Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công bố kế hoạch mới nhất của mình về thuế quan vào chiều ngày 2/4 (giờ địa phương) trong một sự kiện tại Vườn Hồng của Nhà Trắng, sự kiện mà ông cho biết sẽ tập trung vào việc áp dụng thuế quan "có đi có lại" đối với các đối tác thương mại của "xứ cờ hoa".
"Ngày 2/4/2025 sẽ mãi mãi được ghi nhớ là ngày ngành công nghiệp Mỹ được tái sinh", ông Trump cho biết trong bài phát biểu tại Vườn Hồng, từ lâu vẫn gọi ngày này là "Ngày giải phóng".
"Trong vài phút nữa, tôi sẽ ký một sắc lệnh hành pháp mang tính lịch sử thiết lập thuế quan có đi có lại trên toàn thế giới. Có đi có lại – nghĩa là, họ làm điều đó với chúng ta và chúng ta làm điều đó với họ. Rất đơn giản, không thể đơn giản hơn thế được nữa", nhà lãnh đạo Mỹ nói.
"Theo tôi, đây là một trong những ngày quan trọng nhất trong lịch sử nước Mỹ. Đây là tuyên bố độc lập kinh tế của chúng ta", ông Trump nói. "Trong nhiều năm, những công dân Mỹ chăm chỉ đã buộc phải ngồi ngoài cuộc khi các quốc gia khác trở nên giàu có và quyền lực, phần lớn là nhờ chúng ta. Nhưng giờ đến lượt chúng ta thịnh vượng".
Tổng thống Mỹ Donald Trump cho thấy một sắc lệnh hành pháp đã ký trong buổi công bố thuế quan tại Vườn Hồng của Nhà Trắng ở Washington, DC, ngày 2/4/2025. Ảnh: Bloomberg
"Đòn" thuế quan mới nhất của Tổng thống Mỹ nặng nề hơn dự kiến, gây chấn động khắp các thị trường khi các nhà đầu tư lo ngại rằng các mức thuế này sẽ làm đình trệ nền kinh tế toàn cầu, ảnh hưởng đến thu nhập của các công ty và thúc đẩy lạm phát, theo Reuters.
Phản ứng của thị trường rất mạnh mẽ khi ông Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế cơ bản 10% đối với tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ, và mức thuế cao hơn đối với một số đối tác thương mại lớn nhất của quốc gia này.
Các mức thuế mới này đã làm gia tăng rủi ro về một cuộc chiến thương mại mà ông đã phát động khi trở lại Nhà Trắng. Các mức thuế này sẽ dựng lên những rào cản mới xung quanh nền kinh tế tiêu dùng lớn nhất thế giới, đảo ngược nhiều thập kỷ tự do hóa thương mại đã định hình nên trật tự toàn cầu.
Đối với các nhà đầu tư, những người đã bắt đầu năm 2025 với nhiều hy vọng về các chính sách thúc đẩy tăng trưởng từ ông Trump nhưng lại lo sợ trước hàng loạt các tiêu đề liên quan đến thuế quan, thì thông báo hôm 2/4 là cái nhìn rõ ràng nhất cho đến nay về những thay đổi sắp tới đối với bối cảnh thương mại và thuế quan của Mỹ.
"Đây là kịch bản tồi tệ nhất mà thị trường mong đợi và điều đó đủ khả năng đưa Mỹ vào suy thoái, và đó là lý do tại sao tương lai lại ảm đạm như vậy", ông Jay Hatfield, Tổng giám đốc điều hành tại Infrastructure Capital Advisors, cho biết.
Hợp đồng tương lai cổ phiếu Mỹ đã giảm, với S&P 500 E-minis giảm 3,5%, trong khi đồng Euro giảm 0,3%.
Khi ông Trump phát biểu tại sự kiện ở Vườn Hồng Nhà Trắng, thị trường ban đầu đã nhẹ nhõm khi các nhà đầu tư được nghe về mức thuế cơ sở 10% – mức thuế này ít thảm khốc hơn họ lo sợ.
Nhưng sau đó, ông Trump công bố mức thuế cao hơn nhiều đối với một số quốc gia nhất định. Một số nước láng giềng ở Bắc Mỹ và một số đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ ở châu Á đã bị áp mức thuế cao nhất.
Các mức thuế quan qua lại mà chính quyền Trump dự định đánh vào hàng nhập khẩu từ các quốc gia này được nhìn thấy trong một tấm áp phích mà ông Trump đã giơ cao trong khi phát biểu tại Vườn Hồng, Fox Business cho biết.
Theo Reuters, các quỹ giao dịch trên sàn giao dịch tại các thị trường này, được niêm yết tại New York, đã giảm mạnh sau tin tức trên.
Các nhà phân tích kỳ vọng các đối tác thương mại sẽ phản ứng bằng các biện pháp đối phó của riêng họ, có thể dẫn đến giá cả tăng mạnh cho mọi thứ, từ xe đạp đến rượu vang.
"Chúng tôi chỉ có một mặt của câu chuyện, đó là những gì chúng tôi đang làm. Và mặt khác của câu chuyện là cách các quốc gia khác phản ứng với những gì chúng tôi đang làm", ông Walter Todd, Giám đốc đầu tư tại Greenwood Capital ở Greenwood, Nam Carolina, cho biết.
"Vì vậy, đó là một vấn đề lớn khi nói đến cách thị trường cuối cùng tiếp thu những gì đang được nói ngay bây giờ", ông nói.
Minh Đức (Theo Reuters, Fox Business)
