21/10, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận ở tổ về nhiều vấn đề, trong đó có đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025.
Hệ thống đê điều, sau hàng chục năm, đã vượt ngưỡng chịu đựng
Tham gia phát biểu tại tổ, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hoà Bình cảm ơn các đại biểu đã thẳng thắn chỉ ra những vấn đề như tình hình ngập lụt, ô nhiễm.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hoà Bình cho biết, trong trận lụt vừa qua, ông trực tiếp cùng lãnh đạo tỉnh Bắc Ninh kiểm tra và phải thừa nhận 70 năm nay mới xuất hiện trận lũ khắc nghiệt như vậy. Hệ thống đê điều, sau hàng chục năm, đã vượt ngưỡng chịu đựng.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hoà Bình (Ảnh: Phạm Thắng).
Trước tình hình đó, Chính phủ xác định cần có giải pháp thích ứng. Ông cho biết, Chính phủ đã đề xuất Bộ Chính trị và đang triển khai những chương trình chống ô nhiễm, ngập úng.
Trong đó, khu vực phía Nam đã có chương trình chống ngập úng quy mô lớn, bài bản với nguồn vốn đầu tư rất đáng kể.
Khu vực phía Bắc, sắp tới, Chính phủ sẽ xây dựng một chương trình tổng thể để xử lý căn cơ vấn đề đê điều, tương tự đã làm ở phía Nam.
Với những ý kiến so sánh về kinh nghiệm chống ngập lụt tại Hà Lan, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hoà Bình cho rằng cũng cần nhìn nhận thực tế về tiềm lực kinh tế.
"Việc đầu tư vào hệ thống đê biển như Hà Lan đòi hỏi nguồn lực rất lớn. Chúng ta đã cử đoàn sang học tập kinh nghiệm, nhưng để triển khai đồng bộ thì cần cân nhắc khả năng tài chính", ông nêu và khẳng định Chính phủ sẽ có giải pháp phù hợp, từng bước thực hiện.
Ứng dụng công nghệ dự báo khí tượng hiện đại
Tham gia góp ý kiến, ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Tp.HCM) nêu thực tế thiên tai, ngập lụt thời gian qua gây thiệt hại rất lớn, ảnh hưởng trực tiếp an toàn người dân, kết cấu hạ tầng và năng lực phát triển của những đô thị lớn.
Trong 9 tháng đầu năm 2025, thiên tai làm 241 người chết, gần 400 người bị thương, thiệt hại kinh tế khoảng 40.000 tỷ đồng; hơn 245.934 căn nhà hư hỏng, tốc mái; 565.781ha lúa, hoa màu bị ngập, hơn 41.000ha nuôi trồng thủy sản thiệt hại, theo báo cáo của Chính phủ.
Tại Hà Nội, đợt mưa đặc biệt lớn cuối tháng 9 khiến hàng chục tuyến phố ngập sâu, có nơi lượng mưa vượt 300mm, gây hơn 60 điểm ngập úng kéo dài nhiều giờ, giao thông tê liệt, phương tiện hư hỏng hàng loạt.
Tại Tp.HCM, từ giữa tháng 9 đến giữa tháng 10, các đợt mưa lớn kết hợp triều cường dâng cao tại trạm Phú An và Nhà Bè gây ngập cục bộ nhiều khu vực trung tâm như Trần Xuân Soạn, Nguyễn Hữu Cảnh, Điện Biên Phủ... Nhiều tuyến đường ngập sâu giờ tan tầm, ảnh hưởng nghiêm trọng đời sống và hoạt động kinh tế - xã hội của người dân.
ĐBQH Nguyễn Tâm Hùng (Ảnh: Media Quốc hội).
Ông Hùng cho rằng, chi phí cứu hộ, tiêu thoát nước, sửa chữa hạ tầng, phương tiện và nhà cửa sau ngập là rất lớn. Đây không còn là câu chuyện riêng của từng địa phương mà là vấn đề quốc gia về an ninh dân sinh và an toàn đô thị.
Đại biểu đề nghị Chính phủ sớm xây dựng và triển khai Đề án tổng thể về chống ngập và thích ứng biến đổi khí hậu tại các đô thị lớn, trong đó Hà Nội và Tp.HCM là hai địa bàn trọng điểm.
Đề án cần nghiên cứu kết hợp hệ thống đê bao, cống kiểm soát triều, hồ điều tiết, trạm bơm thông minh, bản đồ ngập theo thời gian thực, ứng dụng vật liệu xanh và công nghệ dự báo khí tượng hiện đại, để chủ động ứng phó và nâng cao năng lực chống chịu của các đô thị trung tâm và vùng ven.
Đồng thời, cần huy động nguồn vốn xanh, trái phiếu đô thị, vốn ODA và hợp tác công - tư (PPP) cho các dự án trọng điểm, biến hạ tầng chống ngập thành một cấu phần quan trọng của hạ tầng phát triển bền vững.
Góp ý về lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, ĐBQH Trần Quang Minh (đoàn Quảng Trị) cho biết, thời gian qua, bộ máy hành chính được sắp xếp tinh gọn, hiện còn 14 bộ và ba cơ quan ngang bộ.
Tuy nhiên, phạm vi quản lý của một số ngành rất rộng, đặc biệt là lĩnh vực nông nghiệp và môi trường. Sau khi sáp nhập, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường đảm nhiệm khối lượng công việc lớn, trong khi công tác cán bộ chủ chốt có nhiều thay đổi.
Những năm gần đây, thiên tai, lũ lụt xuất hiện ngày càng nhiều ở miền Bắc (Ảnh: Hữu Thắng).
Theo ông Minh, vừa qua, lĩnh vực này bộc lộ nhiều vấn đề, nổi bật là phòng, chống thiên tai. Trước đây, thiên tai chủ yếu xảy ra ở miền Trung, nhưng những năm gần đây lại xuất hiện ngày càng nhiều ở miền Bắc, như bão Yagi hay lũ lụt tại Thái Nguyên vừa qua gây thiệt hại rất lớn.
Đại biểu cho rằng, công tác phòng, chống thiên tai, biến đổi khí hậu, quản lý hệ thống đê điều và điều tiết dòng chảy chưa được quan tâm đúng mức.
Trong khi quá trình đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ, hệ thống thoát nước, dòng chảy lại ít được quan tâm khiến khả năng thoát nước bị hạn chế, gia tăng rủi ro ngập lụt.
Do đó, đề nghị ngành nông nghiệp và môi trường, nhất là các địa phương quan tâm hơn việc xây dựng chương trình tổng thể phòng, chống thiên tai.
