Kỳ vọng về sự phát triển toàn diện trong kỷ nguyên mới
Trao đổi với Người Đưa Tin, TS, luật gia Nguyễn Huy Hoàn, nguyên Trưởng khoa Nhà nước và pháp luật Học viện Chính trị khu vực III, chia sẻ, Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng đã và đang bước vào giai đoạn phát triển toàn diện, hội nhập sâu rộng, khẳng định vị thế trong kỷ nguyên mới.
Ông nhìn nhận, những thành tựu to lớn về kinh tế, xã hội, khoa học công nghệ, quốc phòng an ninh thời gian qua chính là nền tảng để đất nước và thành phố tiếp tục bứt phá.
Đặc biệt, việc tổ chức lại bộ máy chính quyền địa phương (CQĐP) từ 3 cấp xuống 2 cấp đã tạo ra sự tinh gọn, sát dân, nâng cao hiệu lực, hiệu quả. Đây là bước chuyển có tính nền tảng, giúp Đà Nẵng phát huy tối đa tiềm năng, khai thác cơ hội hội nhập, đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới.
Luật gia Nguyễn Huy Hoàn, nguyên Trưởng khoa Nhà nước và pháp luật Học viện Chính trị khu vực III.
Ở phương diện xã hội, thành phố đã duy trì ổn định an ninh trật tự, bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp, giữ gìn bản sắc văn hóa và chú trọng phát triển con người toàn diện.
Ở phương diện kinh tế, định hướng phát triển các ngành mũi nhọn, thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, xây dựng khu thương mại tự do, khu công nghệ cao, trung tâm tài chính quốc tế… được kỳ vọng sẽ mở rộng cánh cửa thu hút đầu tư, nâng cao năng suất lao động, gia tăng thu nhập và tạo công ăn việc làm ổn định cho người dân.
Chính sự kết hợp hài hòa giữa ổn định xã hội và động lực kinh tế sẽ là tiền đề vững chắc để Đà Nẵng cùng đất nước phát triển toàn diện, ông Hoàn nhấn mạnh.
Ông cũng cho rằng, việc triển khai mô hình CQĐP 2 cấp được xây dựng trên nền tảng pháp lý vững chắc, thể hiện quyết tâm đổi mới của Đảng và Nhà nước.
Sau tổng kết 7 năm thực hiện Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII (2017) về sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu quả, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 203/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 2013, khẳng định đơn vị hành chính của Việt Nam được tổ chức thành 2 cấp: tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và đơn vị hành chính dưới tỉnh.
Trên cơ sở đó, Quốc hội đã ban hành Luật Tổ chức CQĐP năm 2025. Luật quy định rõ các đơn vị hành chính được sắp xếp gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; xã, phường và đặc khu. Đây là khung pháp lý để vận hành bộ máy hành chính thống nhất, đồng thời phát huy tính tự chủ, năng động của từng địa phương.
Theo ông Hoàn, quá trình triển khai mô hình mới đã mang lại nhiều tín hiệu tích cực. Sau sắp xếp, số lượng tỉnh, thành giảm từ 63 xuống 34; số xã từ hơn 10.000 còn 3.321. "Việc sáp nhập không chỉ tinh gọn bộ máy mà còn mở rộng không gian quy hoạch, phát triển hạ tầng, giảm trùng lặp trong đầu tư, nâng cao hiệu quả quản lý," ông phân tích.
Mô hình này, theo ông, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm tầng nấc trung gian, loại bỏ sự chồng chéo, tạo môi trường thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp. Đây cũng là bước đi quan trọng để đẩy mạnh phân cấp, phân quyền giữa Trung ương và địa phương, giữa các cấp CQĐP, nâng cao tính tự chủ và trách nhiệm giải trình.
Đặc biệt, ở cấp xã, cấp gần dân nhất, sự đổi mới này sẽ trực tiếp nâng cao chất lượng phục vụ, tạo ra sự gắn kết mật thiết hơn giữa chính quyền với người dân.
"CQĐP 2 cấp cũng giúp triển khai đồng bộ các nền tảng số, cải cách thủ tục hành chính, thúc đẩy chính quyền số và đô thị thông minh. Người dân và doanh nghiệp sẽ là đối tượng được hưởng lợi nhiều nhất từ sự thay đổi này," ông Hoàn nhận định.
Thách thức và giải pháp để vận hành hiệu quả
Bên cạnh những thành tựu bước đầu, luật gia Nguyễn Huy Hoàn thẳng thắn chỉ ra một số bất cập và thách thức. Nguy cơ chồng chéo thẩm quyền giữa hai cấp nếu phân cấp, ủy quyền không rõ ràng; chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở chưa đồng đều; phân bổ ngân sách chưa hợp lý dẫn đến tình trạng "cấp trên mạnh, cấp dưới yếu", tất cả đều có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của mô hình.
Chính quyền 2 cấp tạo ra sự tinh gọn, sát dân, nâng cao hiệu lực, hiệu quả.
Để hoàn thiện, ông đề xuất cần tiến hành rà soát tổng thể việc thực hiện CQĐP 2 cấp, đặc biệt là ở cấp xã, nhằm đánh giá toàn diện những khó khăn, bất cập và có điều chỉnh kịp thời.
Đội ngũ cán bộ, công chức cần được sắp xếp lại hợp lý, đúng chuyên môn, bao quát đủ các lĩnh vực quản lý nhà nước.
Cùng với đó, việc đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, đặc biệt là năng lực công nghệ thông tin, phải được coi trọng để cán bộ đủ khả năng đáp ứng yêu cầu của chính quyền số.
Ngoài ra, ông nhấn mạnh cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến phân cấp, phân quyền, bảo đảm tính rõ ràng, minh bạch, quyền hạn đi đôi với trách nhiệm. Hạ tầng công nghệ thông tin, đặc biệt ở cấp xã, phải được đầu tư đồng bộ, hiện đại để bảo đảm vận hành thông suốt, phục vụ hiệu quả.
"Cải cách mô hình tổ chức chỉ là khởi đầu, điều quan trọng hơn là làm sao để chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn. Niềm tin của nhân dân chính là thước đo cho sự thành công của cải cách," ông Hoàn nhấn mạnh.
Với Đà Nẵng, luật gia Nguyễn Huy Hoàn kỳ vọng mô hình CQĐP 2 cấp giúp thành phố thực hiện nhanh hơn mục tiêu kép: duy trì nền tảng xã hội an toàn, văn minh, gìn giữ bản sắc văn hóa; đồng thời bứt phá kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế.
Theo ông, khi bộ máy hành chính tinh gọn, các quyết sách sát thực tiễn và dịch vụ công minh bạch, Đà Nẵng sẽ có thêm lợi thế trong thu hút dự án công nghệ cao, tài chính, thương mại tự do. Người dân sẽ được hưởng thụ môi trường sống tốt hơn, doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và thời gian, còn nhà đầu tư có thêm niềm tin.
"Động lực cải cách đang ở ngay trong tay chúng ta. Nếu kiên trì hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng nhân sự và tập trung đầu tư hạ tầng số, CQĐP 2 cấp sẽ trở thành công cụ hữu hiệu để Đà Nẵng, cũng như cả nước, bứt phá trong kỷ nguyên mới," luật gia Hoàn nhấn mạnh.
