Vẻ đẹp nơi đây được hình thành bởi những dãy núi đá vôi với hang, động, thung lũng, sông hồ hòa quyện với thiên nhiên tạo nên một không gian huyền ảo, thơ mộng. Khác với vẻ đẹp của mùa vàng tháng 5 - tháng 6, Tràng An và dòng sông Sào Khê mùa Thu thanh bình, tĩnh lặng hơn rất nhiều. Nếu vào mùa Hè Tràng An nổi bật với màu vàng của những cánh đồng lúa nước thì mùa Thu nơi đây chìm trong một không gian thanh bình của sắc xanh. Vẻ đẹp non nước hữu tình làm say đắm biết bao du khách, đặc biệt là những nhiếp ảnh gia.
Đi thuyền trên sông lướt nhẹ qua những dãy núi trùng điệp, những hang động lung linh huyền ảo, được nghe người lái đò thuyết minh về ý nghĩa tên gọi của các hang hay những truyền thuyết gắn liền với nó là một trải nghiệm đáng nhớ khi du khách đến với Tràng An. Câu chuyện được biết đến nhiều nhất có lẽ là hang Nấu Rượu. Tương truyền, do phát hiện trong hang có giếng nước ngon nên người xưa đã vào đây lấy nước nấu rượu tiến vua. Tên gọi của hang cũng ra đời từ đó. Cùng với đó là những sự tích hấp dẫn của hang Si, hang Sính, hang Ba Giọt, hang Quy Hậu... lần lượt được kể bởi những người lái đò kiêm "hướng dẫn viên". Mỗi hang có một vẻ đặc trưng riêng như chính tên gọi của chúng, các hang đều có nhiều nhũ đá biến đổi, nước chảy ra từ trần hang làm không khí trong hang mát lạnh.
Sự hòa quyện tuyệt vời giữa hoa cỏ, những dãy núi đá vôi và dòng nước hiền hòa, dịu nhẹ đã biến cảnh sắc vốn hết sức thân quen trở thành kiệt tác muôn màu. Sông Sào Khê vào mùa Thu không phải mùa trẩy hội nên vãn khách hơn, sẽ cho du khách cảm giác thanh bình và yên ả vô cùng. Nước sông trong đến mức du khách ngồi thuyền có thể nhìn thấy từng đám rong rêu rủ mình theo từng nhịp chèo qua, nhiều chỗ còn thấy được cả lòng và đáy sông.
Đến Tràng An những ngày tháng 10 du khách còn được chiêm ngưỡng những thảm hoa súng nở đỏ hai bên sông và hòa mình vào thiên nhiên với vẻ đẹp gần gũi, hoang sơ. Không có gì tuyệt vời hơn khi tách khỏi sự nhộn nhịp của cuộc sống thường nhật nơi đô thị phồn hoa để hòa mình vào không gian nơi đây, thả hồn mình đung đưa theo gió, tay khẽ đụng xuống dòng nước mát lạnh, trong veo.
Hải Vân, Xuân Lâm
Nguồn: Trung tâm TTXTDL Ninh Bình
