Luôn đồng hành cùng lịch sử dân tộc
Chia sẻ với Người Đưa Tin về vai trò của báo chí Cách mạng Việt Nam suốt 100 trăm qua, TS.Nguyễn Huy Phòng - Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho biết, ngày 21/6/1925, tại Quảng Châu (Trung Quốc), đồng chí Nguyễn Ái Quốc đã sáng lập ra Báo Thanh niên - tờ báo Cách mạng Việt Nam đầu tiên.
Sự ra đời của Báo Thanh niên đặt nền móng cho sự phát triển của báo chí Cách mạng Việt Nam, góp phần đắc lực vào công cuộc tuyên truyền chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa cách mạng theo quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin.
Từ thực tiễn hoạt động cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhận thấy vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng của báo chí và những người làm báo, bằng ngòi bút của mình, báo chí trở thành công cụ và vũ khí sắc bén "trong sự nghiệp phò chính trừ tà".
Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đã khai sinh và đặt nền móng vững chắc cho báo chí Việt Nam (Ảnh Bác Hồ đọc báo Nhân dân tại chiến khu Việt Bắc).
"Về vai trò, sứ mệnh của báo chí suốt 100 năm qua, có thể nhận thấy báo chí đã tác động sâu sắc và toàn diện đến đời sống xã hội con người. Những người làm báo đã là làm tròn sứ mệnh vẻ vang của người chiến sĩ kiên trung trên mặt trận tư tưởng, văn hóa; giữ vững phẩm chất của người chiến sĩ thông tin với "tâm sáng, lòng trong, bút sắc", luôn đồng hành cùng Đảng, Nhà nước và Nhân dân trong những chặng đường lịch sử", TS.Phòng đánh giá.
Cụ thể, TS.Nguyễn Huy Phòng cho biết, trong thời kỳ đấu tranh giải phóng dân tộc, qua mỗi trang viết, bằng việc miêu tả chân thật, sinh động, hùng hồn về cuộc kháng chiến, báo chí góp phần cổ vũ, động viên tinh thần quật khởi của nhân dân, ngợi ca và bảo vệ chính nghĩa, lẽ phải, sự công bằng. Đồng thời, báo chí lên án, tố cáo tội ác của thực dân, đế quốc, phản đối chiến tranh phi nghĩa, từ đó kêu gọi được sự ủng hộ từ bạn bè quốc tế.
TS. Nguyễn Huy Phòng.
Tới công cuộc đổi mới đất nước, xây dựng chủ nghĩa xã hội, báo chí đã không ngại đi sâu, bám sát thực tiễn, với tinh thần "nhìn thẳng vào sự thật, đánh giá đúng sự thật, nói rõ sự thật", báo chí đã đề cập những vấn đề gai góc, những bất cập, mặt trái của đời sống xã hội để thức tỉnh, giúp mỗi người nhận rõ sai lầm, khuyết điểm để khắc phục, từ đó xây dựng cuộc sống ngày càng tốt đẹp, nhân văn hơn.
PGS.TS Hoàng Phúc Lâm - Phó giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh phân tích thêm, trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên mới với cuộc "cách mạng" về thể chế, tinh gọn bộ máy, đẩy mạnh đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, báo chí có sứ mệnh diễn giải, phân tích, làm cho các chủ trương này trở nên gần gũi, dễ hiểu, từ đó thấm sâu vào nhận thức và hành động của mọi tầng lớp nhân dân.
Một ví dụ điển hình là việc báo chí đã tích cực tuyên truyền, phân tích sâu sắc về tinh thần "kỷ nguyên mới", "kỷ nguyên vươn mình", qua đó khơi dậy niềm tự hào, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng phát triển đất nước.
Báo chí đã phát huy vai trò tiên phong của mình trong việc tuyên truyền, triển khai Nghị quyết số 18 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả với hàm nghĩa đây là "cuộc cách mạng" của dân tộc.
Báo chí đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc thông tin kịp thời, giải đáp băn khoăn, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong toàn hệ thống chính trị và nhân dân về chủ trương đúng đắn này.
Phát huy vai trò của người làm báo trong kỷ nguyên mới
Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên mới, báo chí cách mạng Việt Nam đứng trước nhiều cơ hội, điều kiện thuận lợi để trưởng thành, lớn mạnh, song cũng đặt ra những thách thức mà đội ngũ những người làm báo phải vượt qua.
