Quá bất ngờ khi… hình ảnh của mình bị lợi dụng
Chị L.K.A, cho báo Phụ nữ Thủ đô biết: Cách đây ít ngày, một người quen của chị bất ngờ phát hiện hình ảnh của chị đang được đăng công khai trên trang web quảng cáo dạy toán tư duy có địa chỉ sorobanvietnam. com.vn”. Trong phần “Các ba mẹ nói gì về bộ khóa học này”, bức ảnh chân dung chị lại bị gắn với một cái tên “lạ hoắc” là Phạm Thu, kèm theo lời đánh giá: “Học xong và áp dụng theo những gì cô dạy, bé nhà mình tính toán nhanh hơn, từ một học sinh đứng chót lớp, giờ đây cháu luôn là một trong những học sinh đứng đầu lớp về môn Toán”. Chưa hết, phía dưới trang web, “chị Thu” với ảnh của chị một lần nữa lại xuất hiện với lời bình: “Bé con 4,5t tham gia học Soloban được gần 3 tháng. Bé thích học lắm, còn chủ động nhắc mẹ cho học mỗi ngày, đến nay đã tính toán khá thành thạo trên bàn tay và bàn tính. Cảm ơn cô giáo rất nhiều!!!”.
Chị L.K.A cho biết, chị rất bất bình trước sự việc này. Thứ nhất, trang web này đã tự ý sử dụng hình ảnh cá nhân của chị mà không xin phép.
Nếu người quen của chị không tình cờ phát hiện, chị không biết hình ảnh của mình còn bị lạm dụng đến bao giờ. Thứ hai, nội dung lời bình luận (với tư cách là một phụ huynh có con đang theo học khóa Toán tư duy) cũng hoàn toàn sai sự thật. Các con chị đều đã lớn, không phải 4,5 tuổi và cũng chưa từng biết tới trang sorobanvietnam.com.vn chứ chưa nói đến việc tham gia khóa học Toán nào tại đây.
Từ phản ánh trên, phóng viên báo Phụ nữ Thủ đô tiếp tục tìm hiểu sự việc. Truy cập vào trang sorobanvietnam.com.vn, ngay trên trang chủ là lời quảng cáo có cánh “3 ngày giúp con bạn yêu thích môn Toán, trở nên xuất sắc trong môn Toán dù con đang là một học sinh kém”.
Trang web này mời chào các cha mẹ học sinh đăng ký cho con tham gia khóa học “thử thách 3 ngày làm chủ môn toán” dưới sự giảng dạy của một người xưng là thầy Lê Mạnh Cường. Người này cũng tự giới thiệu mình là “nhà huấn luyện toán tư duy quốc tế”, “người trong nhiều năm qua đã đào tạo cho hàng trăm giáo viên, hàng nghìn học sinh về toán tư duy. “Thầy giáo là nghề, giáo dục là chuyên môn nên tôi hiểu có thể nhiều lúc bạn đã bất lực trong việc dạy con học bài. Vậy thì hãy để tôi giúp bạn dễ dàng và hiệu quả hơn trong con đường nuôi dạy con”, người này viết trên trang web.
Chưa nói tới chất lượng thực sự của khóa học, nhưng, hành vi “thầy giáo” gian dối, tự ý sử dụng ảnh cá nhân của người khác rồi mạo danh phụ huynh học sinh quảng cáo cho dịch vụ của mình là không thể chấp nhận.
Tự ý sử dụng hình ảnh của người khác để quảng cáo là trái luật
Theo Luật sư Trần Thị Thanh Lam, Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội, pháp luật nghiêm cấm việc sử dụng hình ảnh của người khác mà xâm phạm danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.
Việc sử dụng hình ảnh của người khác không phải vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng hoặc sử dụng hình ảnh từ các hoạt động công cộng mà không được người đó đồng ý, cho phép là vi phạm quyền cá nhân đối với hình ảnh quy định tại Điều 32 Bộ luật Dân sự 2015.
Bên cạnh đó, hành vi quảng cáo có sử dụng hình ảnh của cá nhân khi chưa được cá nhân đó đồng ý là hành vi bị cấm tại khoản 8 Điều 8 Luật Quảng cáo 2012. Tùy tính chất, mức độ hành vi vi phạm mà có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Điểm b khoản 3 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo quy định mức phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng khi quảng cáo có sử dụng hình ảnh, lời nói, chữ viết của cá nhân khi chưa được cá nhân đó đồng ý, trừ trường hợp được pháp luật cho phép. Đối với cùng một hành vi vi phạm, mức phạt tiền của tổ chức gấp 2 lần mức phạt tiền đối với cá nhân. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc tháo gỡ, tháo dỡ, xóa quảng cáo hoặc thu hồi sản phẩm báo, tạp chí in quảng cáo, buộc xin lỗi tổ chức, cá nhân bị sử dụng hình ảnh trái phép.
Ngoài ra, theo Điều 197 Bộ luật Hình sự, người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.
Có thể thấy, dù pháp luật nghiêm cấm nhưng, để trục lợi, nhiều đối tượng vẫn ngang nhiên sử dụng hình ảnh của người khác rồi gán ghép với lời quảng cáo sai sự thật. Đây cũng là cảnh báo người tiêu dùng nên thận trọng hơn trước những những phản hồi, bình luận về một sản phẩm, dịch vụ nào đó, nhất là đối với các trang bán hàng, cung cấp dịch vụ online vì rất có thể đó chỉ là quảng cáo gian lận.
Trước sự việc, phóng viên báo Phụ nữ Thủ đô đã gọi đến số điện thoại được ghi trên trang web sorobanvietnam.com.vn nhưng điện thoại luôn trong tình trạng tắt máy. Phải dùng nhiều cách khác, chúng tôi mới có được số điện thoại của người xưng là thầy Lê Mạnh Cường. Từ đầu dây bên kia, người này thao thao quảng cáo đang áp dụng phương pháp dạy toán chất lượng, khác hẳn với các lớp toán tư duy hiện có.
Tuy nhiên, khi nghe phóng viên hỏi địa chỉ nơi học, người này nói chỉ dạy online chứ không có trụ sở… rồi cáo bận và tắt máy. Từ những lần gọi sau, số điện thoại trên đều… không có người trả lời. Hiện, phóng viên báo Phụ nữ Thủ đô đã báo cáo sự việc tới cơ quan công an thành phố Hà Nội.
HOÀNG LAN
