Đổi mới tư duy và cách làm
Sáng 28/3, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương chủ trì cuộc làm việc với các cơ quan của Quốc hội về việc triển khai sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân.
Phát biểu chủ trì cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết, sau khi được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát đã tiếp nhận hồ sơ, tài liệu dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân để tiếp tục chủ trì tham mưu, phối hợp với các cơ quan liên quan giúp UBTVQH nghiên cứu, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật, trình Quốc hội, xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.
Quang cảnh cuộc làm việc (Ảnh: Quochoi.vn).
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, việc sửa đổi Luật lần này phải bám sát định hướng về đổi mới công tác lập pháp năm 2025, trong đó phải đổi mới tư duy và cách làm. Trên cơ sở sửa đổi, rà soát và bổ sung các dự án luật để phát triển kinh tế - xã hội đạt mục tiêu 8% trở lên trong năm 2025, điều này đã đặt ra yêu cầu rất cao cho việc sửa đổi Luật Hoạt động giám sát.
Cùng với việc tiếp thu ý kiến của các ĐBQH, các chuyên gia, nhà khoa học để có thêm cơ sở thực tiễn phục vụ công tác chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh, tại Kỳ họp thứ 10 tới, cần sửa đổi toàn diện Luật Hoạt động giám sát thay vì chỉ sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát như trước đây.
Điều này phù hợp với chủ trương xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và phù hợp với quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025.
Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Dân nguyện và Giám sát báo cáo quá trình tiếp nhận hồ sơ dự án Luật và báo cáo một số vấn đề lớn về việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND.
Đồng thời, đề nghị tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi sửa đổi, bổ sung dự thảo Luật cho phù hợp.
Đại biểu hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Cao Mạnh Linh (Ảnh: Quochoi.vn).
Đại biểu hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Cao Mạnh Linh cho biết, về phạm vi sửa đổi của Luật, Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát nhận thấy, trên cơ sở tiếp nhận và nghiên cứu hồ sơ dự án Luật, Thường trực Ủy ban Pháp luật Tư pháp đã phối hợp với Thường trực Hội đồng Dân tộc và cơ quan hữu quan khẩn trương, nghiêm túc tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 để chỉnh lý dự thảo Luật.
Đến nay, dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung 51 điều/91 điều so với Luật hiện hành (chiếm 56,04%).
Bên cạnh đó, thực hiện Kết luận số 127 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội sẽ xem xét việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và nhiều dự án Luật khác. Trong đó, có nhiều nội dung liên quan trực tiếp đến Luật Hoạt động giám sát, đặt ra yêu cầu tiếp tục nghiên cứu, chỉnh lý toàn diện.
Thống nhất cần thiết sửa đổi toàn diện luật
Qua thảo luận, các đại biểu cơ bản thống nhất sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND.
Đồng thời, cho ý kiến tập trung vào 8 vấn đề lớn, đó là: Khái niệm giám sát, về thẩm quyền giám sát tối cao của Quốc hội; về nguyên tắc hoạt động giám sát; Bổ sung hoạt động giải trình tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Bổ sung quy định về phối hợp giám sát thực hiện các điều ước, thỏa thuận quốc tế, dự án hợp tác với nước ngoài; quy định giám sát chung của các cơ quan dân cử các cấp; về hoạt động giám sát của Tổ đại biểu HĐND; về thời điểm Quốc hội, HĐND xem xét báo cáo.
Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương (Ảnh: Quochoi.vn).
Kết luận cuộc làm việc, Phó Chủ tịch Quốc hội, Thượng tướng Trần Quang Phương đánh giá cao thái độ, trách nhiệm và tinh thần chủ động của Ủy ban Dân nguyện và Giám sát, có báo cáo tương đối thuyết phục; đồng thời đề nghị tiếp tục xin ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, xin ý kiến trên Cổng Thông tin điện tử Quốc hội về các nội dung còn ý kiến khác nhau để báo cáo UBTVQH.
Thực hiện Kết luận của UBTVQH, đặc biệt là của Chủ tịch Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị Ủy ban Dân nguyện và Giám sát tiếp tục hoàn chỉnh Báo cáo một số vấn đề lớn về việc tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật, với tinh thần triển khai công việc quyết liệt và tiếp tục xin chủ trương của UBTVQH.
Về phạm vi sửa đổi, Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, các ý kiến thống nhất sửa đổi toàn diện với tên gọi của Luật là Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND (sửa đổi). Đề nghị tiếp tục nghiên cứu 40 điều còn lại của dự thảo Luật cùng với các vấn đề mới cần có báo cáo bổ sung đánh giá tác động để đảm bảo hồ sơ dự án Luật đầy đủ. Đồng thời, cần quán triệt quan điểm đổi mới tư duy xây dựng pháp luật.
"Trên cơ sở hồ sơ dự án Luật cũ, với tư duy mới và cách làm mới, cần tiếp tục nghiên cứu và sửa đổi Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND, rà soát sao cho Luật ngắn gọn nhất với tinh thần đổi mới tư duy xây dựng pháp luật", Phó Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Các ý kiến cũng cơ bản thống nhất việc bổ sung quy định về phối hợp giám sát thực hiện các điều ước, thoả thuận quốc tế, dự án hợp tác với nước ngoài.
Về kế hoạch, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị Ủy ban Dân nguyện và Giám sát tổ chức các hội thảo khoa học mời đa dạng các chuyên gia trước, trong và sau kỳ họp để xin ý kiến hoàn thiện dự thảo Luật, thống nhất cách hiểu, thống nhất chủ trương, định hướng đổi mới tư duy xây dựng pháp luật và bổ sung báo cáo đánh giá tác động đối với những vấn đề mới.
