Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng đánh giá khu vực miền Trung là địa bàn chiến lược quan trọng của cả nước. Trong thời gian qua, khu vực có sự tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế mạnh.
Năm 2023, kim ngạch xuất nhập khẩu của toàn vùng đạt hơn 46,7 tỷ USD, giảm hơn 2,4 tỷ USD so năm 2022 do tác động chung của bối cảnh ngoại thương toàn cầu khó khăn. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu của vùng năm 2023 đạt trên 22 tỷ USD, tương đương giá trị năm 2022; kim ngạch nhập khẩu đạt gần 24,7 tỷ USD, giảm hơn 2 tỷ USD so năm 2022.
Thanh Hóa là địa phương dẫn đầu vùng về kim ngạch xuất nhập khẩu, tiếp theo là Quảng Ngãi, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Khánh Hòa…
Tuy nhiên, vùng cũng đang còn đối mặt với những vấn đề tồn tại như tăng trưởng còn thấp hơn mục tiêu đặt ra, kinh tế biển chưa có tính đột phá, các khu kinh tế ven biển, khu công nghiệp, cụm công nghiệp chưa có nhiều chuyển biến…
"Để tạo ra bước chuyển biến mới, có tính đột phá trong việc phát huy và khai thác có hiệu quả hơn tiềm năng, lợi thế của vùng, cần phải có các giải pháp thúc đẩy khoa học, công nghệ, liên kết chuỗi trong sản xuất nâng cao giá trị sản phẩm, liên kết vùng trong các hoạt động xúc tiến thương mại và xuất nhập khẩu theo quy mô chuyên nghiệp để phát huy tối đa các nguồn lực, thực thi hiệu quả các chương trình hành động mang tính đột phá", Thứ trưởng Bộ Công Thương nhận định.
Cần hoàn thiện hạ tầng logistics để phát triển giao thương
Ông Huỳnh Tấn Hải, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Khánh Hòa cho rằng, thời gian qua các tỉnh khu vực miền Trung đã tập trung phát triển đầu tư các khu công nghiệp, cụm công nghiệp có trọng tâm, trọng điểm dựa trên tiềm năng khác biệt, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương. Do đó, việc xây dựng khu kinh tế biển, hiện đại hóa các hoạt động logistics hỗ trợ, thúc đẩy giao thương xuất nhập khẩu hàng hóa đối với các tỉnh khu vực miền Trung là hết sức thiết thực và ý nghĩa, là cơ hội lớn để các doanh nghiệp kết nối, hợp tác, đồng hành cùng phát triển sản xuất, tiêu thụ hàng hóa, đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu trong thời gian tới.
Khánh Hòa có thế mạnh trong xuất khẩu thủy sản, nhiều sản phẩm chế biến của các doanh nghiệp trong tỉnh đáp ứng thị hiếu tiêu dùng cao tại thị trường các nước Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc… Các khu công nghiệp, cụm công nghiệp dần được hình thành phát triển, thu hút các nhà đầu tư thứ cấp, tuy nhiên, hiện nay hàng hóa xuất khẩu của Khánh Hòa và khu vực Tây Nguyên chủ yếu vận chuyển thông qua các cảng tại TPHCM.
Hoạt động kết nối, phân phối hàng hóa, xây dựng khu kinh tế biển, hiện đại hóa các hoạt động logistics Khánh Hòa vẫn còn gặp nhiều khó khăn, phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế. Khánh Hòa chưa có cảng biển phục vụ cho việc vận chuyển hàng hóa đóng trong container, chưa có trung tâm logistics phục vụ cho hoạt động xuất nhập khẩu.
Ông Hường Văn Minh, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Quảng Nam thông tin, địa phương có khoảng hơn 200 doanh nghiệp đang hoạt động xuất nhập khẩu. Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu gia công may mặc, giày, chíp điện tử, vật tư xây dựng; nhập khẩu các loại linh kiện ô tô, linh kiện điện tử, nguyên liệu sản xuất gạch men, điện năng, máy móc thiết bị... Do vậy việc hoàn thiện hạ tầng hệ thống logistics phục vụ sản xuất, tiêu thụ tại địa phương và xuất khẩu có ý nghĩa hết sức quan trọng cần được xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế-xã hội, tạo đòn bẩy cho hoạt động thương mại dịch vụ và xuất khẩu hàng hóa, góp phần tăng sức cạnh tranh cho các sản phẩm của tỉnh.
"Để thực hiện có hiệu quả việc hỗ trợ phát triển xuất khẩu hàng hóa trên địa bàn các tỉnh, thành trong khu vực, Bộ Công Thương cần phối hợp với các bộ ngành hỗ trợ, tạo điều kiện cho các địa phương trong việc kêu gọi xúc tiến đầu tư xây dựng hệ thống cảng biển; hỗ trợ các cơ chế, chính sách ưu đãi, miễn giảm thuế xuất khẩu; các thủ tục hải quan về xuất nhập khẩu.
Đồng thời tổ chức các hội nghị và đối thoại chuyên đề về kinh tế biển; phát triển hệ thống dịch vụ logicstic; kinh tế cửa khẩu gắn với phát triển hành lang kinh tế Đông-Tây theo tinh thần của Nghị quyết 26-NQ/TW của Bộ Chính trị", đại diện Sở Công Thương tỉnh Quảng Bình kiến nghị.
Lưu Hương
