Chưa đồng bộ về chủng loại vắc-xin được chấp nhận
Theo cơ sở dữ liệu từ Đại học Oxford, có tới hơn 2,7 tỷ người trên thế giới đã được tiêm chủng đầy đủ với nhiều loại vắc-xin khác nhau. Trong đó, chỉ tính riêng khu vực châu Á, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Nam Mỹ đã có hàng triệu người được tiêm hai loại vắc-xin của Trung Quốc là Sinopharm, Sinovac - những loại vắc-xin này không được công nhận cho mục đích du lịch ở một số nơi. Hay các loại vắc xin nội địa như Sputnik V ở Nga và Covaxin ở Ấn Độ vốn là những loại vắc-xin chưa được WHO cấp phép cũng tạo ra những rào cản về nơi du khách có thể lui tới.
Một ví dụ cụ thể là tại Anh, mặc dù chính quyền nước này đã có những quy định cụ thể về du lịch, trong đó mở rộng số lượng quốc gia được chấp nhận chứng chỉ tiêm chủng, tuy nhiên không chấp nhận chứng chỉ tiêm chủng của các quốc gia khu vực châu Phi và Nam Mỹ. Tương tự, 27 thành viên Liên minh châu Âu và 26 quốc gia thuộc Khu vực Schengen chỉ chấp nhận bốn loại vắc xin đã được Cơ quan Dược phẩm châu Âu phê duyệt gồm: AstraZeneca, Pfizer, Moderna và Johnson & Johnson mà không chấp nhận vắc-xin Sinopharm, Sinovac cho dù cả hai loại vắc-xin này đều đã được WHO chấp thuận.
Ngày 8/10, Mỹ công bố chấp nhận du khách đã tiêm các loại vắc-xin được WHO phê duyệt như Pfizer, Moderna, AstraZeneca, Johnson & Johnson, Sinopharm và Sinovac. Tuy nhiên với Sputnik V, dù đã được phê duyệt ở hơn 70 quốc gia nhưng không được thông qua ở Mỹ.
Giám đốc Trung tâm Khoa học nhân khẩu học Leverhulme tại Đại học Oxford, tiến sĩ Melinda Mills cho rằng những quy tắc này đang có sự mâu thuẫn. “Chúng tôi đang thấy những kẽ hở trong các quy định khi một quốc gia nằm trong danh sách đỏ của một quốc gia này nhưng lại nằm trong danh sách xanh của một quốc gia khác, hay vắc-xin được chấp nhận ở nước này nhưng lại không được chấp nhận ở nước khác”, bà Melinda Mills cho hay.
Bất cập các loại “thẻ xanh”
Nhằm “né” hạn chế, nhiều người đã lựa chọn tiêm thêm một loại vắc-xin thứ hai. Anita Engel, quốc tịch Đức làm việc tại Dubai là một ví dụ. Mặc dù cô đã được tiêm đầy đủ hai mũi Sinopharm tại UAE vào tháng 6 nhưng khi muốn quay trở về quê nhà tại Đức, cô đã phải “liều mình” tiêm thêm hai mũi Moderna. “Mặc dù thế giới đã mở cửa, nhưng tôi không thể đi bất cứ đâu chỉ vì tiêm Sinopharm. Tôi buộc phải tiêm thêm Moderna để có thể du lịch vòng quanh châu Âu và kết nối lại với bạn bè”, cô chia sẻ. Sau khi tiêm liều thứ hai, cô Engel đã gặp phải các phản ứng phụ nghiêm trọng nhưng người phụ nữ 45 tuổi vẫn chấp nhận rủi ro để đánh đổi được đi du lịch một lần nữa.
Giống như trường hợp của cô Engel, hàng chục ngàn người dân Nga mới đây đã đổ xô ra nước ngoài để tiêm liều vắc-xin Covid-19 thứ hai do vắc-xin Sputnik V của nước này chưa được WHO phê duyệt khiến nhiều người không thể du lịch nước ngoài.
Bên cạnh những rắc rối về vắc-xin, sự tương thích giữa các ứng dụng hộ chiếu hoặc giấy chứng nhận tiêm chủng điện tử cũng là một vấn đề khiến các du khách đau đầu.
Jason Trentonk, kỹ thuật viên âm nhạc người Mỹ đã bị một nhà hàng ở Paris từ chối phục vụ vì thẻ Excelsior Pass (một loại giấy chứng nhận ngừa Covid-19 điện tử được phát triển ở New York) của anh không thể sử dụng tại Pháp.
Tại Thụy Sĩ và một số quốc gia khác ngoài EU, du khách buộc phải có giấy chứng nhận tiêm chủng khi muốn tham gia các hoạt động trong nhà. Tuy nhiên thời gian chờ để xác minh các giấy tờ này có thể lên tới bảy ngày. Ông John Morris, giáo viên tiếng Anh sống ở Istanbul tỏ ra bức xúc: “Tất cả đều không cần thiết và khó hiểu. Những quy định này chỉ mang tính định kiến đối với các nước đang phát triển. Các chính phủ cần phải đưa ra những quy tắc thực sự có ý nghĩa nếu họ muốn có thêm khách du lịch, cũng như để mọi người cảm thấy được tôn trọng và tuân theo chúng”.
Dịch bệnh vẫn còn diễn biến phức tạp, việc phải có các giấy tờ chứng minh đã tiêm chủng hoặc xét nghiệm âm tính là cần thiết, tuy nhiên các dữ liệu này cần phải được đồng bộ và thống nhất để tạo thuận lợi cho mọi người, tránh những phiền hà không đáng có, vốn là điều kiện thuận lợi cho những đường dây làm giả giấy tờ chứng nhận ngừa Covid-19 mọc lên như nấm sau mưa.
NGỌC HÀ
