Tin liên quan
Hỗ trợ học phí cho người học tại các cơ sở dân lập, tư thục rất cần thiết
Nghiêm cấm phân biệt đối xử trong việc làm
Bổ sung cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống đường sắt
Thảo luận tại tổ, đoàn Hà Nội, đại biểu Quốc hội Hoàng Văn Cường cho rằng, tại khoản 7 dự thảo Luật có đề cập đến “đường sắt theo mô hình TOD” (phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng) có cách diễn đạt chưa rõ ràng, dễ gây hiểu nhầm rằng có loại hình “đường sắt TOD”.
Theo đại biểu, trên thực tế, TOD là mô hình phát triển đô thị xoay quanh các nhà ga giao thông, trong đó các khu vực quanh ga có thể được quy hoạch thành khu đô thị mới, chứ bản thân đường sắt không phải là “theo mô hình TOD”. Đại biểu đề nghị điều chỉnh lại khái niệm này trong luật để đảm bảo chính xác về mặt chuyên môn.
Đại biểu Nguyễn Tuấn Thịnh cũng cho rằng cần làm rõ một số điểm liên quan đến nội dung tích hợp cơ chế phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) vào Luật Đường sắt.
Cụ thể, tại khoản 18 và khoản 21 điều 3 của dự thảo Luật đề cập đến việc phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng, trong đó nhấn mạnh các khu vực TOD gắn với hoạt động giao thông khối lượng lớn như đường sắt, BRT… Tuy nhiên, phạm vi điều chỉnh của Luật Đường sắt lại chỉ giới hạn ở hệ thống đường sắt.
Theo đại biểu, việc đưa khái niệm TOD vào giải thích trong Luật Đường sắt có thể dẫn tới hiểu nhầm rằng TOD chỉ áp dụng riêng cho đường sắt, trong khi trên thực tế, TOD là một mô hình phát triển đô thị tích hợp có thể áp dụng với nhiều loại hình giao thông công cộng.
Và, nếu không thống nhất, khái niệm này khi được dẫn chiếu trong các luật khác như Luật Thủ đô, Luật Giao thông đô thị sẽ rất dễ gây chồng chéo, khó áp dụng. Vì vậy, cần rà soát lại khái niệm này để bảo đảm thống nhất giữa các hệ thống pháp luật.
Tại khoản 9, điều 5 dự thảo Luật quy định miễn thuế nhập khẩu cho các thiết bị, máy móc chưa sản xuất được trong nước, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng đây này là cần thiết, tuy nhiên cũng tiềm ẩn nguy cơ bị lạm dụng. Nếu chúng ta đã có chủ trương đặt hàng doanh nghiệp trong nước để sản xuất thiết bị đường sắt thì cần có biện pháp bảo vệ các sản phẩm này, tránh tình trạng doanh nghiệp lợi dụng chính sách miễn thuế để nhập khẩu thiết bị từ nước ngoài, làm triệt tiêu cơ hội phát triển ngành công nghiệp đường sắt nội địa.
Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng đề nghị cần làm rõ mối liên hệ giữa khoản 9, Điều 5 với Khoản 2, Điều 39 – nơi Thủ tướng Chính phủ có thẩm quyền phê duyệt danh mục sản phẩm, thiết bị cần đặt hàng trong nước để tránh mâu thuẫn hoặc tạo lỗ hổng cho việc nhập khẩu không kiểm soát.
Quan tâm đến điều 25, dự thảo Luật về khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư các dự án đường sắt bằng nguồn vốn ngoài ngân sách, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, Luật hiện chưa có cơ chế cụ thể để nhà đầu tư tư nhân tham gia vào các dự án nằm trong quy hoạch quốc gia hoặc địa phương.
Theo đại biểu, hiện có hàng chục nhà đầu tư tư nhân muốn tham gia đầu tư vào các tuyến đường sắt quốc gia hoặc đường sắt đô thị. Tuy nhiên, Luật mới chỉ quy định về cơ chế cho dự án tư nhân đề xuất. Trong khi đó, các dự án đã nằm trong danh mục quy hoạch thì chưa có hành lang pháp lý rõ ràng để họ tham gia.
Đại biểu đề xuất giao Chính phủ nghiên cứu, ban hành cơ chế cụ thể cho các trường hợp này nhằm tạo điều kiện cho tư nhân đầu tư vào các dự án trọng điểm của quốc gia.
Đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ cho rằng, dù hạ tầng giao thông ở nhiều nước phát triển chủ yếu do khu vực tư nhân đầu tư, nhưng trong dự thảo Luật các cơ chế khuyến khích đầu tư ngoài ngân sách vẫn chưa thực sự rõ ràng và hấp dẫn. Chính phủ cần cụ thể hóa bằng các chính sách đột phá - nhất là trong việc huy động nguồn lực xã hội và thu hút đầu tư tư nhân vào hạ tầng giao thông đường sắt.
Do đó, đại biểu đề nghị cần quy định minh bạch hơn về cơ chế xã hội hóa hạ tầng, từ việc xây dựng nhà ga, phát triển các dịch vụ đi kèm đến việc huy động nguồn vốn dài hạn thông qua tín dụng ưu đãi, hỗ trợ đất đai, hoặc các chính sách hỗ trợ hoạt động vận hành.
