Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đồng chủ trì phiên thảo luận tại Hội nghị Liên hợp quốc về Đại dương - Ảnh: BNG
Phiên thảo luận chuyên đề 5 là một trong 10 phiên thảo luận chuyên đề diễn ra song song với các phiên thảo luận toàn thể từ ngày 9/6-13/6 và là một trong những phiên chuyên đề được quan tâm nhất trong dịp UNOC 3, thể hiện qua sự tham dự của khoảng 600 đại biểu và thảo luận sôi nổi.
Nhiều bài tham luận chất lượng đã được lãnh đạo các cơ quan, tổ chức chuyên môn liên quan trình bày, gồm: Ông Qu Dongyu, Tổng Giám đốc Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp (FAO); ông Pio Manoa, Trợ lý Tổng Giám đốc Cơ quan Nghề cá Diễn đàn các quốc đảo Thái Bình Dương; bà Editrudith Lukanga, Tổng Thư ký Mạng lưới Phụ nữ châu Phi trong lĩnh vực thương nhân và chế biến cá; và ông Costas Kadis, Uỷ viên châu Âu về nghề cá và đại dương.
Ngoài ra, tham gia Phiên thảo luận còn có các chuyên gia, giáo sư đầu ngành trong lĩnh vực nghề cá và đại dương dẫn dắt phần trao đổi mở, gồm: Ông Ussif Rashid Sumaila, Giáo sư về kinh tế học đại dương và nghề cá, Đại học British Columbia (Canada) và ông Darius Campbell, Đồng Chủ tịch Ban Thư ký về Nghề cá Khu vực (Vương quốc Anh).
Phát biểu định hướng thảo luận, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh vấn đề nghề cá bền vững liên quan đến việc thực hiện nhiều Mục tiêu Phát triển bền vững khác, song cũng là vấn đề có nhiều thách thức đan xen Việc xử lý các vấn đề này phải có cách tiếp cận khoa học, căn cứ vào tình hình thực tế của mỗi quốc gia.
Lấy Việt Nam làm ví dụ, Phó Thủ tướng thông tin về các chủ trương, chính sách của Việt Nam nhằm thúc đẩy quản lý nghề cá bền vững, vừa đảm bảo sinh kế và phát triển kinh tế vừa bảo vệ môi trường, bảo tồn nguồn cá, như Nghị quyết 36-NQ/TW ngày 22/10/2018 về Chiến lược Phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030 tầm nhìn tới năm 2045 năm 2018, Quyết định số 339/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược Phát triển thuỷ sản Việt Nam năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Đồng chủ trì phiên thảo luận, Bà Marija Vučković, Bộ trưởng Bộ Bảo vệ Môi trường và Chuyển đổi xanh của Croatia cho rằng nghề cá, đặc biệt là phân khúc quy mô nhỏ, là trụ cột quan trọng của nền kinh tế địa phương, cung cấp sinh kế và dinh dưỡng cho hàng triệu người trên toàn cầu; do đó phải làm mọi cách để bảo tồn. Bảo đảm tính bền vững của nghề cá không chỉ là mục tiêu tĩnh, mà còn yêu cầu phải thích nghi với tình hình, cải thiện cách làm và hành động tập thể.
Bà cũng nhấn mạnh chỉ có thể quản lý hiệu quả nếu được hỗ trợ bởi một hệ thống giám sát, kiểm soát và theo dõi mạnh mẽ, trong đó mở rộng nghĩa vụ báo cáo điện tử bắt buộc cho toàn bộ đội tàu thương mại ở mọi quy mô để có dữ liệu đánh bắt và cập cảng chất lượng cao theo thời gian thực, giúp việc ra quyết định chuẩn xác và hiệu quả.
Trên cơ sở này, Bà Marija Vučković nhấn mạnh cần có hành động phối hợp, hài hòa và tập thể mới có thể mang lại kết quả tích cực, thay đổi thực trạng nghề cá ở quy mô lớn.
Ông Alfredo Giron, Trưởng nhóm về Hành động đại dương tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Điều phối viên của Phiên thảo luận nhấn mạnh nguồn cá là một mấu chốt không thể thiếu trong chuỗi lương thực toàn cầu, cung cấp dinh dưỡng nuôi sống hơn 3,2 tỷ người, mang lại sinh kế và công việc cho hơn 100 triệu người. Tuy nhiên, hơn 37% tổng nguồn cá toàn cầu đang đối mặt với nguy cơ đánh bắt quá mức và tỉ lệ này đang gia tăng.
Đồng thời, ông Giron kêu gọi cần tăng cường các khuôn khổ toàn cầu và nâng cao kiến thức về nghề cá hiện nay.
Ông Qu Dongyu, Tổng Giám đốc FAO, đề cao tầm quan trọng của nghề cá đối với đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu và coi Việt Nam là một hình mẫu trong việc chuyển đổi nghề cá, từ đánh bắt sang nuôi trồng, tại khu vực châu Á.
Các diễn giả, đại diện các nước đều khẳng định tầm quan trọng của vấn đề quản lý nghề cá bền vững, kêu gọi tăng cường hợp tác trong các khuôn khổ, cơ chế đa phương theo luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982 (UNCLOS).
Đồng thời, các bên cũng nhấn mạnh vai trò của nghề cá trong cung cấp lương thực và dinh dưỡng nuôi sống cho con người, góp phần to lớn trong việc xóa đói giảm nghèo và thúc đẩy phát triển kinh tế và nhấn mạnh cần hỗ trợ xây dựng năng lực, tài chính cho các nước đang phát triển.
BNG
