Sự gia tăng của tội phạm công nghệ cao
Chiều 24/10, trao đổi với PV Người Đưa Tin tại họp báo các vấn đề kinh tế - xã hội Tp.HCM, Thượng tá Nguyễn Thăng Long, Phó Trưởng phòng Tham mưu, Công an Tp.HCM cho biết, cùng với sự phát triển của công nghệ, các phương thức lừa đảo cũng ngày càng tinh vi hơn.
Theo ông Long, các đối tượng tội phạm thường tạo lập các trang web, ứng dụng, hoặc trang mạng xã hội mạo danh các tổ chức ngân hàng và các đơn vị tài chính để tiếp cận nạn nhân. Một trong những hình thức phổ biến là giả danh nhân viên ngân hàng hoặc đơn vị trung gian thanh toán, tiếp cận khách hàng qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc quảng cáo trực tuyến.
Thượng tá Nguyễn Thăng Long, Phó Trưởng phòng Tham mưu, Công an Tp.HCM cho biết, cùng với sự phát triển của công nghệ, các phương thức lừa đảo cũng ngày càng tinh vi hơn.
Các đối tượng này xây dựng kịch bản lừa đảo tinh vi như mời nâng cấp thẻ tín dụng, cho vay tiền với thủ tục đơn giản, thông báo giao dịch bất thường từ tài khoản ngân hàng, hay yêu cầu cập nhật thông tin sinh trắc học.
Khi nạn nhân tin tưởng và cung cấp thông tin đăng nhập, mã OTP hoặc cài đặt các ứng dụng giả mạo, các đối tượng sẽ chiếm quyền điều khiển thiết bị, từ đó thực hiện các giao dịch chuyển tiền chiếm đoạt tài sản.
Một thủ đoạn khác ngày càng phổ biến là sử dụng hình ảnh giả mạo hóa đơn chuyển tiền để lừa đảo các doanh nghiệp, cửa hàng và cá nhân bán hàng trực tuyến. Các đối tượng thường liên hệ mua hàng và sau đó gửi hóa đơn chuyển tiền giả, thường với số tiền lớn hơn giá trị thực tế của đơn hàng.
Chúng viện lý do như nghẽn mạng hoặc lỗi xử lý của ngân hàng để giải thích việc tiền chưa vào tài khoản người bán. Trong một số trường hợp, chúng còn nhờ người bán mua thêm hàng từ các doanh nghiệp khác với lời hứa sẽ hoàn trả số tiền thừa, từ đó chiếm đoạt tài sản.
Một thủ đoạn khác ngày càng phổ biến là sử dụng hình ảnh giả mạo hóa đơn chuyển tiền để lừa đảo các doanh nghiệp, cửa hàng và cá nhân bán hàng trực tuyến. (Ảnh: google).
Các đối tượng tội phạm còn kích thích lòng tham của nạn nhân bằng cách đưa ra những đơn hàng có giá trị cao hoặc hứa hẹn khoản tiền thừa hấp dẫn. Khi nạn nhân tin tưởng và chuyển tiền theo yêu cầu, số tiền sẽ bị chiếm đoạt mà không hề có hàng hóa hoặc dịch vụ nào được cung cấp.
Vào tháng 7/2024, Công an Tp.HCM đã phá thành công một vụ án liên quan đến việc sử dụng hình ảnh giả mạo hóa đơn chuyển tiền. Đối tượng bị bắt giữ đã sử dụng các ứng dụng ngân hàng giả để tạo ra hóa đơn chuyển tiền giả và lừa đảo nhiều người.
Sau khi mở rộng điều tra, lực lượng chức năng đã phát hiện và bắt giữ thêm nhiều đối tượng có liên quan, đồng thời khởi tố vụ án về tội danh Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Vụ việc này là hồi chuông cảnh báo về sự phức tạp và tinh vi của các phương thức lừa đảo qua mạng hiện nay. Các đối tượng không chỉ hoạt động nhỏ lẻ mà còn có tổ chức, lập kịch bản rõ ràng để đánh lừa nạn nhân.
Vai trò của cơ quan chức năng và sự hợp tác của người dân
Theo Thượng tá Nguyễn Thăng Long, Công an Tp.HCM đã và đang tích cực vào cuộc để ngăn chặn các hoạt động lừa đảo qua mạng.
Cùng với việc phát hiện và xử lý các đối tượng, lực lượng chức năng cũng tăng cường công tác tuyên truyền, cảnh báo người dân về các chiêu trò lừa đảo mới. Tuy nhiên, sự hợp tác của người dân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn tình trạng này.
Người dân nên báo ngay cho cơ quan chức năng khi phát hiện các dấu hiệu lừa đảo hoặc nghi ngờ bị lừa đảo. Điều này không chỉ giúp bảo vệ tài sản cá nhân mà còn hỗ trợ cơ quan điều tra trong việc phát hiện và xử lý kịp thời các đối tượng phạm tội.
Với sự phát triển của công nghệ, các chiêu trò lừa đảo qua mạng ngày càng trở nên tinh vi và phức tạp. Do đó, việc nâng cao nhận thức và áp dụng các biện pháp phòng tránh là điều cần thiết để bảo vệ bản thân và tài sản trước những nguy cơ tiềm ẩn.
Các cơ quan chức năng cũng cần tiếp tục nỗ lực ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi lừa đảo, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền để người dân không rơi vào bẫy của các đối tượng tội phạm.
Để tránh trở thành nạn nhân của các chiêu trò lừa đảo qua mạng, người dân cần nắm vững một số biện pháp phòng tránh cơ bản:
Nâng cao nhận thức về lừa đảo trực tuyến: Người dân cần thường xuyên cập nhật thông tin về các phương thức, thủ đoạn lừa đảo mới qua các kênh truyền thông chính thống. Điều quan trọng là không nên tin tưởng vào các cuộc gọi, tin nhắn hoặc email yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP hoặc yêu cầu chuyển tiền một cách vô lý.
Cẩn trọng với các đường dẫn không rõ nguồn gốc: Tuyệt đối không nên truy cập vào các liên kết không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các trang web hoặc ứng dụng không thuộc các nguồn tin cậy như App Store (iOS) hoặc Google Play (Android). Nếu nhận được yêu cầu cài đặt ứng dụng từ các nguồn không chính thức, người dân nên kiểm tra kỹ trước khi thực hiện.
Xác minh thông tin kỹ lưỡng trước khi giao dịch: Khi gặp các tình huống yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, hoặc thực hiện giao dịch chuyển tiền, người dân nên xác minh kỹ thông tin từ các nguồn chính thống của ngân hàng hoặc đơn vị liên quan. Không nên thực hiện bất kỳ giao dịch nào khi còn nghi ngờ về tính hợp pháp của yêu cầu.
Không tin tưởng vào các hóa đơn chuyển tiền giả mạo: Khi nhận được thông báo về việc đã chuyển tiền nhưng chưa nhận được, người bán cần kiểm tra kỹ tài khoản ngân hàng của mình. Tuyệt đối không giao hàng hoặc chuyển tiền khi chưa xác minh được giao dịch thực sự đã hoàn tất.
