Trong ngày thứ Ba, quân đội Israel đã tổ chức không kích nhằm tiêu diệt một lãnh đạo chính trị của Hamas tại Qatar. Hành động leo thang chiến dịch quân sự tại Trung Đông của quốc gia này đã bị chính phủ Mỹ nhận định là một vụ tấn công đơn phương không mang tính thúc đẩy lợi ích của Mỹ và Israel.
Trong khi chính phủ Israel khẳng định vụ tấn công này là chính đáng thì chính phủ Qatar nhận định hành động này của Israel là bất chính và là hành vi "khủng bố cấp nhà nước". Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman al-Thani nhận định vụ không kích này mang lại rủi ro phá hoại các thương lượng hoà bình mà Qatar đã đứng ra trung gian giữa Hamas và chính phủ Israel.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, ông coi việc tấn công Hamas là một mục tiêu chính đáng, nhưng ông thấy không ổn về việc vụ tấn công xảy ra tại quốc gia vùng Vịnh Ả Rập vốn là đồng minh ngoài NATO quan trọng của Washington này.
Vụ tấn công đã nhận phải sự lên án từ phía các chính quyền Ả Rập Saudi, Ai Cập, Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất UAE và Liên minh Châu Âu EU, đe doạ phá hoại các thảo luận về ký kết thoả thuận ngừng bắn cũng như nỗ lực chấm dứt cuộc chiến dài gần 2 năm qua từ phía ông Trump.
Qatar là một đối tác an ninh của Mỹ và là nơi cài đặt căn cứ không quân al-Udeid, căn cứ quân sự lớn nhất của Mỹ tại khu vực Trung Đông. Chính quyền này đã đóng vai trò là nhà trung gian cùng với Ai Cập trong các thảo luận về thương lượng ngừng bắn giữa Israel và Hamas, một thoả thuận mà khả năng được ký kết có vẻ đang ngày càng trở nên xa vời.
Tổ chức Hamas cho biết, 5 thành viên đã thiệt mạng trong vụ tấn công, bao gồm con trai của lãnh đạo Gaza bị trục xuất, và nhà thương lượng cấp cao Khalil al-Hayya. Tổ chức này khẳng định Israel đã thất bại trong hành động mà Hamas nhận định là kế hoạch ám sát nhóm thương lượng thoả thuận ngừng bắn.
Trên mạng xã hội, ông Trump cho biết, chính quyền của ông đã nhận được cảnh báo về vụ tấn công từ quân đội Mỹ ngay trước khi vụ tấn công xảy ra. Ông không cho biết Israel có phải là chính quyền cung cấp cảnh báo này hay không.
Thành viên Bộ chính trị Hamas, Suhail al-Hindi, cho biết nhóm lãnh đạo cấp cao của tổ chức này đã sống sót qua vụ tấn công của Israel. Vụ tấn công này xảy ra không lâu sau khi Israel yêu cầu người Palestine rời khỏi thành phố Gaza – một thành phố từng là nhà cho khoảng 1 triệu người – nhằm tiêu diệt tàn quân Hamas, sau khi tổ chức này bị Israel dần trừ khử từ tháng 10/2023 tới nay.
Ông Trump cho biết đã yêu cầu đặc phái viên Steve Witkoff cảnh báo Qatar về vụ tấn công, nhưng chính quyền Qatar đã phản bác khẳng định này, cho biết những báo cáo cho rằng chính quyền này đã được cảnh báo trước về vụ tấn công là sai sự thật và một quan chức Mỹ đã gọi điện thông báo sau khi vụ nổ đã xảy ra tại Doha.
Ông al-Thani cho biết: "Chính phủ Qatar có quyền đáp trả trước vụ tấn công trắng trợn này và sẽ áp dụng mọi biện pháp đáp trả phù hợp". Chính phủ Qatar cho biết vụ không kích đã khiến một thành viên lực lượng an ninh nội bộ thiệt mạng và nhiều người khác bị thương.
Trong một cuộc điện với tiểu vương Qatar, ông Trump đã cam kết "sẽ không có vụ việc tương tự xảy ra một lần nữa trên lãnh thổ của ông". Ông Trump cũng đã nói chuyện với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
Các quan chức Israel cho biết vụ tấn công được thực hiện nhằm vào các lãnh đạo cấp cao của Hamas bao gồm Hayya. Israel vẫn đang thu thập thông tin về vụ không kích và chưa xác định được cụ thể có lãnh đạo Hamas nào bị tiêu diệt hay không.
Hai quan chức Mỹ yêu cầu giữ kín danh tính cho biết, quân đội Mỹ đã được Israel cảnh báo trước không lâu trước khi vụ tấn công được thực hiện, nhưng phía Washington không hề phối hợp hay hậu thuẫn vụ tấn công này.
Ngay sau vụ xả súng Jerusalem
Ảnh: REUTERS/Ibraheem Abu Mustafa.
Vụ không kích này được thực hiện không lâu sau khi cánh vũ trang của Hamas, Lữ đoàn Qassem, đã chịu trách nhiệm về vụ xả súng trong ngày thứ Hai tại Jerusalem khiến 6 người thiệt mạng.
Ông Netanyahu khẳng định, vụ không kích là "hoàn toàn chính đáng".
Vụ tấn công này của Israel đã nhận phải những phản ứng tiêu cực từ toàn thế giới.
EU gọi đây là hành động vi phạm luật pháp quốc tế.
Giáo hoàng Leo đã thể hiện lo ngại cao bất thường về vụ tấn công của Israel tại Qatar. "Tình thế hiện tại đang rất nghiêm trọng".
Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã lên án vụ tấn công này và nhận định Qatar đã đóng vai trò rất tích cực trong các thảo luận ngừng bắn.
Thành phố Gaza chuẩn bị cho chiến dịch mới
Trong ngày thứ Ba, người Palestine sinh sống trong các khu phế tích tại thành phố Gaza đã nhận được truyền đơn từ Israel yêu cầu họ sơ tán trước khi Israel tổ chức tàn phá khu vực này nhằm quét sạch Hamas, dẫn tới hoảng loạn và lo âu.
Israel mong muốn phi quân sự hoá toàn bộ Dải Gaza, quê hương của 2,2 triệu người Palestine. Nhiều quốc gia trên thế giới đã cảnh báo kế hoạch của Israel sẽ gây ra thảm hoạ cho người Palestine.
Kế hoạch này cũng đã gây ra nhiều lo ngại tại Israel, nơi cộng đồng đã phần nào bớt ủng hộ cuộc chiến. Các quan chức Israel đã cho biết tầng lớp lãnh đạo quân đội Israel đã cảnh báo ông Netanyahu không nên mở rộng quy mô chiến tranh.
Gia đình các con tin Israel lo ngại chiến dịch tấn công có thể gây hại cho các con tin. Ông Netanyahu khẳng định đang hành động nhằm thúc đẩy lợi ích của Israel thông qua tiêu diệt hoàn toàn Hamas nhằm bảo vệ Israel khỏi những cuộc tấn công trong tương lai.
Israel đã bị cáo buộc diệt chủng, gần đây nhất là trong tháng 9/2025 bởi nhóm các học giả về diệt chủng lớn nhất thế giới, sau khi chiến dịch dài gần hai năm qua của quốc gia này tại Gaza đã khiến hơn 64.000 người thiệt mạng.
Nguyễn Quang Minh (Theo Reuters)
