Kết thúc chuyến công du Trung Đông vào thứ Sáu, ông Trump thừa nhận rằng các cuộc đàm phán thương mại đang tiến triển quá chậm để có thể đáp ứng tất cả các quốc gia muốn ký thỏa thuận thương mại mới với Mỹ. Vì vậy, ông cho biết sẽ cho các quốc gia khác thêm vài tuần nữa, sau đó Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick sẽ thông báo cho các đối tác thương mại của Mỹ về mức thuế mới.
Tổng thống Donald Trump (Ảnh: Businesstoday)
Mức thuế mới
Hiện chưa rõ mức thuế mới mà Tổng thống Trump sẽ áp đặt lên các quốc gia không đạt được thỏa thuận với Mỹ trong vài tuần tới là bao nhiêu và liệu mức thuế mới đó có thay thế vĩnh viễn các mức thuế tương hỗ đang tạm hoãn hay chỉ là biện pháp tạm thời trong lúc chờ đàm phán tiếp tục. Trong thời gian này, Mỹ vẫn duy trì mức thuế phổ quát 10% đối với hầu hết hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ, cùng với mức thuế cao hơn đối với một số sản phẩm cụ thể.
Căng thẳng địa chính trị kéo dài, EBRD hạ dự báo tăng trưởngÔng Trump một lần nữa yêu cầu ngừng bắn 30 ngày ở Ukraine, ra cảnh báo cứng rắnMặc dù Lutnick và một số quan chức khác của chính quyền mô tả mức thuế 10% là "mức cơ bản" nhưng ông Trump đầu tháng này đã bác bỏ điều đó. Tổng thống Trump cho rằng các nhà nhập khẩu Mỹ sẽ phải trả mức thuế cao hơn 10% để đưa hàng hóa vào Mỹ từ phần lớn các quốc gia.
Sau khi công bố khung đàm phán với Anh, ông Trump cho biết, các quốc gia khác sẽ không được ưu đãi như vậy. Không giống như Anh - có mức thuế được ấn định là 10% - các quốc gia khác sẽ phải chịu mức thuế cao hơn, ông Trump nói.
Điều đó có nghĩa là mức thuế sẽ còn tăng cao hơn hiện nay, theo Fitch Ratings.
Mức thuế đó có thể tăng rất cao. Ông Trump hồi tháng trước nói, ông sẽ tuyên bố "chiến thắng hoàn toàn" nếu thuế nhập khẩu đạt 50% trong vòng một năm tới.
Lập trường thay đổi liên tục của ông Trump về thuế quan đã gây ra sự bất ổn nghiêm trọng cho các doanh nghiệp và người tiêu dung. Theo các nhà kinh tế học chính thống, khả năng Mỹ rơi vào suy thoái (dù đã giảm sau khi ông Trump tạm gác nhiều chính sách thương mại cứng rắn ) vẫn là 50-50. Thị trường tài chính cũng bị chao đảo, chứng khoán sụt giảm trước khi phục hồi trong vài tuần qua, khi ông Trump tỏ ra sẵn sàng đàm phán thương mại.
Các thỏa thuận đang ở đâu?
Tổng thống Trump từng nói, chính quyền của ông đang nhanh chóng thiết lập hàng loạt thỏa thuận có thể giúp thương mại công bằng hơn và đưa hoạt động sản xuất quay trở lại Mỹ.
"Bạn phải hiểu rằng tôi đang làm việc với tất cả các công ty, các quốc gia thân thiện. Chúng tôi đang gặp gỡ Trung Quốc. Mọi thứ đều ổn với tất cả. Nhưng cuối cùng, tôi là người đã làm nên tất cả các thỏa thuận", ông Trump nói trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Time hồi tháng trước. "Tôi đã làm 200 thỏa thuận".
Tổng thống Trump nói trong cuộc phỏng vấn được thực hiện vào cuối tháng 4 rằng ông sẽ công bố các thỏa thuận đó "trong vòng ba đến bốn tuần tới". Cùng tuần đó, Tổng thống Trump cũng nói rằng ông sẽ công bố các thỏa thuận trong hai đến ba tuần tới.
Trên thực tế, các thỏa thuận thương mại mất rất nhiều thời gian (thường là nhiều năm) để hoàn tất. Chúng liên quan đến những điều khoản vô cùng phức tạp, bao gồm cả các hàng hóa cụ thể và rào cản phi thuế quan. Chúng cũng thường chịu ảnh hưởng lớn từ các yếu tố chính trị, khi các bên tìm cách bảo vệ lợi ích cử tri và các ngành nghề nhạy cảm. Trong khi chờ đợi, người tiêu dùng Mỹ sẽ phải trả giá cao hơn cho các hàng hóa không được sản xuất trong nước.
Lê Anh (CNN, The Guardian)
