Tin liên quan
Quốc hội thông qua Luật Viên chức (sửa đổi)
Quốc hội thông qua Luật Báo chí (sửa đổi)
Luật gồm 11 chương, 107 điều và sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, đánh dấu bước hoàn thiện quan trọng khung pháp lý đối với ngành hàng không Việt Nam.
Một trong những điểm mới đáng chú ý của Luật Hàng không dân dụng (sửa đổi) là việc bổ sung quy định buộc người vận chuyển phải chịu trách nhiệm về tính chính xác của các lý do chậm chuyến, hủy chuyến do mình công bố.
Nhà chức trách hàng không Việt Nam được giao nhiệm vụ giám sát việc thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của các hãng hàng không theo quy định pháp luật.
Luật cũng quy định rõ trách nhiệm của người vận chuyển trong việc cung cấp thông tin kịp thời cho hành khách về tình trạng chuyến bay.
Trong trường hợp hành khách đã được xác nhận chỗ nhưng chuyến bay bị chậm, bị hủy hoặc bị từ chối vận chuyển không do lỗi của hành khách, hãng hàng không có trách nhiệm thông báo, xin lỗi, đồng thời bảo đảm việc ăn, nghỉ, đi lại và chi trả các chi phí liên quan trực tiếp trong thời gian hành khách phải chờ đợi tại cảng hàng không.
Trường hợp nguyên nhân phát sinh từ phía hãng hàng không, người vận chuyển phải thu xếp hành trình phù hợp hoặc hoàn trả tiền phần vé chưa sử dụng theo yêu cầu của hành khách, và không được thu thêm bất kỳ khoản chi phí nào liên quan.
Đáng lưu ý, Luật cũng quy định cụ thể nghĩa vụ bồi thường ứng trước trong các trường hợp hành khách bị từ chối vận chuyển, chuyến bay bị hủy hoặc chậm kéo dài do lỗi của người vận chuyển. Khoản bồi thường này mang tính bắt buộc, được chi trả bằng tiền hoặc chứng từ tương đương và không hoàn lại.
Trong trường hợp phát sinh trách nhiệm bồi thường dân sự, khoản ứng trước sẽ được trừ vào tổng số tiền bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật.
Ở chiều ngược lại, Luật cũng xác lập rõ các quyền cơ bản của hành khách, trong đó có quyền yêu cầu bố trí hành trình khác hoặc hoàn tiền vé khi không được vận chuyển do lỗi của hãng.
Hành khách được quyền tiếp cận thông tin về mức giới hạn trách nhiệm bồi thường trong các trường hợp tai nạn, thương tích, mất hành lý hoặc chậm chuyến.
Bên cạnh đó, Luật cho phép hành khách được từ chối chuyến bay; nếu đang trong hành trình, hành khách có quyền dừng bay tại một cảng hàng không bất kỳ hoặc tại nơi hạ cánh bắt buộc và được hoàn lại tiền tương ứng phần vé hoặc dịch vụ chưa sử dụng, sau khi trừ chi phí theo quy định của hãng hàng không.
Trước đó, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh đã trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi).
Tiếp thu các ý kiến, Chính phủ đã thực hiện rà soát và nhận thấy dự thảo Luật được xây dựng phù hợp với Hiến pháp, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước, các Điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; bảo đảm chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; kế thừa, hoàn thiện quy định hiện hành, tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế.
Dự thảo Luật đã có các quy định điều chỉnh đến các hoạt động hàng không dân dụng có yếu tố đặc thù về hiệu lực không gian, về chủ quyền quốc gia; đảm bảo thống nhất, đồng bộ với pháp luật về biển và biên giới.
Về áp dụng pháp luật, tiếp thu các ý kiến, dự thảo Luật được chỉnh lý theo hướng: hoạt động hàng không dân dụng thực hiện theo quy định của Luật này, quy định của pháp luật có liên quan và điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội ban hành sau ngày Luật này có hiệu lực thi hành cần quy định đặc thù về hoạt động hàng không dân dụng khác với quy định của Luật này thì phải xác định cụ thể nội dung thực hiện hoặc không thực hiện theo quy định của Luật này, nội dung thực hiện theo quy định của luật, nghị quyết đó.
Về vận tải hàng không tầm thấp, tiếp thu các ý kiến, dự thảo Luật sử dụng thuật ngữ “tầm thấp” để phù hợp với các đề án, chiến lược, chính sách hiện nay của Đảng; đồng thời, bổ sung 01 điều giao Chính phủ quy định chi tiết hoạt động này, đảm bảo phù hợp với tình hình triển khai và xu hướng phát triển của thế giới khi đây là hoạt động mà đa số các quốc gia phát triển đều trong giai đoạn nghiên cứu, thử nghiệm.
Về nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển giao công nghệ, phát triển công nghiệp hàng không, tiếp thu các ý kiến, dự thảo Luật đã có quy định cho phép ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong các lĩnh vực của hoạt động hàng không dân dụng để hỗ trợ, tăng cường chất lượng dịch vụ và hiệu quả.
Các nội dung ý kiến sẽ tiếp tục được nghiên cứu bổ sung quá trình xây dựng các văn bản hướng dẫn Luật để bảo đảm khả thi, phù hợp với mục tiêu phát triển hàng không, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật.
Về vận chuyển, trách nhiệm bồi thường thiệt hại của người vận chuyển, tiếp thu các ý kiến, dự thảo Luật đã được rà soát để đảm bảo tính đặc thù của pháp luật chuyên ngành hàng không trong hoạt động vận chuyển, tuân thủ nguyên tắc ưu tiên áp dụng Điều ước quốc tế, loại bỏ các nội dung trùng lặp với Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự; bổ sung quy định người vận chuyển phải chịu trách nhiệm về tính chính xác thông tin do mình công bố, thông báo; trách nhiệm giám sát việc thực hiện nghĩa vụ của người vận chuyển của Nhà chức trách hàng không.
Về an toàn hàng không và an ninh hàng không, tiếp thu các ý kiến, Chính phủ chỉnh lý dự thảo Luật theo hướng làm rõ nội dung, đối tượng phải xây dựng, triển khai hệ thống quản lý an toàn hàng không; cơ chế hoạt động của hệ thống thu thập đánh giá và xử lý dữ liệu an toàn hàng không...
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, để phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, bảo vệ bí mật nhà nước, tuân thủ các quy định của ICAO về giám sát viên hàng không, dự thảo Luật quy định cho phép Nhà chức trách hàng không phối hợp với doanh nghiệp hàng không tổ chức đào tạo, tập huấn nghiệp vụ, tích lũy kinh nghiệm cho công chức thực hiện nhiệm vụ giám sát viên an toàn hàng không; cho phép giám sát viên an toàn hàng không khi tham gia đào tạo, tập huấn nghiệp vụ, tích lũy kinh nghiệm được hưởng thù lao, chế độ khác theo thỏa thuận để bảo đảm chặt chẽ, thống nhất với quy định của Luật Cán bộ, công chức.
Tiếp thu các ý kiến, quy định về Chương trình an ninh hàng không được chỉnh lý theo hướng chỉ quy định Chương trình an ninh hàng không thuộc trách nhiệm xây dựng của Bộ Công an; không quy định về các chương trình an ninh hàng không thuộc trách nhiệm xây dựng của người khai thác cảng hàng không, người khai thác tàu bay... để phù hợp với tinh thần lập pháp mới.