PGS.TS.Hoàng Phúc Lâm.
Một trong những thách thức lớn được PGS.TS.Hoàng Phúc Lâm chỉ ra là sự cạnh tranh thông tin ngày càng khốc liệt từ mạng xã hội và các nền tảng truyền thông xuyên biên giới.
Ông cho rằng, trong môi trường thông tin "thượng vàng hạ cám", thì việc giữ vững vai trò định hướng, cung cấp thông tin chính xác, đáng tin cậy của báo chí chính thống trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
"Trong một thế giới biến động không ngừng, thông tin đa dạng nhưng đầy nhiễu loạn, công chúng cần những phân tích có chiều sâu, những bình luận sắc sảo, những dự báo có cơ sở từ các cơ quan báo chí chính thống để hiểu đúng bản chất từ các sự kiện thực tiễn, nhận diện rõ cơ hội và thách thức.
Báo chí không chỉ đưa tin mà phải cung cấp tri thức, không chỉ phản ánh mà phải dẫn dắt, không chỉ đưa sự thật mà phải giúp nhân dân hiểu đúng bản chất sự thật" - PGS.TS Hoàng Phúc Lâm nhấn mạnh.
TS.Nguyễn Huy Phòng cho rằng, để thực hiện những khát vọng, mục tiêu lớn, hướng đến dấu mốc 100 năm thành lập Đảng, 100 năm thành lập nước, mỗi nhà báo cần ý thức sâu sắc hơn về vai trò, vị trí, tầm quan trọng của mình, nâng cao tinh thần trách nhiệm và sứ mệnh của bản thân trước những yêu cầu, nhiệm vụ của tình hình mới mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân kỳ vọng.
Để có thể đáp ứng những đòi hỏi ngày càng khắc nghiệt, đội ngũ những người làm báo cần giữ vững bản lĩnh chính trị, giữ vững niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường, tương lai của chủ nghĩa xã hội.
Đặc biệt, mỗi nhà báo cần nêu cao tinh thần trách nhiệm trước vận hội mới của dân tộc, đất nước, phát huy tinh thần tiên phong, gương mẫu, có mặt ở tuyến đầu của công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Để làm tốt công tác tuyên truyền, định hướng tư tưởng, tổ chức và lãnh đạo quần chúng, mỗi nhà báo phải thấm nhuần chủ trương, đường lối của Đảng; chính sách, pháp luật của Nhà nước.
Đặc biệt, báo chí cần nhạy bén trước những biến chuyển của thời đại, nhất là những biến động của tình hình kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa, an ninh, quốc phòng trong khu vực và quốc tế để có những phân tích, dự báo, tham vấn cho Đảng, Nhà nước trong việc đưa ra những quyết sách kịp thời, hiệu quả.
"Trong bối cảnh mới, báo chí không chỉ đơn thuần là cung cấp thông tin, hình ảnh, sự kiện mà phải là người bạn đồng hành của nhân dân. Đặc biệt, báo chí phải trở thành một nguồn lực, giữ vai trò là sức mạnh nội sinh quan trọng, giúp rút ngắn khoảng cách phát triển, tranh thủ thời cơ, vận hội, đánh thức và khơi thông những nguồn lực khác để đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới", TS.Phòng nhấn mạnh.
Khắc ghi những lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, mỗi nhà báo hôm nay phải không ngừng học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, rèn luyện đạo đức cách mạng, làm chủ công nghệ số, thích ứng linh hoạt trong mọi hoàn cảnh để sáng tạo, truyền tải những thông điệp nhân bản, nhân sinh đến với quần chúng nhân dân.
Qua đó, cổ vũ, động viên và thôi thúc nhân dân hăng hái thi đua lao động sản xuất, khơi dậy khát vọng phát triển để chung sức, đồng lòng xây dựng đất nước ngày càng giàu đẹp, phồn vinh.
Trách nhiệm của mỗi nhà báo không chỉ là ngợi ca, bảo vệ cái đẹp, cái tốt mà cần phản ánh đúng sự thật, đi vào những vấn đề gai góc của cuộc sống, đẩy lùi cái xấu, cái ác, hướng con người đến những điều tốt đẹp.
